Οι ανθελληνικές πολιτικές των ”αιώνια φιλότουρκων” Άγγλων
Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου
Τον τίτλο που συνοδεύει τους Βρετανούς ως ”αιώνια φιλότουρκους” από τον Άντονι Ήντεν (πρωθυπουργό κατά την περίοδο 1955-1957) έως τον Ντέιβιντ Κάμερον (πρωθυπουργό κατά την περίοδο 2015 -2016) δεν τον αμφισβητεί κανείς, γιατί έχει καταγραφεί ήδη στις δέλτους της σύγχρονης Ιστορίας. Και ό,τι καταγράφεται εκεί είναι η ιστορική αλήθεια.
Μια αλήθεια πικρή για Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριους, αλλά δεδομένη. Όπως δεδομένη είναι η αμφισβήτηση της ”φιλελληνικότητας” του διαδόχου της Τερέζα Μέι Μπόρις Τζόνσον, μετά την προκλητική δήλωσή του (σε συνέντευξή του στα ”ΝΕΑ”, Μάρτιο του 2021) ότι δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να επιστραφούν τα γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα, γιατί αποκτήθηκαν νόμιμα απ’ τον αρχαιοκάπηλο Έλγιν.
Έχοντας υπόψη μας αυτά, όπως και τους ιστορικούς δεσμούς φιλίας Βρετανίας -Τουρκίας που προκάλεσαν πόνο και δάκρυα στην Κύπρο, δεν ξαφνιαστήκαμε (Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριοι) όταν πληροφορηθήκαμε – τον Νοέμβριο του ’12 – ότι ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βρετανίας Ντέιβιντ Λίντινγκτον είχε δηλώσει (σε συνέντευξή του στην τουρκική εφημερίδα Zaman) πως τον τρελαίνει το γεγονός του μη ανοίγματος ενταξιακού κεφαλαίου Ενέργειας για την Τουρκία, αν και αυτή ”έχει μεγάλη γεωπολιτική σημασία σαν χώρα για την Ευρωπαϊκή Ένωση”.
Δεν ξαφνιαστήκαμε ούτε όταν τον Μάιο του ’19 – κατά την Ετήσια Γενική Συνέλευση ΟΕΒ (Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων) – ακούσαμε τον Βρετανό υπουργό για ευρωπαϊκά θέματα σερ Άλαν Ντάνκαν να λέει στην ομιλία του ότι είναι υπό αμφισβήτηση η ΑΟΖ της Κύπρου και ότι για τον λόγο αυτό δεν πρέπει να διεξάγονται γεωτρήσεις.
Δεν ξαφνιαστήκαμε ούτε όταν τον Σεπτέμβριο του ’20 (με την λήξη της μεταβατικής περιόδου του Brexit) είδαμε την Βρετανίδα υφυπουργό Εξωτερικών (”αρμόδια για την Ευρωπαϊκή Γειτονιά”) Γουέντι Μόρτον να απαντάει εγγράφως στον βουλευτή των Συντηρητικών της χώρας της Άντριου Ρόστνελ (που ζητούσε διεθνείς κυρώσεις κατά της Τουρκίας λόγω των παράνομων παραβιάσεων εκ μέρους της της ελληνικής επικράτειας στο Αιγαίο) με το μόνιμο moto της Βρετανίας ”Δεν πιστεύουμε, επί του παρόντος, ότι οι κυρώσεις είναι το πιο αποτελεσματικό όργανο για να επιλυθούν οι εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας”.
Δεν ξαφνιαστήκαμε ούτε όταν, ύπουλα και αδίστακτα, ο Βρετανός υπουργός Ευρώπης Κρίστοφερ Πίντσερ απέδειξε με τις θέσεις του (τον Οκτώβριο του ’20) ότι η Βρετανία κρυβόταν πίσω απ’ την τουρκική εισβολή στην Αμμόχωστο, στα Βαρώσια.
Και ότι ήταν αυτή που εξωθούσε ή συγκατένευε σιωπηλά στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, πράγμα που ενίσχυε την αποφασιστικότητά της να διατηρήσει τα στρατεύματα κατοχής της στο κυπριακό έδαφος εκμηδενίζοντας τον ρόλο της ως εγγυήτριας δύναμης της Κύπρου.
