Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ανέφερε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι η Άγκυρα ήταν έτοιμη να αποδεχθεί κατάργηση της Συνθήκης Εγγυήσεων και να απεμπολήσει το μονομερές δικαίωμα επέμβασης.
Ήταν λίγο πριν το δείπνο. Ο Αντόνιο Γκουτέρες, σύμφωνα με τα απόρρητα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών, στη συνάντηση που είχε στον Κραν Μοντάνα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ( 6 Ιουλίου 2017, 6.15 μ.μ.), προσπάθησε να πείσει την ελληνική κυπριακή πλευρά ότι η Τουρκία «έκανε πίσω» στα θέματα των Εγγυήσεων.
Αν και αυτό δεν προκύπτει από τις δυο συναντήσεις του Γενικού Γραμματέα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που προηγήθηκαν, ο κ. Γκουτέρες επαναλάμβανε τούτο συνεχώς. Υπενθυμίζεται πως από τα απόρρητα πρακτικά, που ήδη έχουμε δημοσιεύσει, ο Τούρκος αξιωματούχος είχε δώσει και γραπτώς τις θέσεις του και είχε επισημάνει πως η χώρα του θα αποδεχόταν μετονομασία (rename) της Συνθήκης Εγγυήσεων σε Συνθήκη Εφαρμογής.
Περαιτέρω, υποστήριζε πως συμβαλλόμενοι στη Συνθήκη θα είναι οι ίδιοι που υπογράφουν την Συνθήκη Εγγυήσεων και πως αυτοί θα είχαν το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης.
Όπως υποστήριξε θα μπορούσε μόνο να αποδεχθεί ρήτρα επανεξέτασης (όχι ρήτρα τερματισμού) μετά από 15 χρόνια ή λίγο νωρίτερα. Είχε ξεκαθαρίσει, επίσης, ότι δεν αποδεχόταν αποχώρηση όλων των στρατευμάτων. Ήθελε παραμονή στρατιωτικού αποσπάσματος μεγαλύτερου από αυτού που προέβλεπαν οι Συμφωνίες του 1960, που αριθμούσε ως γνωστό 650. Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί πως ο Γ.Γ. στη συνάντηση με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, που προηγήθηκε αυτής με τον Πρόεδρο, παρουσιάσθηκε να μην ήταν τόσο σίγουρος για τη στάση της Τουρκίας.
Ο κ. Γκουτέρες είχε αναφέρει στη συνάντηση του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι δεν είχε συζητήσει με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου τον ρόλο της Τουρκίας στον Μηχανισμό Εφαρμογής και Παρακολούθησης. Αυτό, όμως, το θέμα- όπως προκύπτει από τα πρακτικά του ΟΗΕ- το συζήτησε με τον κ. Τσαβούσογλου. Και ο Τούρκος ΥΠΕΞ είχε και θέση επί τούτου. Και φαίνεται από τη συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον κ. Αντόνιο Γκουτέρες, πως η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε εικόνα για τις θέσεις της Άγκυρας.
Σε κάποια στιγμή της συζήτησης, στην παράγραφο 12 του απόρρητου πρακτικού, ο κ. Αναστασιάδης αναφέρει τα εξής: «Είπε ότι δεν θα αποδεχόταν ποτέ μισή συμφωνία. Μια ανακοίνωση που θα αναφέρετε μόνο στις εγγυήσεις , το μονομερές δικαίωμα επέμβασης , αλλά καθόλου στα στρατεύματα . Ζήτησε την πλήρη αποχώρηση των στρατευμάτων από την πρώτη μέρα. Είπε πως δεν θα αποδεχόταν τέτοια συμφωνία και δεν θα την παρουσίαζε στο λαό του». Σε τι αναφερόταν; Σε μια προσπάθεια, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, του κ. Έιντε και των Βρετανών για ενδιάμεση συμφωνία στο Κυπριακό.
Από τη συνάντηση προκύπτει επίσης ότι ο Γ.Γ. δεν ήγειρε θέματα που συζητούνταν στο τραπέζι δυο, που αφορούσαν τις εσωτερικές πτυχές.
