Γράφει ο Αλέξης Λεκάκης Κερκυραίος*
Όπως ανέφερε επισταμένως ο γράφων σε πρόσφατο άρθρο του, το Ιράν θεωρεί επιβεβλημένη κι αναπόφευκτη τη σκληρή τιμωρία του Ισραήλ, και μάλιστα με άμεσο τρόπο, διότι αντιμετωπίζει τη δολοφονία του Χανίγιε στην Τεχεράνη ως μια ιδιαιτέρως ταπεινωτική για το γόητρό του εχθρική ενέργεια και συνάμα ως μια σοβαρή παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας του, της εδαφικής ακεραιότητάς του καθώς και της εσωτερικής ασφάλειάς του.
Επίσης, αντιλαμβάνεται την εν λόγω εξολόθρευση ως την πρόκληση-σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αφού πρόκειται για την τελευταία από μια σειρά εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στο ιρανικό έδαφος. Δεν θα πρέπει να λησμονηθεί το γεγονός ότι την περίοδο 2007-2020 το Ισραήλ φέρεται να είχε εξοντώσει 6 Ιρανούς πυρηνικούς επιστήμονες στην ίδια τους την πατρίδα. Το γεγονός ότι ο Χανίγιε δεν ήταν Ιρανός πολίτης δεν έχει ιδιαίτερη σημασία στα μάτια του Ιράν, δηλαδή δεν μειώνει το ντροπιαστικό πλήγμα που δέχθηκε, αφ’ ης στιγμής ήταν ένας εκλεκτός επίσημος προσκεκλημένος της Ισλαμικής Δημοκρατίας για να συμμετάσχει σε μια κορυφαία πολιτειακή τελετή της χώρας, ήτοι την ορκωμοσία του προέδρου, και ταυτόχρονα ήταν ένα ηγετικό στέλεχος μια φίλιας οργάνωσης που είναι μέλος στον περιφερειακό συνασπισμό της Τεχεράνης, τον Άξονα της Αντίστασης.
Ως εκ τούτου, το Ιράν νιώθει υποχρεωμένο να απαντήσει, προκειμένου να αποκαταστήσει την εθνική τιμή του και την αξιοπιστία της τρωθείσας αποτροπής του έναντι του Ισραήλ, αφού στην περίπτωση που η χώρα επιδείξει αυτοσυγκράτηση όχι μόνο θα φανεί αδύναμη σε φίλους κι εχθρούς, αλλά θα είναι κι αυτομάτως εξαιρετικά εκτεθειμένη σε περισσότερες ανάλογες ισραηλινές επιχειρήσεις στο μέλλον, κάτι που συνεκδοχικά θα θέσει δυνητικά σε σοβαρό κίνδυνο τις ζωές ακόμη κι ανώτατων Ιρανών αξιωματούχων.
Στις 7 Αυγούστου, ο τότε υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, ο Αλί Μπαγερί Κανί, εξέφρασε γλαφυρά το ανωτέρω σκεπτικό, επισημαίνοντας ότι «επί του παρόντος, ελλείψει οποιασδήποτε κατάλληλης δράσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας κατά των επιθέσεων και παραβιάσεων του ισραηλινού καθεστώτος, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν δεν έχει άλλη επιλογή από το να χρησιμοποιήσει το εγγενές δικαίωμά της για νόμιμη άμυνα ενάντια στις επιθέσεις αυτού του καθεστώτος. Μια τέτοια ενέργεια είναι απαραίτητη για να αποτραπούν περαιτέρω επιθέσεις από αυτό το καθεστώς εναντίον της κυριαρχίας, των πολιτών και του εδάφους της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, και θα πραγματοποιηθεί την κατάλληλη στιγμή και με αναλογικό τρόπο». Λίγες ημέρες αργότερα, είχε επαναλάβει λακωνικά αλλά με σαφήνεια τον ισχυρισμό του, τονίζοντας ότι «πιστεύουμε ότι η ατιμωρησία θα ενθάρρυνε κι άλλο το καθεστώς [του Ισραήλ] στα εγκλήματά του». Υπό το ίδιο πνεύμα, ο πανίσχυρος διοικητής της Δύναμης Γοντς των Φρουρών της Επανάστασης, ο ταξίαρχος Eσμαήλ Γαανί, φέρεται από ένα δημοσίευμα τού «The Telegraph» να ανέφερε ότι «αν δεν απαντήσουμε σήμερα, θα γίνουν ακόμη πιο θρασείς την επόμενη φορά». Ο, δε, εκπρόσωπος του ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι «το Ιράν επιδιώκει να εδραιώσει τη σταθερότητα στην περιοχή, αλλά αυτό θα έρθει μόνο με την τιμωρία του επιτιθέμενου και τη δημιουργία αποτροπής ενάντια στον τυχοδιωκτισμό του σιωνιστικού καθεστώτος (Ισραήλ)». Τέλος, ο υποστράτηγος Μοχσέν Ρεζαΐ, ο πρώην μακροχρόνιος επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης (1980-1997), σημείωσε ότι «εάν δεν υπάρξει απάντηση, η επιθετικότητα του Ισραήλ θα συνεχιστεί, επομένως η απάντηση είναι αναπόφευκτη».