Δεν ξαφνιαστήκαμε ούτε όταν από τον Φεβρουάριο του 2021 διακινείτο δημοσιογραφικά (Hürriyet) βρετανικό σχέδιο (όπως εκείνο του Κόφι Ανάν το 2004) για το Κυπριακό, για να τεθεί προς συζήτηση (εκ μέρους του Βρετανού ΥΠΕΞ Ντομινίκ Ρααάμπ) στο ”ανεπίσημο” τραπέζι της Πενταμερούς της Ν. Υόρκης.
Σχέδιο που απέφευγε τους όρους ”κυρίαρχα κράτη” και ”κυρίαρχος” (οι οποίοι παρέπεμπαν στο Σχέδιο Ανάν) και αντ’ αυτών χρησιμοποιούσε την ορολογία ”κοινοτικά κυρίαρχα κράτη”. Δείγμα της… ”εποικοδομητικής ασάφειας” των Βρετανών οι οποίοι χρησιμοποιούσαν αμφιλεγόμενους όρους (”κοινοτικό κράτος”) για να ξεπεράσουν τα ”οδοφράγματα αντιστάσεων” στις τουρκικές διαθέσεις.
Και οι τουρκικές διαθέσεις ικανοποιούνταν απόλυτα από το ”Σχέδιο Ανάν” του 2004 και το βρετανικό σχέδιο του Φεβρουαρίου του 2021 το οποίο στρογγύλευε – υποτίθεται – επί το ευνοϊκότερο τα αρνητικά για τους Ελληνοκύπριους με επινόηση νέων ορολογιών στη θέση εκείνων του πρώτου, που όμως στην ουσία τα διατηρούσαν αφήνοντας αναπάντητα πολλά ερωτήματα.
Ερωτήματα γύρω απ’ τα προτεινόμενα περί ισότητας και προεδρίας, περί κυριαρχίας των ”κυρίαρχα κοινοτικά κρατών”, περί νομοθετικού οργάνου που δίνει εξουσίες veto στην τουρκοκυπριακή μειοψηφία, περί τερματισμού των τουρκικών εγγυήσεων, απόσυρσης των τουρκικών στρατευμάτων κλπ.
Δεν ξαφνιαστήκαμε με χίλιες δυο άλλες… εκδηλώσεις των διμερών συμφωνιών Ελλάδας-Τουρκίας, κατά την προ και μετά Brexit εποχή, με τελευταία – σε στρατιωτικό επίπεδο – την αγορά απ’ τους Βρετανούς του γεωτρύπανου ”Sertao” (το τρίτο μετά τα ”Fatih” και ”Yavuz”) και τελευταία – σε εμπορικό ”αλισβερίσι” – τη συμφωνία μαμούθ του ’20 σε εμπορικά είδη, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και κινητήρες οχημάτων.
Με δεδομένα αυτά, οι φόβοι μας απ’ την ανανέωση των φιλικών δεσμών Ελλάδας-Τουρκίας δεν απείχαν πολύ απ’ το να μας προϊδεάσουν για την αποδοχή εκ μέρους τους ακόμα και της αναθεωρητικής λίστας EGAYDAAK των Τούρκων, σύμφωνα με την οποία ο υπουργός Άμυνάς τους Χουλουσί Ακάρ – δήλωνε τον Σεπτέμβριο του ’20:
– Υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα..
Ενώ η εκπρόσωπος του υπουργείου του Πινάρ Καρά – μιλώντας, λίγες μέρες μετά, για το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης και αφοπλισμού του Καστελόριζου και των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου – είπε, μεταξύ άλλων, ότι:
– […] Αυτό έχει ρυθμιστεί με την απόφαση των έξι Μεγάλων Δυνάμεων το 1913, τη Συνθήκη ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και τη Συνθήκη ειρήνης των Παρισίων του 1947. Τα εν λόγω νησιά παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση ότι δεν θα εξοπλιστούν και δεν θα χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς…
Δεδομένων των παραπάνω αναθεωρητικών προθέσεων της Τουρκίας, είχαμε προετοιμαστεί για τα χειρότερα και γι’ αυτό τοποθετήσαμε στη Γαύδο (τον Νοέμβριο του ’20) – με πρωτοβουλία του υπουργείου Άμυνας – στρατιωτικό φυλάκιο.
Εννοείται ότι ο φόβος μας είτε για φιλοτουρκικές πρωτοβουλίες της Γερμανίας και της Βρετανίας (γύρω από το Αιγαίο και το Κυπριακό αντίστοιχα) είτε για τήρηση εκ μέρους τους ”άψογης στάσης” απέναντι στην Τουρκία, που ισοδυναμούσε με κλείσιμο του ματιού στις παρανομίες της (όπως αυτή του περασμένου Μαΐου με τα αλιευτικά της στη Γαύδο), δεν έπαψε να υπάρχει .
