Του Δρ. Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Διεθνολόγου.

Η στήλη αυτή τον Ιούλιο 2023 είχε επισημάνει και μάλιστα στον τίτλο του τότε άρθρου μας στό SPEAKNEWS ότι «Δεν αρκεί η δική μας βούληση για να μην υπάρχει αντιπαλότητα με την Τουρκία»! Ήταν το αυτονόητο, άλλωστε, ως απάντηση στη φράση του πρωθυπουργού κ.Μητσοτάκη, μετά την συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ότι «Δεν είμαστε καταδικασμένοι σε αντιπαλότητα με την Τουρκία»…

Η υπεραπλούστευση αυτή όχι μόνο παραγνωρίζει τα διδάγματα από την ιστορία των 200 ετών Ελληνοτουρκικών σχέσεων και ιδίως από το 1923 (Συνθήκη της Λωζάνης) και μετά, καθώς και από το 1974 (εισβολή στην Κύπρο και έναρξη της αμφισβήτησης του θαλάσσιου καθεστώτος του Αιγαίου), αλλά κλείνει τα μάτια και στις πιο πρόσφατες οξύνσεις του τουρκικού επεκτατισμού, δηλαδή: την αμφισβήτηση (από το 1996,Ιμια) δεκάδων νησιών και βραχονησίδων του Αιγαίου που ανήκουν τα τελευταία 100 και πλέον χρόνια στην Ελλάδα και είχαν ανέκαθεν ελληνικό πληθυσμό, την μεγαλομανή θεωρία της δήθεν «γαλάζιας πατρίδας», του διεθνώς ανυπόστατου Τουρκολιβυκού μνημονίου (2019) και της θρασύτατης και διεθνώς αβάσιμης θεωρίας των «δύο ισότιμων και κυρίαρχων κρατών» στην Κύπρο, δηλαδή ουσιαστικά τη νομιμοποίηση της παράνομης τουρκικής εισβολής και κατοχής του 1974 και της 50ετούς συνέχισης της μέχρι σήμερα, παρά τις μεσολαβητικές προσπάθειες του ΟΗΕ και άλλων διεθνών φορέων…!

Στις 7/12/2023 η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα παρήγαγε ένα «ερμαφρόδιτο» κείμενο «Διακήρυξης των Αθηνών για φιλία και καλή γειτονία» Ελλάδας και Τουρκίας. Επρόκειτο για ένα πολιτικό μορατόριουμ χωρίς νομικές δεσμεύσεις και επιπτώσεις που θα επέτρεπε στις δύο χώρες να ξεκινήσουν ένα διάλογο σε πολλαπλά επίπεδα για την προώθηση της διμερούς οικονομικής συνεργασίας, την υιοθέτηση κάποιων μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και την επίλυση του χρονίζοντος ζητήματος της οριοθέτησης της ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδος (ελληνική θέση) και «άλλων» ζητημάτων (τουρκική άποψη), όπως προέκυψε από τις δηλώσεις των δύο πολιτικών αρχηγών. Δρομολογήθηκαν λοιπόν επαφές σε εκτέλεση της Διακήρυξης και επόμενο μείζον βήμα θα είναι η επίσημη η επίσκεψη του κυρίου Μητσοτάκη στην Άγκυρα στα μέσα Μαΐου.

Ταυτόχρονα άρχισε στην Ελλάδα μια οργανωμένη προσπάθεια της Κυβέρνησης να εμφανίσει έναν ανέφελο ουρανό στις σχέσεις των δύο χωρών και μία επίσης, προφανώς ενορχηστρωμένη, προετοιμασία, στο δημοσιογραφικό και σε συγκεκριμένο ακαδημαϊκό επίπεδο, (κυρίως φιλοκυβερνητικό αλλά και μέρους του αντιπολιτευόμενου χώρου) για να προετοιμαστεί η κοινή γνώμη για αλλαγή του αφηγήματος που κυριάρχησε από το 2019 και μέχρι του 2023 (Φεβρουάριος, σεισμός στην Νοτιοανατολική Τουρκία) για προφανώς μείζονες υποχωρήσεις, απέναντι στην Τουρκία, στους τομείς των θαλάσσιων δικαιωμάτων της χώρας μας.

