Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected] ,www.kalkis.eu
Αυτό βγαίνει, μεταξύ άλλων, από το ρεπορτάζ της έγκριτης ανταποκρίτριας, Marie Jégo, στον ηλεκτρονικό Le Monde, που δημοσιεύθηκε στις 15-4-2020, με τίτλο : «Κορωναϊός : Η μαζική αμνηστία στην Τουρκία αποκλείει τους πολιτικούς κρατουμένους» (Coronavirus : en Turquie, une amnistie massive exclut les prisonniers politiques). «Ένας νόμος που ψηφίστηκε την Τρίτη 14-4-2020 επιτρέπει την απελευθέρωση 90.000 κρατουμένων, με εξαίρεση τους επικριτές του καθεστώτος, οι οποίοι κινδυνεύουν να εκτεθούν στον Covid-19». Πράγματι, κυριαρχούμενο από το 2002 από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν και από τους εθνικιστές συμμάχους του, το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε, την περασμένη Τρίτη, νόμο περί αμνηστίας που επιτρέπει την απελευθέρωση περίπου 90.000 κρατουμένων. Ο νόμος τυπικά αποσκοπεί στη μείωση των 300.000 φυλακισμένων, καθώς η επιδημία Covid-19 κλιμακώνεται στην Τουρκία. Οι κρατούμενοι που καταδικάστηκαν για διακίνηση ναρκωτικών, για σεξουαλική κακοποίηση, για δολοφονία, για βαριά ενδοοικογενειακή βία και τρομοκρατία έχουν εξαιρεθεί από την αμνηστία. Αλλά και οι πολιτικοί κρατούμενοι που κρατούνται για «τρομοκρατία», όπως : οι μπλόγκερς, οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι δήμαρχοι κουρδικών περιοχών.
Μεταξύ αυτών των κρατουμένων ιδεολογικής συνείδησης περιλαμβάνονται : ο φιλάνθρωπος και επιχειρηματίας Osman Kavala (αριστερά), ο Κούρδος ηγέτης Selahattin Demirtas (δεξιά) και ο συγγραφέας Ahmet Altan. Ο τελευταίος, 70 ετών, καταδικασμένος σε ισόβια για «τρομοκρατία», απελευθερώθηκε για λίγο το 2019 και επέστρεψε στη φυλακή λίγες μέρες αργότερα. Εκτίει την ποινή του στη υπερπλήρη φυλακή υψίστης ασφαλείας Silivri, που βρίσκεται στα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ελεύθερα, αλλά η ζωή ενός μυθιστοριογράφου που έχει γράψει τρία δυσάρεστα άρθρα για την κυβέρνηση παραμένει στη φυλακή, στο έλεος της επιδημίας», δήλωσε τηλεφωνικά ο αδελφός του, οικονομολόγος, ο Μεχμέτ Αλτάν στην Marie Jégo.
Έλλειψη υγιεινής και ιατρικής παρακολούθησης
«Είναι απαράδεκτο το καθεστώς να επιλέγει αυτούς που θεωρεί καλό να απελευθερώσει, ενώ εγκαταλείπει στη φυλακή με προοπτική το θάνατο από κορωναϊό : δημοσιογράφους, φοιτητές, δικηγόρους και διανοούμενους που κατηγορούνται για εγκλήματα διαφορετικής πολιτικής γνώμης», ανέφερε ο Adnan Selçuk Mizrakli, ο δημοκρατικά εκλεγμένος δήμαρχος του Diyarbakir, της μεγαλύτερης πόλης στη νοτιοανατολική Τουρκία με κουρδική πλειοψηφία. Ο πολιτικός εκφράστηκε μέσα από μια ανοιχτή επιστολή, γραμμένη από το κελί του στη φυλακή Kayseri, όπου εκτίει ποινή φυλάκισης 9 ετών και 4 μηνών για «τρομοκρατική προπαγάνδα».
Από τότε που ξεκίνησαν οι εκκαθαρίσεις μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, οι φυλακίσεις δημοσιογράφων, δικηγόρων, πολιτικών προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν αυξηθεί. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τον Ιούνιο του 2019 από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, σχεδόν το ένα πέμπτο του συνολικού πληθυσμού των φυλακών της Τουρκίας, δηλαδή 48.924 άτομα, έχει κατηγορηθεί ή καταδικαστεί για αδικήματα που σχετίζονται με την «τρομοκρατία», μια κατηγορία που οι τουρκικές αρχές χρησιμοποιούν και καταχρώνται για να φιμώσουν τους αντιφρονούντες, όπως αναφέρει η Marie Jégo.