Εν πάση περιπτώσει, η απόφαση του Ιράν να απαντήσει φαίνεται βέβαιη, αφ’ ης στιγμής ο Ανώτατος Ηγέτης, ο αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, διακήρυξε από την πρώτη κιόλας στιγμή ότι «το εγκληματικό, τρομοκρατικό σιωνιστικό καθεστώς μαρτύρησε τον αγαπητό μας φιλοξενούμενο στα εδάφη μας κι έχει προκαλέσει τη θλίψη μας, αλλά έχει προετοιμάσει επίσης το έδαφος για μια σφοδρή τιμωρία [του] …. μετά από αυτό το πικρό, τραγικό γεγονός που έλαβε χώρα εντός των συνόρων της Ισλαμικής Δημοκρατίας, πιστεύουμε ότι είναι καθήκον μας να εκδικηθούμε». Επιπλέον, δύο εβδομάδες αργότερα, επανεπιβεβαίωσε με κατηγορηματικό τρόπο την υπόσχεσή του για την τιμωρία του Ισραήλ κι απέρριψε το ενδεχόμενο υπαναχώρησης μπροστά στις διεθνείς πιέσεις και τον έξωθεν ψυχολογικό πόλεμο/εκφοβισμό, τονίζοντας ότι «όπως αναφέρει το Κοράνι, μια μη τακτική υποχώρηση σε οποιονδήποτε τομέα – είτε στρατιωτικό, είτε πολιτικό, είτε οικονομικό – θα επιφέρει θεϊκή οργή».
Τι είδους απάντηση συζητιέται στο Ιράν;
Στο εσωτερικό του Ιράν είναι αρκετά διαδεδομένη η άποψη, κυρίως εντός της συντηρητικής πτέρυγας της πολιτικής ελίτ, ότι αυτή τη φορά τα αντίποινα θα πρέπει να είναι πιο σκληρά από εκείνα του Απριλίου, όταν δηλαδή η Τεχεράνη έσπασε το ταμπού, κτυπώντας για πρώτη φορά απευθείας το εβραϊκό κράτος. Ως προς τούτο, χαρακτηριστικός είναι ο ισχυρισμός του υπαρχηγού των Φρουρών της Επανάστασης ότι «το σφετεριστικό σιωνιστικό καθεστώς διέπραξε ένα μεγάλο έγκλημα δολοφονώντας τον μάρτυρα Χανίγιε, και θα τιμωρηθεί πιο σφοδρά από την τελευταία φορά».
Επίσης, ομολογείται πλέον ανοικτά ότι η επιχείρηση «Αληθινή Υπόσχεση», αν κι ήταν μια εντυπωσιακή επίδειξη ισχύος, εκ του αποτελέσματος δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε όρους ενδυνάμωσης της ιρανικής αποτροπής, αφού δεν αποθάρρυνε το Ισραήλ να δολοφονήσει μόλις τρεισήμισι μήνες αργότερα τον Χανίγιε στο ιρανικό έδαφος, ήτοι έναν στενό σύμμαχο κι επίσημο προσκεκλημένο του ιρανικού κράτους. Γι’ αυτό, εξάλλου, και στις δηλώσεις αρκετών Ιρανών αξιωματούχων κι αναλυτών προκρίνεται μια πιο δυνατή απάντηση, που δεν θα είναι απλώς συμβολική, αλλά θα προκαλέσει ουσιαστική ζημιά στο εβραϊκό κράτος, προκειμένου το τελευταίο να εξαναγκαστεί να απόσχει μελλοντικά από παρεμφερείς ενέργειες στην ιρανική επικράτεια. Ένας γνωστός Ιρανός αναλυτής διεθνών θεμάτων, που έχει υψηλές διασυνδέσεις στο κατεστημένο της χώρας, ανέφερε ότι «πρέπει να τους δώσουμε μια απάντηση που θα τους δώσει ένα μάθημα. Η [τωρινή] κατάσταση δεν πρέπει να γίνει η νέα κανονικότητα».
Συν τοις άλλοις, επισημαίνεται σε κορυφαίο θεσμικό επίπεδο ότι αυτήν τη φορά τα αντίποινα του Ιράν θα αιφνιδιάσουν το Ισραήλ, κάτι που δεν συνέβη εσκεμμένα στην επιχείρηση «Αληθινή Υπόσχεση» τον Απρίλιο, καθότι τότε η Ισλαμική Δημοκρατία είχε φροντίσει να ενημερώσει εκ των προτέρων τις χώρες της περιοχής για το επικείμενο της επίθεσής της, κάτι που έδωσε στο εβραϊκό κράτος, τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιορδανία τη δυνατότητα να προετοιμαστούν και να συντονιστούν για την αναχαίτισή της.
