Αποκάλυψη: Πώς έφθασαν τα τσέχικα όπλα στην Κύπρο το 1966-1974

Για όσους οπλο-γνώστες και ιδίως τους χειριστές οπλισμού που υπηρέτησαν στις Ένοπλες Δυνάμεις και στην Αστυνομία της Κυπριακής Δημοκρατίας, από πριν και κατά το Ολέθριο 1974, το ΤΣΕΧΙΚΟ αυτόματο τυφέκιο εφόδου Μ-58 (Vz 58 – Ceska zbrojovka Model 58) διαμετρήματος 7,62Χ39χλστ, ήταν το καλύτερο όπλο που θα μπορούσε να είχε και η Εθνική Φρουρά – κατά παρασάγγας καλύτερο από όσα επαναληπτικά εγγλέζικα του Β΄ Παγκ. Πολέμου αποτελούσαν το οπλοστάσιό της – και η Αστυνομία από το 1966, αλλά… δεν αξιώθηκαν να το έχουν, λόγω της προγονικής πανούκλας του Διχασμού εν Κύπρω και μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας.

Η οποία, πανούκλα, την πρώτη ποσότητα τσέχικων που εισήχθησαν το 1966 από την τότε Τσεχοσλοβακία «κατόρθωσε» να παραδοθούν στις αποθήκες της UNFICYP στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Και εν τέλει να… τεμαχιστούν με σιδηροπρίονο 33 χρόνια αργότερα, επί της πρώτης πενταετίας στο Προεδρικό του Γλαύκου Κληρίδη. Ο οποίος, μάλιστα, το 1966 είχε σταλεί στην Τσεχοσλοβακία για να τα παραγγείλει!

Άλλα χίλια τσέχικα αυτόματα Μ-58 με τέσσερις γεμιστήρες και 500 φυσίγγια έκαστο, πρόλαβαν να εισαχθούν από την κυβέρνηση μυστικά στην Κύπρο τις πρώτες μόλις μέρες του καταραμένου Ιούλη 1974 και να αποθηκευτούν στα υπόγεια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου στη Λευκωσία, όπου τα βρήκαν και τα λαφυραγώγησαν αχρησιμοποίητα οι Πραξικοπηματίες της αποφράδας 15ης Ιουλίου 1974.

Η ιστορία των τσέχικων στην Κύπρο, είναι στην ουσία της μια ακόμη «ιστορία για να κλαις και να ντρέπεσαι».

Τα θυμηθήκαμε αυτά σήμερα, εξαιτίας της κυκλοφορίας στα ελληνικά ενός βιβλίου Τσέχου πανεπιστημιακού, του Γιάν Κόουρα με τίτλο «Διχοτομημένη Νήσος – Ψυχρός Πόλεμος και Κυπριακό την περίοδο 1960-1974». Πολλά από τα στοιχεία του βασίζονται στη μελέτη και αρχείων του σοσιαλιστικού τότε κράτους της τότε Τσεχοσλοβακίας, του υπό την Σοβιετική Ένωση Σιδηρού Παραπετάσματος.

Μεγάλο μέρος του βιβλίου αναφέρεται με πολλές λεπτομέρειες και σε ονόματα Κυπρίων τότε (1966-1974) αξιωματούχων οι οποίοι – κατά τα έγγραφα τα οποία μελέτησε ο συγγραφέας – έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις κατά καιρούς εισαγωγές ή προσπάθειες εισαγωγής τσεχοσλοβακικού οπλισμού στην Κύπρο, τον υποβοηθητικό ρόλο της τότε ηγεσίας του φιλοσοβιετικού ΑΚΕΛ και τις αντιρρήσεις της Σοβιετικής Ένωσης, όπως και τη στενή συνεργασία Κυπρίων αξιωματούχων με τις μυστικές υπηρεσίες της Τσεχοσλοβακίας.

Ο ίδιος ο συγγραφέας γράφει στον πρόλογο της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου του ότι, λόγω άγνοιας της γλώσσας, δεν μπόρεσε να μελετήσει «αρχειακά τεκμήρια στην ελληνική και την τουρκική γλώσσα».

Προφανώς δεν μελέτησε ούτε την υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία που σχετίζεται ή περιέχει αναφορές για τα τσέχικα όπλα στην Κύπρο.

Έτσι δεν γνωρίζει, για παράδειγμα, ούτε όσα έγραψε με εξαντλητικές λεπτομέρειες ο πρωταγωνιστής της εισαγωγής των χιλίων τσέχικων του Ιουλίου 1974 ο Ανδρέας Αζίνας, εκ των στενότερων συνεργατών του Αρχηγού της ΕΟΚΑ Γεωργίου Γρίβα Διγενή στη διάρκεια της κυπριακής επανάστασης και του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου έως τον θάνατό του, Διοικητής της Συνεργατικής Τράπεζας Αναπτύξεων, στον Δ΄ τόμο του βιβλίου του «50 Χρόνια Σιωπής – Η ώρα της αλήθειας» που εκδόθηκε στη Λευκωσία το 2008.

sigmalive

Αποκάλυψη: Πώς έφθασαν τα τσέχικα όπλα στην Κύπρο το 1966-1974