του Μιχάλη Ψύλου, Δημοσιογράφου
…Και ζήσανε οι Ευρωπαίοι καλά και ο Ερντογάν καλύτερα! Πετώντας στον σκουπιδοντενεκέ την αλήστου μνήμης δήλωση περί «κυρώσεων που θα δαγκώνουν» ,οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν τελικά στην τηλεσύνοδο της 25ης Μαρτίου να θέσουν υπό… παρακολούθηση την Τουρκία ως τον Ιούνιο και την επόμενη σύνοδο κορυφής. Χωρίς ντροπή μάλιστα ,ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ τόνισε ότι οι 27 «θα ήθελαν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με την Άγκυρα έπειτα από μια χρονιά εντάσεων, αλλά θα προτιμήσουν μια διαδικασία «προοδευτική», βασισμένη «σε όρους και προϋποθέσεις» και «αντιστρέψιμη». Ότι είχε πει δηλαδή τον περασμένο Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο, τον Δεκέμβριο ,επανέλαβε και τώρα ο Σαρλ Μισέλ. Επιβεβαιώνοντας τη σοφή λαϊκή παροιμία « αν δεν θέλεις να ζυμώσεις , δέκα ημέρες κοσκινίζεις».
Γνωρίζοντας το κλίμα στις Βρυξέλλες, ο Ερντογάν εμφανίστηκε λοιπόν ως ο μεγάλος θριαμβευτής στο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματός του ΑΚΡ στην Αγκυρα . Επανεξελέγη πρόεδρος του κόμματος με 1428 ψήφους υπέρ (επί συνόλου 1431) και τρία …άκυρα. Με πλειοψηφίες …Τσαουσέσκου δηλαδή. Είπε μάλιστα ότι «η Άγκυρα δεν προτίθεται να επιλέξει μεταξύ Ανατολής και Δύσης», δηλώνοντας αποφασισμένος «να αυξήσει τον αριθμό των φίλων της Τουρκίας, να εξαλείψει τις εχθροπραξίες και να μετατρέψει την περιοχή σε ένα νησί ειρήνης την επόμενη περίοδο».
Γιατί λοιπόν να μην είναι χαρούμενος ο Τούρκος Πρόεδρος; Όταν η Ευρώπη κλείνει τα μάτια στο άγριο κύμα καταστολής που έχει εξαπολύσει ο Τούρκος Πρόεδρος εναντίον κάθε αντίπαλης φωνής στο εσωτερικό της Τουρκίας, προκειμένου να επανεκλεγεί στις προεδρικές εκλογές του 2023; Τι κι αν διέταξε να τεθεί εκτός νόμου το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας- το φιλο-Κουρδικό HDP! Τι κι αν έθαψε τα όποια δικαιώματα είχαν έστω στα χαρτιά 42 εκατομμύρια γυναίκες στην Τουρκία, αποσύροντας τη χώρα από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που ο ίδιος είχε υπογράψει το 2011; Τι κι αν αφήνει να σαπίζουν στις φυλακές ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο Οσμάν Καβαλά και χιλιάδες άλλοι πολιτικοί κρατούμενοι ,αγνοώντας τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων;
Αλλωστε, το πρόβλημα για τους 27 δεν είναι η Τουρκία, αλλά η Κίνα! Συζητούν να επιβάλουν κυρώσεις στο Πεκίνο επειδή καταπιέζει τους μουσουλμάνους Ουϊγούρους, αλλά αρνούνται κυρώσεις στην Τουρκία για την ωμή καταστολή των αντιπάλων του Ερντογάν . Επιβάλουν κυρώσεις σε βάρος Κίνας για τη …Σινική Θάλασσα, αλλά όχι στην Τουρκία για τις προκλητικές παραβιάσεις στο Αιγαίο και στη θαλάσσια ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συζητάνε για κυρώσεις σε βάρος Κίνας για την πολιτική καταστολής στο Χονγκ Κονγκ ,αλλά η συνεχιζόμενη κατοχή στη βόρεια Κύπρο είναι εκτός συζήτησης. Αφήστε που οι 27 είναι έτοιμοι να αποδεχτούν την ισότιμη- με την νόμιμη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας-συμμετοχή του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό!