Παράλληλα, όμως, γίνεται λόγος να μην πέσει η χώρα στην παγίδα του Νετανιάου, ήτοι τα τιμωρητικά μέτρα του Ιράν να είναι σχεδιασμένα κατά τέτοιον τρόπο προσεκτικά που δεν θα υποχρεώσουν την Ουάσιγκτον να εμπλακεί σε πόλεμο με την Τεχεράνη. Ενδεικτική είναι μια δήλωση του επιφανούς υποστράτηγου Μοχσέν Ρεζαΐ, του μακροβιότερου διατελέσαντος διοικητή του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (1980-1997), στην οποία υπογράμμισε ότι «έχουμε ερευνήσει τις πιθανές επιπτώσεις. Και δεν θα αφήσουμε τον Νετανιάου, που βυθίζεται σε βάλτο, να σώσει τον εαυτό του. Οι ενέργειες του Ιράν θα είναι πολύ υπολογισμένες». Ο, δε, υπαρχηγός του γενικού επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων και συνάμα νέος υπουργός Άμυνας της χώρας, ο ταξίαρχος Αζίζ Νασιρζαντέ, τόνισε ότι το Ισραήλ θα τιμωρηθεί με ορθολογικό τρόπο.
Το ενδιαφέρον στοιχείο, όμως, είναι ότι, σε αντίθεση με τον Απρίλιο, τώρα πια παρατηρείται στο Ιράν μια μεγαλύτερη βεβαιότητα πως οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν καθόλου να εισέλθουν σε μια γενικευμένη σύγκρουση στην περιοχή, αφού βρίσκονται στην τελική ευθεία μιας ευαίσθητης, αν όχι παραλυτικής, προεκλογικής περιόδου. Κατά συνέπεια, φαίνεται να υπάρχει η εκτίμηση από ορισμένους Ιρανούς ότι υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο σφοδρότητας στα αντίποινα εν σχέσει με τον Απρίλιο ένεκα της πλέον έκδηλης απροθυμίας των ΗΠΑ να συρθούν από το Ισραήλ σε έναν πόλεμο με την Ισλαμική Δημοκρατία.
Προφανώς, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς ακριβώς θα αντιδράσει η Τεχεράνη. Αυτό, όμως, που δύναται να συναχθεί από τις σαφείς δηλώσεις ή υπόνοιες πολλών κορυφαίων αξιωματούχων της χώρας είναι ότι το Ιράν θα επιλέξει να απαντήσει αυτοπροσώπως, και πιθανότατα στο έδαφος του Ισραήλ, σε μια συνδυασμένη επιχείρηση με τα υπόλοιπα μέλη του Άξονα της Αντίστασης. Επίσης, προκύπτει από τα ανωτέρω ότι τα ιρανικά αντίποινα θα μοιάζουν αρκετά με εκείνα του Απριλίου, αλλά με σημαντική διαφορά ότι θα επιδιωχθεί αυτή τη φορά αποτελεσματικότητα, ουσία κι αιφνιδιασμός. Εξού και γίνεται λόγος στο Ιράν για την επικείμενη εξαπόλυση της επιχείρησης «Αληθινή Υπόσχεση 2».
Βέβαια, υπάρχουν μεμονωμένες δηλώσεις Ιρανών αξιωματούχων ότι η Τεχεράνη θα επιχειρήσει ίσως κάτι αρκετά αλλιώτικο. Συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος των Φρουρών της Επανάστασης, αφού πρώτα ανέφερε ότι η πραγματοποίηση των ιρανικών αντιποίνων ενδέχεται να καθυστερήσει κι άλλο, σημείωσε ότι «η απάντηση του Ιράν μπορεί να μην είναι επανάληψη των προηγούμενων επιχειρήσεων». Επιπλέον, η μόνιμη αντιπροσωπεία του Ιράν στον ΟΗΕ επισήμανε ότι η Ισλαμική Δημοκρατία πιθανώς να επιτεθεί στο Ισραήλ και από τον αέρα κι από την ξηρά. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, τα προειρημένα να εντάσσονται σε μια σκόπιμη προσπάθεια πρόκλησης σύγχυσης και πανικού στο Ισραήλ.
Εν πάση περιπτώσει, ο πρέσβης του Ιράν στον ΟΗΕ περιέγραψε το γενικό περίγραμμα εντός του οποίου οφείλουν (ιδανικά) να κινηθούν τα ιρανικά αντίποινα προς το Ισραήλ, λέγοντας ότι «η απάντηση του Ιράν θα πρέπει να έχει δύο σαφή αποτελέσματα. Πρώτον, πρέπει να τιμωρήσει τον επιτιθέμενο για τρομοκρατία και παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας του Ιράν. Δεύτερον, θα πρέπει να ενισχύσει την αποτρεπτική ισχύ του Ιράν και να επιφέρει τη βαθιά μεταμέλεια του καθεστώτος (Ισραήλ), για να αποτρέψει οποιαδήποτε μελλοντική επίθεση … Επίσης, η απάντηση του Ιράν θα πρέπει να αποφύγει ένα ενδεχόμενο αρνητικό αντίκτυπο σε μια πιθανή κατάπαυση του πυρός (τη Γάζα)». Μένει να φανεί, εάν είναι όντως εφικτός αυτός ο δύσκολος στην πράξη συγκερασμός.