1) Συσκότιση του ζητήματος επέκτασης της χωρικής μας θάλασσας πάνω από τα 6 ναυτικά μίλια, παρά το ότι η χώρα μας είναι η τελευταία παγκοσμίως από τα 149 παράκτια κράτη σε θέσπιση και διεκδίκηση θαλασσίων ζωνών!

2)) Υπονόμευση και υποβάθμιση της θέσπισης ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδος, λόγω της «πράσινης ενέργειας» που υιοθέτησε σταδιακά η Ευρωπαϊκή Ένωση και μείωση της έμφασης στους υδρογονάνθρακες, στον Eastmed και συνεπώς στην προτεραιότητα οριοθέτησης με την Τουρκία. 3)Προβολή λύσεων συνεκμετάλλευσης με τη γείτονα ή διαμοιρασμού δικαιωμάτων, ώστε να αποφευχθεί… ο πόλεμος!

4) Υπογράμμιση των υψηλών αμυντικών δαπανών που απαιτήθηκαν τα τελευταία 50 περίπου χρόνια για την ελληνική άμυνα και αποτροπή (!), που δεν ισοφαρίζονται από το αναμενόμενο κέρδος της εξόρυξης φυσικού αερίου και πετρελαίου από τις. Ελληνικές (ή Κυπριακές) θάλασσες στο μέλλον!!!

Δικαιούμαστε βεβαίως να συμπεράνουμε ότι «επιταγές» που προέρχονται από τους νατοϊκούς ή και ευρωπαίους συμμάχους μας επέβαλαν αυτή την αναπάντεχη, επικίνδυνη και ανορθολογική νέα πολιτική. Με εθελούσια προσαρμογή των εθνικών μας ηγετών… Εκτός αν πρέπει να αναζητήσουμε τις αιτίες της απότομης αυτής αλλαγής πορείας στην μη επαρκή αμυντική ικανότητα της χώρας μας απέναντι στις τουρκικές απειλές- που ενδεχομένως θα οδηγούσαν αργά ή γρήγορα σε ένοπλη αναμέτρηση Ελλάδος και Κύπρου με την ιμπεριαλιστική Τουρκία..! Ή ίσως ακόμη για να κερδίσουμε μερικά χρόνια ηρεμίας, ενόψει των νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων των ενόπλων δυνάμεων μας, (κυρίως ναυτικού και της αεροπορίας) που η παραλαβή και ενσωμάτωσή τους θα φτάσει το 2030 ή και αργότερα (F-35).

Ποιος άραγε κερδίζει, όμως, με την διαιώνιση της εκκρεμότητας, μη οριστικοποίησης και συνεπώς μη εκμεταλλεύσης των θαλασσίων ζωνών της δικής μας θαλάσσιας πατρίδας που είναι 3,7 φορές μεγαλύτερη από την χερσαία επικράτεια της Ελλάδος;

Δεν επέρχεται πολιτική (όχι κατ’ ανάγκη και νομική) εξασθένιση διεκδίκησης των δικαιωμάτων μας; Το Τουρκολιβυκό μνημόνιο (δήθεν) οριοθέτησης μας επισημαίνει τους τεράστιους κινδύνους από την εθνική μας ολιγωρία και αναβλητικότητα που οι περισσότεροι από εμάς, νομικοί-διεθνολόγοι, επισημαίνουμε επί δεκαετίες ήδη (ο γράφων τουλάχιστον από το 1986 σε πανελλήνια συνέδρια)….

