Του Αλκη Καλλιαντζίδη, alkis@kalkis.eu www.kalkis.eu
Δεν είναι η πρώτη φορά που ως Έλληνες ομφαλοσκοπούμε. Δεν βλέπουμε δηλαδή πέρα από τη μύτη μας. Επειδή αυτήν την φορά έχουμε διπλές εκλογές, δεν ξέρουμε ποια θα είναι η νέα κυβέρνηση στις 25 Ιουνίου κι αν θα έχει ή όχι απόλυτη πλειοψηφία. Θα μου πείτε μα δεν είναι αυτό το θέμα πολύ σοβαρό ; Και βεβαιότατα ναι. Στο μεταξύ όμως μπορεί να μας προκύψει κι ένα άλλο εισαγόμενο θέμα (η αμερικανική χρεοκοπία), την 1η Ιουνίου. Και τότε ίσως να είμαστε υποχρεωμένοι να το λάβουμε απροετοίμαστοι υπόψη μας, πριν πάμε στην κάλπη, γιατί σίγουρα θα μας επηρεάσει.
Περί τίνος πρόκειται λοιπόν ;
Οι αμερικανοί νομοθέτες έχουν προθεσμία μέχρι την επόμενη εβδομάδα για να καταλήξουν σε συμφωνία για το ανώτατο όριο χρέους της χώρας τους. Εάν δεν το κάνουν, οι Ηνωμένες Πολιτείες κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν. Πράγματι, εάν έως την 1η Ιουνίου, το Κογκρέσο των ΗΠΑ δεν έχει καταλήξει σε συμφωνία για το ανώτατο όριο χρέους των Ηνωμένων Πολιτειών, η χώρα τους κινδυνεύει να χρεοκοπήσει.
Και πότε χρεοκοπεί μια Χώρα ;
Ένα κράτος βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση όταν δεν μπορεί πλέον να αποπληρώσει ό,τι οφείλει στους πιστωτές του, είτε πρόκειται για το δανεισμένο κεφάλαιο είτε για τους τόκους του. Αν δεν μπορεί να τα αποπληρώσει, δεν μπορεί πλέον να δανειστεί. Οπότε σε αυτήν την περίπτωση μιλάμε για «κρατική χρεοκοπία».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και πολλές άλλες χώρες (της Ελλάδας μη εξαιρουμένης), βρίσκονται σε κατάσταση δημοσιονομικού ελλείμματος : δηλαδή η χώρα δανείζεται για να μπορέσει να συμπληρώσει τον προϋπολογισμό της. Κάθε χρόνο, το Κογκρέσο επαναπροσδιορίζει ένα ανώτατο όριο για το αμερικανικό χρέος που ορίζεται σήμερα στα 31 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό είναι το μέγιστο έλλειμμα που δεν μπορεί να ξεπεράσει η κυβέρνηση. Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, το εν λόγω ανώτατο όριο έχει αυξηθεί σχεδόν 80 φορές (!) από τους αιρετούς, ενίοτε μετά από μακρές διαπραγματεύσεις. Κάθε φορά που ένας πρόεδρος δεν έχει τη δέουσα πλειοψηφία στο κοινοβούλιο – όπως συμβαίνει σήμερα – η όποια αντιπολίτευση εκμεταλλεύεται αυτές τις ετήσιες διαπραγματεύσεις για να πιέσει τον Λευκό Οίκο. Ο χαοτικός Τραμπ π.χ. έχει πει στους ρεπουμπλικάνους βουλευτές να μην συμφωνήσουν με τίποτα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη χρεοκοπήσει μία φορά, αλλά μόνο για λίγες ημέρες
Τι θα γίνει λοιπόν, αν δεν επιτευχθεί συμφωνία ; Οι συνέπειες θα ήταν πολλαπλές.
Πρώτον, οι συνέπειες θα ήταν εγχώριες : δηλαδή τα αμερικανικά δανικά που χρησιμοποιούνται :
@ για την πληρωμή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης Medicare,
@ για την αγορά νέων εξοπλισμών,
@ για την πληρωμή των κρατικών υπαλλήλων ή των συντάξεων των βετεράνων στρατιωτικών,
θα είχαν σταματήσει για τους Αμερικάνους.
Πολύ γρήγορα όμως, η εσωτερική αυτή κρίση θα γινόταν παγκόσμια, αφού θα μεταδινόταν μεταξύ των κύριων πιστωτών των ΗΠΑ, όπως είναι η Κίνα, η Ιαπωνία ή ακόμα και η Βραζιλία.
Γιατί ;
Γιατί δεν θα αποπληρώνονταν πλέον για τα δάνεια που χορήγησαν στο παρελθόν στους Αμερικάνους και θα μπορούσε να συμβεί το φαινόμενο ντόμινο, σαν αυτό που δίδασκε από τηλεοράσεως ο κ. Βαρουφάκης στις Ελληνίδες νοικοκυρές και κέρδισε ο Σύριζα τις εκλογές του 2015. Τότε που ο κ. Τσίπρας, η κ. Κωνσταντοπούλου, ο κ. Λαφαζάνης και οι Λοιποί Δραχμιστές «θα βάραγαν τα νταούλια και θα χόρευαν οι αγορές στον ρυθμό τους». Η μπλόφα όμως δεν πέρασε.
Στην περίπτωση των ΗΠΑ αυτό θα δημιουργούσε επίσης μια τέτοια κρίση εμπιστοσύνης που τα χρηματιστήρια (και το δικό μας φυσικά) θα μπορούσαν να καταρρεύσουν μαζικά.
Επισήμως, αυτό θα αποτελούσε μια πρεμιέρα στην αμερικανική ιστορία. Στην πραγματικότητα όμως, η εν λόγω χώρα βρέθηκε ήδη σε κατάσταση χρεοκοπίας για λίγες μέρες το 1979. Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί ναι μεν είχαν καταλήξει τότε σε σχετική συμφωνία, την τελευταία στιγμή, αλλά, λόγω ενός διοικητικού λάθους, ο συμβιβασμός τους δεν είχε καταγραφεί εγκαίρως!
Μακάρι λοιπόν να μην συμβεί η αμερικανική χρεοκοπία την 1η Ιουνίου, γιατί τότε η «θεωρία του ντόμινο» δεν θα είναι η μπλόφα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