Ποιες ισραηλινές υποδομές και βάσεις ξεχωρίζουν τα ιρανικά ΜΜΕ ως πιθανούς στόχους επίθεσης;
Διαφορά μέσα μαζικής ενημέρωσης του Ιράν, τα οποία σχετίζονται με συγκεκριμένα κέντρα εξουσίας της καθεστηκυίας τάξης, προβαίνουν σε λεπτομερείς εικοτολογίες για τους πιθανούς στόχους της αναμενόμενης ιρανικής επίθεσης. Είτε πρόκειται για εσκεμμένες απόπειρες αποπροσανατολισμού και ψυχολογικού εκφοβισμού του αντιπάλου, είτε για έμμεση προϊδέαση-προειδοποίηση του Ισραήλ, είτε για γνήσιες εκτιμήσεις, χρήζουν δέουσας διερεύνησης, καθώς αποτυπώνουν τον τρέχοντα εγχώριο δημόσιο διάλογο, που με τη σειρά του δημιουργεί προσδοκίες σε ένα τμήμα του πληθυσμού κι, ενδεχομένως, μια παρεπόμενη πίεση προς την ιρανική ηγεσία να κινηθεί προς συγκεκριμένες δράσεις.
Το πρακτορείο ειδήσεων της Ιεράς Άμυνας, το οποίο ανήκει στις ιρανικές ένοπλες δυνάμεις, δημοσίευσε μια λεπτομερή λίστα με κρίσιμες ισραηλινές εγκαταστάσεις κι υποδομές που εκτιμά ότι αποτελούν δυνητικούς στόχους επίθεσης από τον Άξονα της Αντίστασης. Ειδικότερα, σε αυτήν γίνεται αρχικώς αναφορά σε τρία καίρια ισραηλινά κυβερνητικά κτίρια που θα μπορούσαν πιθανώς να προσβληθούν, ήτοι στο πρωθυπουργικό γραφείο και τη βουλή (Κνέσετ), τα οποία βρίσκονται στην Ιερουσαλήμ, καθώς και στο Υπουργείο Αμύνης, που εδρεύει στο Τελ Αβίβ. Επίσης, στον κατάλογο συμπεριλαμβάνονται τα διεθνή αεροδρόμια «Μπεν Γκουριόν», «Ραμόν» και «Χάιφα». Ακολούθως, το πρακτορείο ειδήσεων της Ιεράς Άμυνας κατονομάζει 8 συγκεκριμένες στρατιωτικές αεροπορικές βάσεις του Ισραήλ που δύναται να κτυπηθούν από το Ιράν και τους συμμάχους του (Sdot Micha, Ramon, Ramat David, Hatzor, Hatzerim, Nevatim, Tel Nof και Palmachim). Πέραν τούτων, το άρθρο εικάζει ότι στο ιρανικό στόχαστρο βρίσκονται και τα τρία μεγαλύτερα λιμάνια του εβραϊκού κράτους, δηλαδή της Χάιφα, της Ασντότ και του Εϊλάτ. Τέλος, το μέσο ενημέρωσης των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων επισημαίνει ότι ενδέχεται να πληγούν ζωτικές ενεργειακές υποδομές του Ισραήλ, όπως κοιτάσματα/πλατφόρμες φυσικού αερίου (Karish, Leviathan, Tamar και Shimson) και σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας (Orot Rabin, Rutenberg, Eshkol, Reading, Haifa).
Η υπερσυντηρητική εφημερίδα Κεϊχάν, της οποίας τον αρχισυντάκτη διορίζει απευθείας ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, τόνισε ότι «αυτή τη φορά, περιοχές όπως το Τελ Αβίβ, η Χάιφα και στρατηγικά κέντρα, κι ιδιαίτερα οι κατοικίες ορισμένων αξιωματούχων που εμπλέκονται στα πρόσφατα εγκλήματα, είναι μεταξύ των στόχων» του Ιράν. Στη συνέχεια, επισημαίνει ότι «πρόσθετοι στόχοι αντιποίνων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των τιμωριών είναι πλοία του σιωνιστικού καθεστώτος που αναγκάζονται να πλεύσουν από τον Ινδικό Ωκεανό [γύρω από την Αφρική] στη Μεσόγειο, κι αν μέχρι στιγμής έχουν υποστεί μόνο ελαφριές ζημιές, τώρα θα αποτελέσουν στόχο επιθέσεων που έχουν σκοπό να προκαλέσουν μεγάλες απώλειες και να τα βυθίσουν». Τέλος, προτρέπει τους Ιρανούς ιθύνοντες να εκτελέσουν μια επίθεση που θα επικεντρώνεται στην πρόκληση ανθρώπινων θυμάτων στο Ισραήλ.