Πολιτική κατευνασμού του Ερντογάν
Με το πρόσχημα των 3,6 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων που παραμένουν στην Τουρκία, η ηγεσία της ΕΕ -και πρωτίστως η Γερμανία-ακολουθεί μια πολιτική κατευνασμού του Ερντογάν . Μήπως και ο Τούρκος Πρόεδρος επιχειρήσει να τους …αμολήσει για να καταφύγουν στην Ευρώπη. Αυτό είναι άλλωστε και το βασικό επιχείρημα της καγκελαρίου Μέρκελ και των υπολοίπων ηγετών για να δικαιολογήσουν την πολιτική κατευνασμού που ακολουθούν έναντι του Ερντογάν . Μόνο που φυσικά αυτό είναι το πρόσχημα. Η ουσία είναι άλλη και συνδέεται με τα τεράστια γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα των ισχυρότερων ευρωπαικών χωρών στην Τουρκία ,αλλά και μέσω της Αγκυρας στις τουρκόφωνες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Κατ` αρχήν η Γερμανία, η οποία είναι αυτή που σπρώχνει την Ελλάδα σε έναν άνευ όρων και εφ` όλης της ύλης διάλογο με την Τουρκία.Δίχως καν να φροντίζει -έστω και για τους τύπους -να δείξει ότι στηρίζει τις εκπορευόμενες εκ του διεθνούς δικαίου ελληνικές θέσεις. Το Βερολίνο βιάζεται να προλάβει την ανάπτυξη της νέας αμερικανικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο , μήπως και -μέσω της Τουρκίας- βάλει χέρι στα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Βλέπει τις Ηνωμένες Πολιτείες να βάζουν φρένο στον υπό κατασκευή γερμανο-ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2 .Και επειδή δεν θέλει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Βερολίνο ενισχύει παρασκηνιακά τις τουρκικές διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, υπονομεύοντας κάθε προσπάθεια για την υλοποίηση του αγωγού Estmed. Που μάλλον πετάχτηκε πλέον στα αζήτητα. Για το Βερολίνο λοιπόν ο Ερντογάν είναι ένα χρήσιμο «πιόνι» , στο βαθμό μάλιστα που ο Τούρκος πρόεδρος θεωρείται παρίας από τον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν.
Η Γερμανία προσπαθεί άλλωστε να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι «η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με την προοπτική περισσότερων προβλημάτων στις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω της αυξανόμενης αδιαλλαξίας της στο Κυπριακό ,αλλά και της δίκης στην Αμερική της κρατικής τράπεζας Halkbank, που κατηγορείται ότι βοήθησε το Ιράν να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις» εκτιμά η τουρκάλα οικονομολόγος Γιουλντέμ Αταμπάι.
Για το Βερολίνο επίσης, η Τουρκία είναι ένας μεγάλος πελάτης που φυσικά και δεν θέλει να τον χάσει. Το 2020, οι γερμανικές εξαγωγές στην Τουρκία ξεπέρασαν τα 21 δισεκατομμύρια ευρώ , καθιστώντας την Αγκυρα στην 16η θέση των σημαντικότερων πελατών του Βερολίνου. Με την Τουρκία όμως να έχει ένα τεράστιο όγκο δανείων σε ξένο νόμισμα και με την τουρκική λίρα να καταρρέει λόγω της αλλοπρόσαλλης πολιτικής του Ερντογάν, γίνεται όλο και ακριβή-άρα και πιο δύσκολη – η εξυπηρέτηση των δανείων . Και οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες-Γερμανοί, Ισπανοί, Γάλλοι και Ιταλοί που έχουν δανείσει στην Τουρκία πάνω από 110 δισεκατομμύρια ευρώ, η ανησυχία μεγαλώνει.