Οι υπερπλήρεις τουρκικές φυλακές χαρακτηρίζονται από έλλειψη υγιεινής και ιατρικής περίθαλψης. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι αδύνατο να εφαρμοστούν τα μέτρα αποστασιοποίησης που είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση της διάδοσης του Covid-19. «Αυτή η προσέγγιση είναι άδικη», ανέφερε σε δημοσιογράφους ο βουλευτής Mustafa Yeneroglu, ένας αποστάτης του ΑΚΡ που προσχώρησε πρόσφατα στις τάξεις του Deva, το νέο κόμμα που ιδρύθηκε στις αρχές Μαρτίου 2020 από τον Ali Babacan. Έναν πρώην συνοδοιπόρο του Ερντογάν.
Μεντιατικός και πολιτικός ιός
Οι αντιπολιτευόμενοι του Ερντογάν φοβούνται ότι οι πολιτικές ελευθερίες θα είναι τα επόμενα θύματα της επιδημίας στην Τουρκία. Προετοιμάζει επίσης μια τροποποίηση του νόμου που σχεδιάζει να υποβάλλει η κυβέρνηση για να έχει ένα αυστηρότερο έλεγχο, αναφορικά με το : Twitter, το YouTube, το Facebook, το WhatsApp και το Telegram. Με πρόσχημα την καταπολέμηση των «προκλήσεων» που δημοσιεύτηκαν από χρήστες του Διαδικτύου και δημοσιογράφους σε κοινωνικά δίκτυα, το υπουργείο Εσωτερικών πραγματοποίησε εκατοντάδες συλλήψεις. Περίπου 616 άτομα ελέγχθηκαν για κοινοποίηση (likes) στα κοινωνικά δίκτυα και 212 άτομα συνελήφθησαν. Οκτώ από αυτά έχουν φυλακιστεί. Οι γιατροί, που είχαν επικρίνει την κυβέρνηση για την πολιτική της στην κρίση της υγείας, εξαναγκάστηκαν να ζητήσουν συγνώμη, όπως αναφέρει η Marie Jégo.
«Η κρίση στην υγεία είναι ένα ισχυρό εργαλείο στα χέρια αυτού του καθεστώτος, έτοιμο να κάνει οτιδήποτε για να παραμείνει στην εξουσία. Η αποτροπή της κριτικής, η απόδοση ευθύνης για έναν υποθετικό εσωτερικό εχθρό είναι το μόνο όπλο στη διάθεση των αρχών που θέλουν να διατηρήσουν την πίεση για να αποφύγουν την καταστροφή της αυτοκρατορίας του φόβου που έχουν δημιουργήσει», λέει ο Bayram Erzurumluoglu, πρώην καθηγητής κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Adiyaman, στην νοτιοανατολική Τουρκία, που απολύθηκε με διάταγμα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Αυτοί οι φόβοι των Τούρκων αντιφρονούντων φαίνονται απόλυτα δικαιολογημένοι, αφού στην ομιλία του στο έθνος μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τη Δευτέρα 13 Απριλίου 2020, ο Ερντογάν (ως γνήσιος δικτάτορας που είναι) επέκρινε τον Τύπο, λέγοντας : «Ορισμένα μέσα ενημέρωσης έχουν χρησιμοποιήσει την πανδημία ως πρόσχημα, για να κηρύξουν πρακτικά τον πόλεμο ενάντια στη χώρα τους με τα άρθρα και τα χρονογραφήματά τους, όπως το έκαναν πάντα». Και κατέληξε : «Εάν ο Θεός το θέλει, η χώρα μας θα απαλλαγεί όχι μόνο από τον κορωναϊό, αλλά και από τα μέσα ενημέρωσης και τους μεντιακούς και πολιτικούς ιούς». Σύμφωνα με τον Μεχμέτ Αλτάν, ο νόμος περί αμνηστίας σηματοδοτεί «μια νέα φάση» μπετονοποίησης του καθεστώτος. «Ο νόμος έχει ως στόχο τους επικριτές του καθεστώτος. Είναι ζήτημα προετοιμασίας του εδάφους γιατί, μετά την επιδημία, οι οικονομικές και οι κοινωνικές συνθήκες θα είναι ακόμη πιο δύσκολες », εξηγεί ο Τούρκος οικονομολόγος.
Και η πτώχευση της Τουρκίας είναι μπροστά μας, όπως όλα το δείχνουν, θα πρόσθετε η ταπεινότητά μου.