Το Mashregh News, ένας ειδησεογραφικός ιστότοπος που συνδέεται με τους Φρουρούς της Επανάστασης, αποκαλύπτει σε αποκλειστικό δημοσίευμά του ότι περιήλθε στην κατοχή του μια λίστα με στρατιωτικούς κι οικονομικούς στόχους στη Χάιφα και το Τελ Αβίβ, οι οποίοι ενδέχεται να πληγούν από το Ιράν και τους συμμάχους του. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι «η στρατιωτική βάση Ramat David, όπου βρίσκονται η 109η, 110η, 117η και 193η μοίρα της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας, θα μπορούσε να είναι ένας από τους στόχους». Το ανωτέρω στρατόπεδο απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα από τη Χάιφα. Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι το διυλιστήριο της Χάιφα ενδέχεται να κτυπηθεί, αφού μια τέτοια κίνηση «θα προκαλέσει μεγάλη ζημιά στην οικονομία του κατοχικού καθεστώτος».
(Πηγή:ΕΔΩ)
Ύστερα, κατονομάζονται ως πιθανοί στόχοι δύο αεροπορικές βάσεις κοντά στο Τελ Αβίβ. Τουτέστιν, η βάση υπ’ αριθμόν 27 της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, η οποία εδρεύει στο διεθνές αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν, και το «σημαντικό» στρατόπεδο Palmachim, όπου –κατά το Mashregh News– σταθμεύουν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ελικόπτερα κι ενδεχομένως πολεμικά αεροσκάφη F35. Στο τέλος επισημαίνεται ότι θα μπορούσαν να πληγούν κι οι αεροπορικές βάσεις Hatzerim, Nevatim, Ramon, Hatzor και Tel Nof.
Το Mashregh News «κυκλώνει» τους πιθανούς στόχους του Άξονα της Αντίστασης στην ισραηλινή επικράτεια (Πηγή: ΕΔΩ).
Το διεθνές ειδησεογραφικό δίκτυο του ιρανικού κράτους, το Press TV, επικαλούμενο πηγές, αναφέρει σε άρθρο του ότι τα ιρανικά αντίποινα επίκεινται. Ξεχωρίζει, δε, ως πιθανούς στόχους διάφορες κρίσιμες υποδομές στη Χάιφα, όπως την εκεί εδρεύουσα μεγαλύτερη ναυτική βάση του Ισραήλ, ένα στρατιωτικό ναυπηγείο, το λιμάνι της πόλης, ένα διυλιστήριο πετρελαίου, πετροχημικά εργοστάσια, έναν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με αέριο, μία ναυτική βάση εκπαίδευσης και μία αντίστοιχη αεροπορική, ένα πολιτικό-στρατιωτικό αεροδρόμιο, ένα κτήριο του Υπουργείου Αμύνης και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της εταιρείας παραγωγής αμυντικών συστημάτων «Rafael». Μάλιστα, παραθέτει δορυφορικές εικόνες για ορισμένα από τα προειρημένα δυνητικά σημεία κρούσης.
Ένα άλλο δημοσίευμα του Press TV επικεντρώνεται στη μνημόνευση διάφορων στρατηγικών κέντρων του στρατού, της κυβέρνησης και των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ στο Τελ Αβίβ, τα οποία –όπως τονίζει– «αποτελούν πρωταρχικούς στόχους» λόγω της εμπλοκής τους στις δολοφονίες του Φουάντ Σουκρ και του Ισμαήλ Χανίγιε. Συγκριμένα, κατονομάζεται η στρατιωτική βάση Ράμπιν, που βρίσκεται στο κέντρο του Τελ Αβίβ, στη συνοικία Kirya, κι αποτελεί το αρχηγείο του ισραηλινού στρατού. Στο εν λόγω στρατιωτικό συγκρότημα βρίσκεται ο Πύργος Matcal, ένα πολυώροφο κτίριο που στεγάζει την έδρα του υπουργείου Άμυνας και γραφεία του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων. Επίσης, εκεί είναι o ουρανοξύστης Marganit, ένας πύργος επικοινωνιών. Ο αρθρογράφος βάζει στο στόχαστρο και τις υπόγειες εγκαταστάσεις του στρατοπέδου, ονόματι Bor. Υποστηρίζει ότι εκεί βρίσκεται το στρατιωτικό κέντρο διοίκησης του εβραϊκού κράτους, ήτοι διάφορα δωμάτια επιχειρήσεων κι η αίθουσα συσκέψεων του αρχηγού του γενικού επιτελείου των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων. Έχει ενδιαφέρον ότι το δημοσίευμα αναφέρει πολλές λεπτομέρειες για τις εν λόγω υπόγειες δομές, οι οποίες προφανώς δεν είναι διαθέσιμες στις ανοικτές πηγές πληροφόρησης. Φαίνεται ότι πρόκειται για μια δημόσια επίδειξη-προειδοποίηση του ιρανικού κράτους προς το Ισραήλ ότι έχει κατορθώσει να συλλέξει ευαίσθητες πληροφορίες τού τελευταίου. Στη συνέχεια, το άρθρο αναλύει ως πιθανούς στόχους τα κεντρικά γραφεία των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, τα οποία σημειώνει ότι είναι κρυμμένα σε μη στρατιωτικά κτήρια στην περιοχή Kirya. Επιπροσθέτως, ξεχωρίζει το επιχειρησιακό αρχηγείο της μονάδας στρατιωτικών πληροφοριών 8200 στα περίχωρα του Τελ Αβίβ και τρεις κρίσιμες αεροπορικές βάσεις που βρίσκονται εκτός του Τελ Αβίβ, δηλαδή Palmachim, Sdot Micha και Tel Nof.
