Στην επιτάχυνση της προβολής του πολιτικού ενδιαφέροντος της Ελλάδας για την περιοχή των δυτικών Βαλκανίων σχεδιάζεται να αντικατοπτρίζει σειρά από πρωτοβουλίες που θα ξεδιπλωθούν τους προσεχείς μήνες και έχουν στόχο την εμβάθυνση ευρύτερων στρατηγικών σχέσεων, αλλά και την καλλιέργεια νέων. Μία από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι η περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων με τον αλβανικό παράγοντα και κυρίως με το Κόσοβο. Ηδη στις αρχές του θέρους (όπως είχε αποκαλύψει η «Κ») επισημοποιήθηκε η αναβάθμιση του Γραφείου Εμπορικών και Οικονομικών Υποθέσεων, που διατηρεί η Πρίστινα στην Αθήνα, σε Γραφείο Συμφερόντων του Κοσόβου. Σε διάφορα επίπεδα στην Αθήνα συζητείται πλέον εντατικά και η πιθανότητα αναγνώρισης της κρατικής οντότητας του Κοσόβου για μια σειρά από λόγους, με κυριότερο την αυξανόμενη –και ανεμπόδιστη– επέκταση της τουρκικής επιρροής στη Σερβία.

Εως αυτή τη στιγμή η συζήτηση αυτή προσέκρουε σταθερά στις ενστάσεις του Βελιγραδίου και στην ανάγκη να στηριχθεί αυτό που πολλές φορές παρουσιάζεται ως παραδοσιακά στενή σχέση ανάμεσα σε Ελλάδα και Σερβία. Για την Ελλάδα, η σχέση με τη Σερβία παραμένει πολύ σημαντική, ενώ η Αθήνα στηρίζει σταθερά και τη διαδικασία διαλόγου ανάμεσα σε Βελιγράδι και Πρίστινα. Μία από τις βασικές σταθερές της σχέσης Ελλάδας και Σερβίας ήταν πάντα η προσπάθεια επέκτασης της τουρκικής επιρροής στα δυτικά Βαλκάνια. Αρκετοί στην Αθήνα παρατηρούν πως παρά το γεγονός ότι η διεύρυνση της τουρκικής επιρροής στην περιοχή αποτελεί μια επιχείρηση που υλοποιείται με σταδιακά βήματα, το Βελιγράδι δεν εμφανίζεται να κάνει πολλά πράγματα για να την ανακόψει. Δεν πρόκειται απλώς για τη διείσδυση της Τουρκίας στην ιστορική περιοχή του Σαντζάκ, που κατοικείται κατά πλειονότητα από Βόσνιους μουσουλμάνους. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουρκικά κεφάλαια έχουν τοποθετηθεί στον χρηματοπιστωτικό-τραπεζικό τομέα της Σερβίας, σε κρατικά ΜΜΕ, με την κυβέρνηση της χώρας να μην προβληματίζεται από αυτή την ενίσχυση των σχέσεων, αλλά να την ευνοεί. Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα έχει ενθαρρύνει επενδύσεις άλλων μουσουλμανικών κρατών (όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) στη Σερβία, ακριβώς προκειμένου να μετριαστεί η τουρκική επιρροή.

Οι πτυχές μιας πιθανής αναγνώρισης του Κοσόβου έχουν μελετηθεί επισταμένως. Ενα από τα βασικά επιχειρήματα κατά μιας αναγνώρισης ήταν το προηγούμενο που θα μπορούσε να δημιουργηθεί για ζητήματα αμιγώς ελληνικών συμφερόντων, όπως το Κυπριακό.

Ωστόσο, από τη μελέτη της απόφασης 141 της 22ας Ιουλίου 2010 του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τη συμβατότητα της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Κοσόβου, προκύπτει ότι οι δύο περιπτώσεις αντιμετωπίζονται ως εξαρχής διαφορετικές. Μάλιστα, στη σελίδα 40 (παράγραφος 114) της απόφασης γίνεται παραπομπή στο ψήφισμα 1251 του Συμβουλίου Ασφαλείας (Σ.Α.) του ΟΗΕ (29 Ιουνίου 1999), όπου επισημαίνεται ότι το Σ.Α. «επαναβεβαιώνει τη θέση του ότι μια διευθέτηση στο Κυπριακό πρέπει να βασίζεται σε ένα κράτος στην Κύπρο, με μία κυριαρχία και μία διεθνή προσωπικότητα και μία ιθαγένεια, με διασφαλισμένη την ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητά του». Στην αμέσως επόμενη παράγραφο επισημαίνεται πως η περίπτωση του Κοσόβου βρίσκεται «σε αντίθεση» («by contrast»), καθώς το Σ.Α. του ΟΗΕ δεν έχει αποφανθεί επί της κατάστασης που θα πρέπει να χαρακτηρίζει το Κόσοβο.

Είναι απολύτως σαφές ότι πιθανή αναγνώριση του Κοσόβου από την Ελλάδα αποτελεί και εναρμόνιση με πάγιες αμερικανικές απόψεις για τα Βαλκάνια, οι οποίες έχουν στόχο και την ανακοπή της ρωσικής επιρροής. Υπενθυμίζεται ότι η ρωσική επιρροή στο αλβανικό στοιχείο είναι απειροελάχιστη.

“Καθημερινή”