Θα συνεχίσει την νέο-Οθωμανική εξωτερική πολιτική
Στο συνέδριο του ΑΚΡ, ο Ερντογάν κατέστησε πάντως σαφές ότι θα συνεχίσει την νέο-Οθωμανική ,επεκτατική εξωτερική πολιτική. Δεσμεύτηκε ότι η Τουρκία θα διατηρήσει την «ενεργή εξωτερική της πολιτική, προσφέροντας βοήθεια στα «καταπιεσμένα έθνη», δείχνοντας τη Λιβύη, τη Συρία και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ . «Η Τουρκία θα συνεχίσει τις προσπάθειές της, θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό του συριακού λαού έως ότου η Συρία γίνει πραγματικά μια χώρα που διοικείται από Σύρους» δήλωσε προκλητικά ο Ερντογάν, εννοώντας φυσικά ότι θα είναι προτεκτοράτο της Αγκυρας. Αναφερόμενος στη Λιβύη, ο Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι «η τουρκική στρατιωτική βοήθεια βελτίωσε την κατάσταση του λαού της Λιβύης και η χώρα τώρα μπορεί να συνεχίσει τη δημοκρατική της διαδικασία και να κοιτάξει το μέλλον με ελπίδα»…Με φιλο-τουρκική ηγεσία δηλαδή …
Οσο για το Αζερμπαϊτζάν; Θα συνεχίσει τις προσπάθειές για να απελευθερώσει όλα τα εδάφη που βρίσκονται υπό «Αρμενική κατοχή».
Ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί φυσικά εναγωνίως να βελτιώσει τις σχέσεις της Αγκυρας με τις μοναρχίες του Κόλπου -ειδικά με τη Σαουδική Αραβία, αλλά και με το Ισραήλ! Μόνο που προς το παρόν …τρώει πόρτα! Ο Ερντογάν, βλέπει ότι «τα συντηρητικά σουνιτικά κράτη, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ,αντιμετωπίζουν πλέον το σιϊτικό Ιράν ως τον κύριο εχθρό, βάζοντας στην άκρη το παλαιστινιακό πρόβλημα ,που ήταν κεντρικό εδώ και δεκαετίες. Το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και τα ΗΑΕ έχουν δημιουργήσει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Η Σαουδική Αραβία είναι ακόμα διστακτική, αλλά θα μπορούσε να ακολουθήσει. Όλα αυτά τα κράτη αντιτάχθηκαν στην Αραβική Άνοιξη, την κατέστειλαν ή βοήθησαν τα φιλικά κράτη να κάνουν ακριβώς αυτό. Τώρα σχηματίζουν συμμαχία εναντίον της Τεχεράνης, λίγο πολύ ανοιχτά, μαζί με το Ισραήλ. Και ο Ερντογάν από κοντά. «Επειδή τα αραβικά κράτη συμφιλιώνονται, η Τουρκία πρέπει να αναζητήσει έναν διαφορετικό ρόλο στη Μέση Ανατολή. Θα μπορούσε για παράδειγμα, να βοηθήσει τα κράτη του Κόλπου να τα βρουν τώρα με το Κατάρ, τον μόνο πραγματικό Αραβικό σύμμαχο των Τούρκων. Το Κατάρ θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει τον Ερντογάν να διαδραματίσει λιγότερο αντιφατικό ρόλο και να διασωθεί σε αυτή τη νέα γεωπολιτική διαδικασία», όπως γράφει η ιταλική εφημερίδα iI Manifesto . Μήπως και καταφέρει να πλασαριστεί στο νέο αυτό γεωπολιτικό πάζλ. Βάζοντας φυσικά στην άκρη δήθεν αρχές και ενστάσεις. Μόνο η πολιτική επιβίωση ενδιαφέρει άλλωστε τον Τούρκο πρόεδρο. Τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα. Και η Γερμανική Ευρώπη δεν διστάζει να τον καλύπτει. Για να συνεχίσει την νέο-Οθωμανική ,νέο-αποικιακή, εξωτερική του πολιτική…
“Μακεδονία”