Τέλος, ένα ακόμη άρθρο στο Press TV κάνει την εκτίμηση ότι το Ιράν ίσως να επιχειρήσει να σκοτώσει υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Ισραήλ. Επιπλέον, επισημαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα η Τεχεράνη να επιλέξει ως αντίποινα μια χερσαία επιχείρηση στα κατεχόμενα (από το Ισραήλ) Υψίπεδα του Γκολάν, με σκοπό να ανακαταληφθούν από τη Συρία.
Χρήζει αναφοράς το γεγονός ότι το Press TV σε μια αντίστοιχη ανάλυσή του λίγες ημέρες πριν την επιχείρηση «Αληθινή Υπόσχεση» εναντίον του Ισραήλ, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 13 Απριλίου, είχε τότε προβλέψει σωστά δύο από τους τρεις στόχους που είχαν εντέλει πληγεί εκείνη την περίοδο από το Ιράν.
Το Ιράν δεν θα απεμπολήσει την απάντησή του
Τούτων λεχθέντων, ο γράφων εκτιμά ότι το Ιράν δεν θα υποχωρήσει στις έντονες διεθνείς πιέσεις για επίδειξη αυτοσυγκράτησης και θα προχωρήσει εντέλει σε μια επιμελώς υπολογισμένη αλλά συνάμα ουσιαστική απάντηση προς το Ισραήλ, για να ενισχύσει την αποτροπή του και να διαφυλάξει την εθνική αξιοπρέπειά του. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο εκπροσώπος του Υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν απέρριψε κατηγορηματικά την κοινή δήλωση των ηγετών της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία κάλεσε την Τεχεράνη «και των συμμάχους της να απόσχουν από επιθέσεις που θα κλιμάκωναν περαιτέρω τις περιφερειακές εντάσεις και θα έβαζαν σε κίνδυνο την ευκαιρία να συμφωνηθεί μια κατάπαυση του πυρός κι η απελευθέρωση των ομήρων». Ειδικότερα, ο Νάσερ Καναανί καυτηρίασε ότι «η δήλωση των τριών προαναφερόμενων χωρών, χωρίς να διατυπώνει καμία αντίρρηση κατά των επιθέσεων και των διεθνών εγκλημάτων του σιωνιστικού καθεστώτος, απαιτεί ξεδιάντροπα από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν να μη λάβει κανένα αποτρεπτικό μέτρο κατά του καθεστώτος που έχει παραβιάσει την κυριαρχία της και την εδαφική ακεραιότητά της. Τέτοιες απαιτήσεις στερούνται πολιτικής λογικής, είναι σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου κι είναι υπερβολικές … Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν είναι αμετακίνητη κι ανένδοτη στην υπεράσπιση της κυριαρχίας της και της εθνικής ασφάλειάς της, καθώς και στη συμβολή στην εδραίωση διαρκούς σταθερότητας στην περιοχή και στη δημιουργία αποτροπής έναντι της πραγματικής προέλευσης και της κύριας πηγής ανασφάλειας και τρομοκρατίας στην περιοχή … Δεν θα ζητήσει άδεια από κανέναν για να χρησιμοποιήσει τα κεκτημένα δικαιώματά της»
Εν ολίγοις, το Ιράν δεν φαίνεται διατεθειμένο να ανταλλάξει τα αντίποινά του ούτε με μια, ομολογουμένως διόλου βέβαιη, κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, από τη στιγμή μάλιστα που ο πρωθυπουργός του Ισραήλ έχει αποδείξει πλειστάκις ότι κάτι τέτοιο δεν είναι ανάμεσα στις κύριες προτεραιότητές του. Άλλωστε, στις 16 Αυγούστου, ο τότε προσωρινός υπουργός Εξωτερικών του Ιράν έκανε λόγο για μια επιχειρούμενη «εξαπάτηση κι ανειλικρίνεια» από πλευράς ΗΠΑ κι Ισραήλ στις συνομιλίες στην Ντόχα για την επίτευξη εκεχειρίας. Επιπροσθέτως, ένας Ιρανός διπλωμάτης σχολίασε ότι το Τελ Αβίβ κι η Ουάσιγκτον αποσκοπούν στις διαπραγματεύσεις στο Κατάρ μονάχα να κερδίσουν «χρόνο για να καθυστερήσουν τη νόμιμη απάντηση του Ιράν στην ξεκάθαρη επιθετική ενέργεια του ισραηλινού καθεστώτος στο να παραβιάσει την κυριαρχία της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν».
