Από τη Γη… χιονόμπαλα στον γαλαζοπράσινο πλανήτη

Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν ότι πριν από περίπου 720 εκατ. έτη η Γη βίωσε μια σφοδρή εποχή παγετώνων κατά την οποία η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα, οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν στους -20 βαθμούς Κελσίου.

Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε. Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν.

Πριν από λίγες εβδομάδες ερευνητές το Πανεπιστημίου του Πεκίνου υποστήριξαν ότι είναι πιθανό να υπήρξε μία έντονη χημική αποσάθρωση στον πλανήτη που οδήγησε στο τέλος αυτής της ακραίας παγετωνικής περιόδου. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι μία περίοδος έντονης όξινης βροχής διάρκειας μερικών δεκάδων χιλιάδων ετών θα μπορούσε να ευθύνεται για την τήξη των πάγων στην υδρόγειο και ακολούθως για τη δημιουργία του περιβάλλοντος της Γης που υπάρχει μέχρι σήμερα.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έχουν διατυπώσει μια διαφορετική θεωρία, σύμφωνα με την οποία υποθαλάσσια ηφαίστεια εξερράγησαν δημιουργώντας αλυσιδωτές χημικές διεργασίες. Αυτές οι χημικές διεργασίες απέκτησαν τελικά τον ρόλο γεωμηχανικής παρέμβασης στον πλανήτη μας. Οι χημικές διεργασίες οδήγησαν στην εμφάνιση μέσα στις θάλασσες αρχικά οργανικών ενώσεων και αργότερα κάποιων μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωσαν στην ατμόσφαιρα αυξημένες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, οξυγόνου και άλλων στοιχείων. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ικανό να οδηγήσει στο λιώσιμο του μεγαλύτερου μέρους των πάγων στον πλανήτη αλλά και ταυτόχρονα πολύ φιλικό στην ανάπτυξη και εξέλιξη της ζωής σε αυτόν.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολονίας στη Γερμανία υποστηρίζουν ότι η Γη δεν έχει γίνει παγάκι μόνο μία φορά αλλά περισσότερες. Σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PNAS οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η Γη είχε γίνει χιονόμπαλα και πριν από 2,4 δισ. έτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στον ισημερινό άγγιζε εκείνη την περίοδο τους -40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ωκεανοί του πλανήτη βρέθηκαν κάτω από ένα στρώμα πάγων πάχους 300 μέτρων.

Οπως και στο πάγωμα της Γης πριν από 715 εκατ. έτη έτσι και στο συμβάν πριν από 2,4 δισ. έτη όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν οι ερευνητές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπήρξε ραγδαία αύξηση στα επίπεδα του οξυγόνου, γεγονός που εξηγεί ένα άλλο γεγονός που είναι γνωστό ως το «Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης». Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας.

“Το Βήμα”