του Δημήτρη Μακροδημόπουλου*
«Θέλαμε τη στρατιωτική παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή και στη Θράκη. Ένα κύριο σημείο ήταν το θέμα της Αλεξανδρούπολης. Θέλουμε (τη) στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ. Ναι δεν θέλουμε να είναι εμπορικό το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης». Αυτά τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δένδιας στις 9 Μαΐου στην Επιτροπή Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την «κύρωση του δεύτερου πρωτοκόλλου τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Ελλάδος και των ΗΠΑ» (Καθημερινή 10/5/2022). Όμως, τέτοια δήλωση, μάλιστα με τόσο κατηγορηματικό τρόπο που να αποκλείει τον εμπορικό χαρακτήρα του λιμένα της Αλεξανδρούπολης, στον οποίο προσδοκούσαν οι κάτοικοι για την ανάπτυξη της πόλης και της ευρύτερης περιοχής από το 1989 (!), όταν διαλύθηκε το Σύμφωνο της Βαρσοβίας και ακολούθησε άμεσα η διάλυση της ΕΣΣΔ, πρώτη φορά την ακούσαμε. Είναι προφανές ότι αξιοποιούνται τα γεγονότα του 2022 για να δικαιολογήσουν την πλήρη αδιαφορία και την ανικανότητα των κυβερνήσεων επί τριάντα και πλέον χρόνια να αξιοποιήσουν την γεωοικονομική εκτίναξη του λιμένα της Αλεξανδρούπολης και της Θράκης συνολικότερα. Προκύπτουν όμως εύλογα ερωτήματα:
1) Όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέταξε το 1992 το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στον Διευρωπαϊκό Άξονα ΙΧ, που θα συνέδεε τη Βαλτική με τη Μεσόγειο (Αλεξανδρούπολη) έχοντας ως κομβικά σημεία το Βουκουρέστι, το Κίεβο, την Οδησσό, τη Μόσχα, το Κίεβο, το Μινσκ, το Βίλνιους, την Αγία Πετρούπολη και το Ελσίνκι, δεν απέβλεπε στην αξιοποίηση του εμπορικού του χαρακτήρα;; Δεν διείδε στο λιμάνι την εμπορική διέξοδο της ευρωπαϊκής ενδοχώρας προς την Μεσόγειο; Γιατί το χρηματοδότησε;
2) Όταν ο Οργανισμός Λιμένα Αλεξανδρούπολης ανέθετε μελέτες προκειμένου να υπολογιστούν τα μέγιστα προσδοκώμενα φορτία δεν προσέβλεπε στον εμπορικό χαρακτήρα του λιμένα; Μάλιστα, σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην Αλεξ/πολη στις 21 Ιουλίου 2017, η PLANNING Α.Ε., η οποία ανέλαβε τη μελέτη αξιοποίησης του λιμένα Αλεξ/πολης, ενημέρωσε ότι, σύμφωνα με τα φορτία που προσδοκά να συρρεύσουν στο λιμάνι, κατά μέσον όρο θα δρομολογούνται ημερησίως 6 αμαξ των 25 βαγονίων των 2 twt (εμπορευματοκιβωτίων) έκαστο ενώ στο peak της απόδοσής του δεν θα υπερβαίνουν τις 12 αμαξ. των 25 βαγονιών. Τί θα μετέφεραν αυτοί οι συρμοί;