Μάλιστα, η Τεχεράνη ξεκαθάρισε ότι η επιφυλασσόμενη απάντησή της προς το Τελ Αβίβ και μια τυχόν συμφωνία εκεχειρίας στη Γάζα συνιστούν δύο διαφορετικά κι ανεξάρτητα πράγματα, με το δεύτερο να μην επηρεάζει το πρώτο. Πιο συγκεκριμένα, η μόνιμη αντιπροσωπεία του Ιράν στον ΟΗΕ ανέφερε ότι «το ισραηλινό καθεστώς παραβίασε την εθνική μας ασφάλεια και κυριαρχία μέσω της πρόσφατης τρομοκρατικής του πράξης. Έχουμε το νόμιμο δικαίωμα στην αυτοάμυνα—ένα ζήτημα που δεν σχετίζεται καθόλου με την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Ωστόσο, ελπίζουμε ότι η απάντησή μας θα είναι έγκαιρη και θα διεξαχθεί με τρόπο που να μη ζημιώνει την πιθανή κατάπαυση του πυρός». Στο ίδιο πλαίσιο ήταν κι οι δηλώσεις του εκπροσώπου του ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος διαμήνυσε ότι η χώρα του δεν θα απόσχει από την εξαπόλυση αντιποίνων προς το Ισραήλ, ακόμη κι αν επιτευχθεί εκεχειρία στη Γάζα, διευκρινίζοντας πως «αυτό το ζήτημα δεν έχει καμία σχέση με το νόμιμο δικαίωμα του Ιράν να απαντήσει στον επιτιθέμενο».
Σε αυτό το σημείο οφείλεται να επισημανθεί ότι πέρα από την προαναφερθείσα δήλωση του Χαμενεΐ περί μη υπαναχώρησης από την υπόσχεσή του για την τιμωρία του Τελ Αβίβ, ο υπαρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης, ο Αλί Φανταβί, τόνισε ότι «οι εντολές του Ηγέτη της Επανάστασης σχετικά με τη σφοδρή τιμωρία των [ισραηλινών] δυνάμεων κατοχής και την εκδίκηση για το αίμα του μάρτυρα Χανίγιε είναι ξεκάθαρες … Οι εντολές του Ηγέτη της Επανάστασης θα εφαρμοστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, κι αυτό είναι καθήκον του Ιράν τώρα». Υπό το ίδιο πνεύμα, ο ταξίαρχος Eσμαήλ Γαανί, επικεφαλής της Δύναμης Γοντς των Φρουρών, είπε ότι «όπως δήλωσε ο Ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης, θεωρούμε καθήκον μας να εκδικηθούμε το αίμα του (του Χανίγιε) μετά από αυτό το οδυνηρό περιστατικό [που έλαβε χώρα] στην Ισλαμική Δημοκρατία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το αίμα αυτού του ευγενούς μάρτυρα (Χανίγιε) θα έχει αντίκτυπο στη σφοδρή τιμωρία του σιωνιστικού καθεστώτος στα χέρια της Ισλαμικής Δημοκρατίας». Από τη μεριά του, ο υποναύαρχος Αλί Σαμχανί, σύμβουλος του Αλί Χαμενεΐ και πρώην μακροχρόνιος γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ξεκαθάρισε ότι «οι νομικές, διπλωματικές και μιντιακές διαδικασίες προετοίμασαν το έδαφος για τη σφοδρή τιμωρία ενός καθεστώτος που καταλαβαίνει μόνο τη γλώσσα της ισχύος».
Συνεπώς, το Ιράν έχει βρεθεί σε μια ευαίσθητη θέση, όπου η επιλογή της μη απάντησης στο Ισραήλ έχει καταστεί αρκετά πιο επικίνδυνη από την καθαυτή εξαπόλυση λελογισμένων αντιποίνων προς την ίδια χώρα.
Γιατί το Ιράν δεν έχει απαντήσει ακόμα;
Πράγματι, έχουν περάσει εβδομάδες, και το Ιράν δεν έχει ακόμη εκπληρώσει την υπόσχεσή του. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι θα την εγκαταλείψει. Κάποιοι πιθανοί λόγοι καθυστέρησης είναι ο χρονοβόρος προσεκτικός σχεδιασμός των αντιποίνων, οι διαβουλεύσεις με τα υπόλοιπα μέλη του Άξονα της Αντίστασης, οι ενδελεχείς προετοιμασίες για την καθαυτή επιχείρηση αλλά και για σενάρια ισραηλινής ανταπάντησης, το στοιχείο του στρατηγικού αιφνιδιασμού, η ψυχολογική παράλυση κι οικονομική εξουθένωση του αντιπάλου με την παρατεταμένη αναμονή ενός επικρεμάμενου κτυπήματος, οι διπλωματικές διεργασίες στο παρασκήνιο και, τέλος, το εν εξελίξει προσκύνημα στο μαυσωλείο του 3ου ιμάμη των σιιτών, του Χουσεΐν, στην ιρακινή πόλη Καρμπαλά στο πλαίσιο των προσεχών ετήσιων τελετών του Αρμπαΐν, ήτοι τα «σαράντα» από την ασούρα, κατά τις οποίες εκατομμύρια Ιρανοί συμμετέχουν, με αποτέλεσμα οι ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας να βρίσκονται σε αυξημένη επαγρύπνηση και κινητοποίηση, προκειμένου να εγγυηθούν την ασφάλεια των συμπολιτών τους στο επισφαλές από τρομοκρατικές επιθέσεις γειτονικό Ιράκ.
