Συνέντευξη στην Inna Shevchenko Δημοσιεύθηκε στο Charlie Hebdo, 14 Μαΐου 2021
Η «woke» ιδεολογία (ιδεολογία αφύπνισης) εξαπλώνεται στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα των Ηνωμένων Πολιτειών. Όλο και περισσότεροι γονείς εξεγείρονται ενάντια στις εκπαιδευτικές αρχές και τα νέα σχολικά προγράμματα που διδάσκουν στα μικρά παιδιά να γίνουν πολιτικοί ακτιβιστές και να δίνουν έμφαση στις φυλετικές διαφορές.
Η Άσρα Νομάνι είναι μια γυναίκα από την Ινδία που ήρθε στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν ήταν παιδί. Έγινε γνωστή ως δημοσιογράφος και ακτιβίστρια για τη μεταρρύθμιση του ισλάμ. Σήμερα, αντιπρόεδρος της ένωσης γονέων, «Γονείς που Υπερασπίζονται την Εκπαίδευση», βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα κατά των λεγόμενων ιδεολογιών «αφύπνισης».
Charlie Hebdo: Εσείς και η οργάνωσή σας, «Γονείς που Υπερασπίζονται την Εκπαίδευση», συγκαταλέγεστε στον αυξανόμενο αριθμό φωνών που καταγγέλλουν τον τρόπο με τον οποίο τα δημόσια σχολεία των ΗΠΑ δίνουν έμφαση στα ζητήματα της φυλής, του φύλου και του ακτιβισμού στην εκπαιδευτική διαδικασία και στον τρόπο με τον οποίο αυτό επηρεάζει το πρόγραμμα σπουδών. Τι συμβαίνει ακριβώς;
Άσρα Νομάνι: Οι νέοι ιδεολόγοι της «αφύπνισης», με τις διχαστικές θεωρίες τους, πολιορκούν ενεργά τα εκπαιδευτικά μας συστήματα και τα παιδιά μας. Έχουμε καταγράψει εκατοντάδες περιστατικά που αναφέρθηκαν από γονείς σχετικά με το πώς εκφράζονται αυτές οι τοξικές ιδεολογίες μέσα στις τάξεις. Παρατηρούμε ορισμένες τάσεις. Κατ’ αρχάς, οι σχολικές διοικήσεις προσλαμβάνουν «συμβούλους» για να εισαγάγουν αυτή την πολιτική προπαγάνδα μέσα στα σχολεία. Πιστεύουν ότι αυτοί οι ακτιβιστές νομιμοποιούνται να διαμορφώνουν την εκπαίδευση, καθώς χρησιμοποιούν λέξεις που είναι στη μόδα, όπως «διαφορετικότητα», «ισότητα» και «συμπερίληψη», «πολιτισμικά υπεύθυνη εκπαίδευση» κ.λπ. Οι εκπαιδευτικοί και οι διευθυντές των σχολείων υποχρεούνται να υποβάλλονται σε «επιμόρφωση επαγγελματικής ανάπτυξης», ώστε να «αναμορφώνονται».
Πιο σημαντικό ακόμα είναι το ότι αλλάζουν κυριολεκτικά τα προγράμματα σπουδών, προσαρμόζοντάς τα σε αυτές τις νέες πολιτικές αφηγήσεις και, ειδικότερα, ενσωματώνοντας την άκρως αμφιλεγόμενη «κριτική θεωρία της φυλής» (Critical Race Theory). Για παράδειγμα, τα προγράμματα αυτά δυσφημούν τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ επειδή δεν ήταν αρκετά ριζοσπαστικός στον αγώνα του κατά του ρατσισμού. Συχνά περιέχουν επίσης μια αντισημιτική ρητορική. Στο σχολείο του γιου μου, για παράδειγμα, άλλαξαν κάποιες βασικές πολιτικές, όπως αυτές που αφορούν την αμεροληψία των εκπαιδευτικών. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν να παίρνουν θέση σε σύγχρονα ζητήματα που είναι αμφιλεγόμενα. Έτσι, πάνω στο ζήτημα της επίθεσης στο Charlie Hebdo, οι καθηγητές, αντί να θέσουν το ζήτημα της ελευθερίας της έκφρασης και να επιτρέψουν τη συζήτηση, μπορούν να προτείνουν την άποψη ότι οι δημοσιογράφοι και οι σκιτσογράφοι δολοφονήθηκαν επειδή προκάλεσαν βία με τα σκίτσα τους, τα οποία θεωρήθηκαν προσβλητικά, ρατσιστικά και ισλαμοφοβικά.