3) Όταν εδώ και χρόνια (από το 2014) μας “βομβάρδιζαν” στην κυριολεξία για τον σιδηροδρομικό άξονα Μπουργκάς – Αλεξ/πολης και διατυμπάνιζαν τη σύνδεση του λιμένα της Αλεξ/πολης με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, στον εμπορικό χαρακτήρα του λιμένα δεν αναφέρονταν; Μάλιστα, όταν, τελευταία φορά, συναντήθηκαν για τον σκοπό αυτό στην Αλεξανδρούπολη στις 28 Φεβρουαρίου 2020, ο σημερινός υπουργός Υποδομών με τον Βούλγαρο ομόλογό του, ο κ. Καραμανλής είχε δηλώσει ότι «στη σημερινή εποχή προϋπόθεση ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης είναι η ύπαρξη έργων υποδομής που είναι απόλυτα διασυνδεδεμένα μεταξύ τους με ποικίλους τρόπους». Η ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη αναφέρονταν στον εμπορικό ή στον στρατιωτικό χαρακτήρα του λιμένα;
4) Όμως, από τη στιγμή που η κυβέρνηση αποκλείει τον εμπορικό χαρακτήρα του λιμένα της Αλεξανδρούπολης, τότε γιατί αποφάσισε πρόσφατα να επενδύσει 1,077 δις ευρώ για την εκ νέου ανακαίνιση του σιδηροδρομικού άξονα Αλεξ/πολης – Ορμενίου, με την κατασκευή μάλιστα διπλής γραμμής στο μήκος των 180 km του άξονα, με την εγκατάσταση συστήματος ηλεκτροκίνησης, ηλεκτροκίνησης – τηλεδιοίκησης, ETCS; Τί θα μεταφέρει;; Τα στρατιωτικά τρένα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ προωθούνται μέχρι σήμερα χωρίς κανένα πρόβλημα στην πρόσφατα (μέχρι το 2011) ανακαινισθείσα σιδηροδρομική γραμμή. Βέβαια τον περασμένο Φεβρουάριο ο Αμερικανός πρέσβης κ. Τζέφρι Πάιατ επισκέφθηκε το υπουργείο Υποδομών με το επιτελείο του και συζήτησε με την ιεραρχία του υπουργείου, για τα οδικά και σιδηροδρομικά projects στην περιοχή. Λογικά, όμως, από τη στιγμή που οι ΗΠΑ προωθούν τον στρατιωτικό εξοπλισμό χωρίς πρόβλημα, δεν είχαν λόγους να προβάλλουν αξιώσεις για ένα φαραωνικό έργο για ελάχιστο έως ανύπαρκτο μεταφορικό έργο. Η μόνη εξήγηση λοιπόν που απομένει για να ερμηνεύσει τα μυστήρια των ελληνικών αποφάσεων, είναι ότι η χώρα μας δεν είναι απλά “προβλέψιμη” και “δεδομένη” αλλά πλειοδοτεί έναντι των απαιτήσεων και των αναγκών των υποβολέων της.
Βέβαια, ας μη γελιόμαστε. Ήταν αναμενόμενο ότι η εγκατάσταση στρατιωτικής βάσης των ΗΠΑ, στις οποίες σύμφωνα με τον Ν. 4660/2020 (ΦΕΚ 23Α) «…χορηγείται στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών καθεστώς προτεραιότητας (ανεμπόδιστη πρόσβαση και χρήση) του λιμένα Αλεξανδρούπολης… », θα τροχοπεδούσε την ολόπλευρη ανάπτυξη του που προσδοκούμε, αφού οι ΗΠΑ έχοντας την προτεραιότητα θα μπορούν να καθορίζουν και τον βαθμό της αξιοποίησής του. Σήμερα ο κ. Δένδιας αποκλείει τον εμπορικό χαρακτήρα του λιμένα, τη μοναδική δυνατότητα για την ανάπτυξη της Αλεξανδρούπολης και της ευρύτερης περιοχής.
Το περιλάλητο πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι βουλευτές της Θράκης, τί λέει για όλα αυτά; Τί λέει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση που συνεχίζει να σιωπά; Μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς την εμπορική αξιοποίηση του λιμένα Αλεξανδρούπολης; Τριάντα και πλέον χρόνια απαξίωσης του λιμένα και υποβάθμισης της Θράκης, σε αντίθεση με την γεωοικονομική εκτόξευση της περιοχής, δεν είναι ήδη πολλά;
*Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947 – 771412
16/5/2022