Ένα στριμωγμένο Ιράν δεν είναι απίθανο εν καιρώ να διαβεί το πυρηνικό κατώφλι
Επομένως, το φλέγον ερώτημα είναι στην πραγματικότητα άλλο. Τι θα κάνει το Ιράν, εάν το Ισραήλ επιλέξει να απαντήσει δυναμικά στα προαναγγελθέντα αντίποινά του; Θα συνεχίσει να αντιδράει με κλιμακούμενη ένταση μέχρι να σταματήσει το εβραϊκό κράτος; Κι αν δεν σταματήσει το Τελ Αβίβ, θα συνεχιστεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη κι αδιέξοδη ανταλλαγή πληγμάτων; Μετά τη δολοφονία του Χανίγιε, δύο Ιρανοί βουλευτές πρότειναν ανοικτά η χώρα τους να προχωρήσει στην παραγωγή πυρηνικών όπλων, ούτως ώστε να δημιουργηθεί μια αποτελεσματική αποτροπή απέναντι στο Ισραήλ. Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα στο εσωτερικό του Ιράν έχουν ενταθεί όχι μόνο οι δημόσιες συζητήσεις αλλά κι οι δηλώσεις σημαντικών αξιωματούχων για το ενδεχόμενο αλλαγής του πυρηνικού δόγματος της χώρας σε περίπτωση σοβαρής εθνικής απειλής, κάτι που αποτελούσε ταμπού για πάρα πολλά χρόνια. Πλέον, παρατηρούνται ολοένα και συχνότερα παραδοχές ότι πυρηνική αποτροπή θα έλυνε αρκετά προβλήματα ασφαλείας του Ιράν. Επίσης, εκφράζονται απόψεις ότι αφού το Ιράν έχει ήδη υποστεί τόσο μεγάλο οικονομικό κόστος από τις κυρώσεις για το μη στρατιωτικό πυρηνικό του πρόγραμμα, δεν είναι πλέον οικονομικά καταστροφικό να το πάει μέχρι τέλους και να αποκομίσει τα μέγιστα οφέλη από την πυρηνική τεχνολογία.
Είναι αναπόφευκτο ότι όσο πιο πολύ πιέζεται το Ιράν από το Ισραήλ, τόσο πιο σοβαρά θα εξετάζει και κατ’ επέκταση θα θεωρεί ελκυστικό το σενάριο να περάσει το πυρηνικό κατώφλι, προκειμένου να δημιουργήσει μια βιώσιμη ισορροπία ισχύος μεταξύ τους. Όπως είχε επεξηγήσει διεξοδικά ο γράφων σε πρόσφατο άρθρο του, ο ηγέτης του Ιράν δύναται με μια δυναμική, δημιουργική κι ευέλικτη ερμηνεία των ισλαμικών πηγών να δικαιολογήσει την αναθεώρηση του φετφά του, που απαγορεύει την απόκτηση πυρηνικών όπλων, εφόσον το κρίνει απαραίτητο και σκόπιμο. Παρ’ όλ’ αυτά, οφείλεται να επισημανθεί ότι μια τέτοια απόφαση δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, καθότι θα είχε ευρύτερα γεωπολιτικά συμπαρομαρτούντα που το Ιράν λαμβάνει σοβαρά υπόψιν. Τουτέστιν, θα επέφερε ακόμη περισσότερες διεθνείς κυρώσεις, μια μεσοπρόθεσμη πλήρη απομόνωση από τη Δύση, μια έντονη δυσαρέσκεια από τη Ρωσία και την Κίνα καθώς και μια επικίνδυνη «πυρηνικοποίηση» της Μέση Ανατολής, διότι θα έσπευδαν χώρες όπως η Σαουδική Αραβία κι ίσως η Τουρκία να αποκτήσουν κι εκείνες πυρηνικές κεφαλές για λόγους ισορροπίας ισχύος. Ωστόσο, αν το ιρανικό σύστημα αισθανθεί ότι δεν μπορεί πλέον να προστατευθεί από το Ισραήλ με συμβατικές κι ασύμμετρες μεθόδους, τότε δεν δύναται να αποκλειστεί πια το ενδεχόμενο να επιδιώξει το επονομαζόμενο ύστατο μέσο αποτροπής.
* Ο Αλέξης Λεκάκης Κερκυραίος είναι υποψήφιος διδάκτωρ Ιρανικής Εξωτερικής Πολιτικής στο τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου. Στο πλαίσιο της υπό εκπόνηση διατριβής του, έχει πραγματοποιήσει επιτόπια έρευνα στην Τεχεράνη. Μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά.