Πάντα εμπιστευόμασταν τα δημόσια σχολεία μας, αλλά αυτό που κάνουν τώρα είναι να προδίδουν αυτή την εμπιστοσύνη και να κρατούν τα παιδιά μας σε ομηρεία για να τα κατηχούν.
Μπορούν άραγε οι ρίζες αυτών των νέων τάσεων να βρεθούν στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα;
Το ιστορικό των πρόσφατων ακαδημαϊκών εξελίξεων είναι σημαντικό. Τη δεκαετία του 1980, ο Ντέρικ Μπελ (Derrick Bell) ανέπτυξε την ιδέα της κριτικής θεωρίας της φυλής. Κατά ειρωνεία της τύχης, το έκανε σε έναν χώρο με μεγάλα προνόμια, στο Χάρβαρντ. Στη συνέχεια δημιούργησε ένα μικρό δίκτυο ακαδημαϊκών, μεταξύ των οποίων, για παράδειγμα, και η Κιμπερλέ Κρένσοου (Kimberlé Crenshaw, συγγραφέας γνωστή για τη θεωρία της διατμηματικότητας). Με την πάροδο των ετών, αυτοί οι ακαδημαϊκοί προώθησαν τις απλουστευτικές θεωρίες και φιλοσοφίες τους σε σημείο να υποστηρίζουν ότι τα πάντα στην κοινωνία έχουν να κάνουν με τη φυλή και το χρώμα του δέρματος.
Στη συνέχεια, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, και πάλι μέσω των ακαδημαϊκών τους δικτύων, άρχισαν να δημιουργούν μια ολόκληρη γενιά εκπαιδευτικών που διαπνέονταν από αυτές τις ιδέες. Έγιναν πιο θορυβώδεις και πιο ισχυροί μετά τη δολοφονία του Τζωρτζ Φλόιντ. Αυτό το δράμα υπήρξε η τέλεια καταιγίδα γι’ αυτούς τους ακτιβιστές. Μπορούσαν να ασκήσουν πίεση στους δημόσιους θεσμούς και να διεισδύσουν στο εκπαιδευτικό σύστημα με την ιδεολογία τους. Το περασμένο καλοκαίρι, αυτό πήρε πρωτοφανείς διαστάσεις. Άρχισαν να ταπεινώνουν δημόσια τους εκπαιδευτικούς και να διαδίδουν την κουλτούρα της ακύρωσης στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Αυτοί οι ψευδοσύμβουλοι έχουν γίνει μια πραγματική επιχείρηση: συνάπτουν συμβόλαια και λαμβάνουν τεράστιες χρηματοδοτήσεις για το έργο τους. Οργανώνουν εκπαιδευτικά σεμινάρια στα σχολεία, που θυμίζουν συνεδρίες ομαδικής θεραπείας, όπου οι λευκοί εκπαιδευτικοί καλούνται να εξομολογηθούν τον κληρονομημένο ρατσισμό τους και όπου τονίζεται το τραύμα των μαύρων. Μέσω αυτών των συνεδριών, καταφέρνουν να αλλάξουν τα σχολικά προγράμματα σπουδών. Στο σχολείο στο οποίο φοιτά ο γιος μου, ένα σχολείο θετικών επιστημών και τεχνολογίας, θέλουν να καταργήσουν τις εξετάσεις εισαγωγής και αντ’ αυτού να καθιερώσουν ένα σύστημα κλήρωσης για την επιλογή των μαθητών ανάλογα με την προέλευσή τους και όχι με τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους στις θετικές επιστήμες.
Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα για το τι συνεπάγεται η διδασκαλία της κριτικής θεωρίας της φυλής στα σχολεία;
Λένε στα παιδιά ότι είναι χωρισμένα σε «ομάδες φυλετικής συγγένειας». Ζητείται από τα παιδιά να τοποθετήσουν τον εαυτό τους στον «πίνακα καταπίεσης». Αυτό σημαίνει ότι κάθε παιδί πρέπει να τσεκάρει ένα κουτάκι ανάλογα με το αν είναι λευκό, μαύρο ή Ασιάτης, τρανσέξουαλ ή στρέιτ κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο, υποτίθεται ότι θα ανακαλύψουν αν ανήκουν στους καταπιεσμένους ή στους καταπιεστές. Ένα άλλο παράδειγμα αυτής της διδασκαλίας είναι ότι ο συστημικός ρατσισμός εξηγεί τα πάντα: την επιτυχία και την αποτυχία στο σχολείο.
Εν ολίγοις, η διδασκαλία της κριτικής θεωρίας της φυλής συνίσταται στο να κρίνουμε τους πάντες με βάση το χρώμα του δέρματός τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τόσοι πολλοί μαύροι γονείς αντιτίθενται στη θεωρία στα σχολεία, επειδή δεν θέλουν τα παιδιά τους να μάθουν ότι είναι, εξ ορισμού, θύματα. Και όποιος έχει προοδευτικές ιδέες θα πρέπει να αντισταθεί, διότι αυτό δημιουργεί νέες πραγματικότητες για τις μειονότητες και νέους διαχωρισμούς μεταξύ των ανθρώπων. Εγώ είμαι μετανάστρια και όλοι όσοι γνωρίζω που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες κατάγονται από τον Λίβανο, τη Βοσνία, το Πακιστάν… Διακρίνουμε από μακριά αυτήν τη μισαλλοδοξία και τη ζημιά που προκαλεί. Ο «γουοκισμός» εξελίσσεται σε μια νέα θρησκεία, έχει την ιδεολογική ακαμψία της θρησκείας και ένα πολύ ανεπτυγμένο δίκτυο. Ελπίζω ότι η εμπειρία μας θα ανησυχήσει την κοινή γνώμη στη Γαλλία.
Δεν βρίσκετε ειρωνικό το γεγονός ότι, ως μετανάστρια και μουσουλμάνα, με ισχυρή ιστορία αγώνα για τις μειονότητες στις ΗΠΑ, πρέπει τώρα όχι μόνο να πολεμήσετε τη λευκή υπεροχή, αλλά και να αντισταθείτε σε ιδέες που προωθούνται από την άκρα αριστερά, ιδέες που χαρακτηρίζονται «προοδευτικές»;
Βλέπω την τραγική ειρωνεία σε αυτήν τη μάχη: οι άνθρωποι που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται την ελευθερία του λόγου και τα δικαιώματα των μειονοτήτων είναι στην πραγματικότητα οι δικτάτορες ενός νέου συστήματος που επιβάλλει τον ρατσισμό στα παιδιά μας, στην κοινωνία μας και τα σχολεία μας. Αλλά, για να το ξεπεράσουμε, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά στις αξίες μας, ώστε να μην πέσουμε στην παγίδα. Συχνά πιστεύουμε ότι οτιδήποτε γίνεται στο όνομα του αντιρατσιστικού αγώνα είναι απαραίτητα καλό. Ή ότι ένα άτομο που προέρχεται από φυλετική μειονότητα δεν μπορεί παρά να υπερασπίζεται μόνο προοδευτικές αξίες.
Η «αφυπνισμένη» σκέψη θολώνει το πεδίο και μας απευθύνει μια πρόκληση. Πρέπει τώρα να υπερβούμε τις προκατασκευασμένες ιδέες μας. Αυτό απαιτεί μια πραγματικά ξεκάθαρη αίσθηση της ηθικής. Ως φιλελεύθερη, με την πολιτική έννοια, πιστεύω ότι κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να κρίνεται από το χρώμα του δέρματός του. Γι’ αυτό μου είναι αδύνατο να ακολουθήσω αυτή τη νέα αφήγηση της «αφύπνισης», ακόμη και όταν παρουσιάζεται ως αντιρατσιστική. Εδώ, πρόκειται για την υπεράσπιση της ακεραιότητάς μας και την ανυποχώρητη υπεράσπιση των αξιών μας.
Μετάφραση: Χριστίνα Σταματοπούλου
Περισσότερα για τον γουοκισμό μπορείτε να διαβάσετε στο βιβλίο του Ματιέ Μποκ Κοτέ, Η φυλετιστική επανάσταση και άλλα ιδεολογικά ζιζάνια που κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις.
ardin.gr