Γι’ αυτό ήταν μεγάλη έκπληξη για όλους η ξαφνική παρέμβαση των Βρετανών υπέρ μας και η εναντίωσή τους στην τουρκική, αναθεωρητική αμφισβήτηση της ελληνικής κυριότητας της Γαύδου. Αμφισβήτηση για 152 ελληνικά νησιά – μεταξύ των οποίων και η Γαύδος (το μικρό μας νησί στο Λιβυκό πέλαγος, νότια της Κρήτης) – τα οποία συγκαταλέγονται ως ”γκριζαρισμένα” στη λίστα EGAYDAAK των Τούρκων.
Το γεγονός της βρετανικής παρέμβασης χάθηκε, δυστυχώς, μες τις ειδήσεις για τις πυρκαγιές και τα εμβόλια, ενώ έχει μεγάλη σημασία για μας η αναγνώριση της ελληνικής κυριαρχίας στο Γαύδο. Αναγνώριση που την επιβεβαιώνει το αίτημα που έκαναν προς την Αθήνα οι Άγγλοι για δέσμευση απ’ το Πολεμικό Ναυτικό τους (1η Σεπτεμβρίου) της θαλάσσιας περιοχής η οποία βρίσκεται 10,9 νμ ΝΔ της Γαύδου.
Ας σημειωθεί, ότι – συμπληρωματικά σε αυτό – έχουν δεσμεύσει με την άδειά μας (για στρατιωτικές δραστηριότητες και ηλεκτρονικό πόλεμο) ακόμα μεγαλύτερη περιοχή δυτικά της Γαύδου (η οποία δεν είναι δεσμευμένη για ελληνικές στρατιωτικές ασκήσεις), την ίδια στιγμή που αυτή ανοίγει πόρτες-παράθυρα σε επιχειρηματικές εξελίξεις οι οποίες θα την αναβαθμίσουν γεωπολιτικά και θα αναδείξουν τα αρχαιολογικά της ευρήματα από Άγγλους αρχαιολόγους.
Αρχαιολόγους που μένουν εκεί και εργάζονται άοκνα ως συνεχιστές των ερασιτεχνών του 1865 συμπατριωτών τους, ο γνωστότερος εκ των οποίων ήταν ο Άγγλος πλοίαρχος Τ. Σπρέιτ, που γράφει σ’ ένα βιβλίο του για το επωνομαζόμενο ”νησί του διαβόλου”, όπου εκτοπίστηκαν πολλοί εξόριστοι Έλληνες κομμουνιστές:
«…Βρήκα στη Γαύδο ένα ωραία ντυμένο ακέφαλο άγαλμα γυναίκας. Εκεί χρησιμοποιήθηκε μάρμαρο Πάρου. Πρόκειται για ένα πολύ όμορφο έργο ελληνικής τέχνης, που είχα την ικανοποίηση να μεταφέρω στο Βρετανικό Μουσείο…
Η λατρεία των Βρετανών για την αρχαία κληρονομιά μας είναι ολοφάνερη και διαχρονική, χωρίς άλλο… Έτσι εξηγείται γιατί αρνούνται παθιασμένα να επιστρέψουν τα γλυπτά του Παρθενώνα στον τόπο που τα γέννησε. Αρνούνται γιατί οι περισσότεροι απ’ αυτούς (ακόμα και οι αρχαιολόγοι τους) κρύβουν έναν μικρό Έλγιν βαθιά μέσα τους.
Έναν μικρό λόρδο Έλγιν που βιάζεται να επισπεύσει την αναστήλωση των θαμμένων αγαλμάτων που βρήκε εκεί, για να τα μεταφέρει στο Βρετανικό Μουσείο ερήμην της θέλησης της αρχαιοελληνικής κοιτίδας τους.
Έναν μικρό Έλγιν που αιτιολογεί μερικώς την φιλελληνική στροφή των Βρετανών οι οποίοι μας αγάπησαν ξαφνικά και άπλωσαν δίχτυ προστασίας στη Γαύδο έναντι της Τουρκίας. Δίχτυ γεωπολιτικό που έχει όμως και αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αφού κουβαλά σαν ιδέα το άρωμα ”Έλγιν”…
Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)
infognomonpolitics.gr