Η ανώμαλη προσγείωση της νέας (μιας από τις πολλές, από το 1930), προσπάθειας Ελληνοτουρκικής φιλίας και συνεννόησης, ήρθε σύντομα μετά την 7/12/2023. Μπορεί οι Τούρκοι να περιόρισαν τις παραβιάσεις στο Αιγαίο, αλλά συνεχίστηκε η παράνομη έκδοση Navtex για θαλάσσιες ασκήσεις από τις τουρκικές αναρμόδιες αρχές, συνεχίστηκε η προκλητική ρητορεία του κ. Ερντογάν για ρίξιμο του εχθρού , των Ελλήνων δηλαδή, στη θάλασσα της Σμύρνης, η παράνομη λειτουργία ως τζαμιού, του Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας και μάλιστα και η μετατροπή και της Ιεράς Μονής της Χώρας σε τζαμί. Συνεχίστηκε η τουρκοποίηση τμημάτων της πράσινης διαχωριστικής γραμμής στην Κύπρο και η προετοιμασία εποικισμού της Αμμοχώστου, και το μείζον: ο Ερντογάν μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση του κόμματός του εν όψει των τουρκικών εκλογών της αυτοδιοίκησης (31/3/24) τόλμησε με βάρβαρο κυνισμό να δηλώσει ότι κακώς η Τουρκία δεν κατέλαβε το1974 και την υπόλοιπη Κύπρο.!!!

Ζήτησα, στο προηγούμενο άρθρο μου του Μαρτίου του Speaknews, ο Έλληνας πρωθυπουργός να ματαιώσει εξ αυτού του λόγου την επικείμενη επίσκεψη – συνάντησή του με τον προκλητικό Τούρκο πρόεδρο. Φυσικά η επίσκεψη, δυστυχώς, επιβεβαιώθηκε για τις 13/5.

Και μια ακόμη κατάφωρη παραβίαση του πνεύματος και του γράμματος του moratorium-διακήρυξης των Αθηνών, ήρθε προ δύο- τριών ημερών από την Τουρκία. Το Υπουργείο Άμυνας της γείτονος κατήγγειλε την εξαγγελία από την Ελλάδα της δημιουργίας δύο θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και στο Αιγαίο (στις Κυκλάδες, Ανατολικά της Μύλου), για την διάσωση και διαχείριση του θαλάσσιου οικοσυστήματός μας, βάσει Οδηγίας της Ευρωπαικής Ενωσης. Ήδη η χώρα μας προσπαθώντας προφανώς να κατευνάσει την Τουρκία -γιατί άραγε;- ανέβαλε και καθυστέρησε την ολοκλήρωση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της χώρας μας σε εκτέλεση αντίστοιχης Οδηγίας (89/2014) της Ε.Ε. και ήδη πιθανόν θα της επιβληθούν υψηλά πρόστιμα της Ενωσιακής νομοθεσίας.

Μια από τις πολλές βλαπτικές συνέπειες της αναβλητικότητας και αμφιθυμίας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στη θέσπιση ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδας και την οριοθέτησή τους με όσες γειτονικές χώρες το επιθυμούν, είναι ότι η Ελλάδα δεν διεκδικεί και άρα δεν σχεδιάζει χωροταξικά τις θαλάσσιες ζώνες που της ανήκουν, κατά το Δίκαιο της Θάλασσας, μέχρι την μέση γραμμή με τις όμορες θαλάσσιες χώρες, όπως ακριβώς ρητά προβλέπει το άρθρο 156 του Νόμου 4001/2011 («Νόμου Μανιάτη») και όπως δόθηκαν, στη συνέχεια, άδειες υποθαλάσσιων ερευνών σε θαλασσοτεμάχια μέχρι το 2014 από την Κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου.

Προς τι η έκπληξη της ελληνικής διπλωματίας όταν χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς πλαίσιο και χωρίς συγκεκριμένη ατζέντα, κοινά αποδεκτή, προσήλθε σε διάλογο με την Τουρκία που βαρύνεται με σωρεία παραβιάσεων της διεθνούς νομιμότητας;

Προς τι η συνέχιση του διαλόγου και μάλιστα με εξαίρεση του Κυπριακού; Με αυτό τον τρόπο θα τιμήσουμε την τραγική μνήμη και επέτειο της εισβολής του 1974 και της κατοχής που συνεχίζεται για μισό αιώνα; Μήπως αποδεχτήκαμε στην πράξη τα «τετελεσμένα»;

speaknews.gr