του Αλέξανδρου Ιτιμούδη*
Στον απόηχο της ελληνογαλλικής συμφωνίας έχουν γραφτεί και ειπωθεί πάρα πολλά για τα «γκρίζα» μέρη αυτής, για το αν και κατά πόσο προστατεύεται η Ελλάδα από την αμυντική συνδρομή των Γάλλων, και για το αν πρέπει ή όχι να στείλουμε στρατό στο Σαχέλ αν μας ζητηθεί, και γενικά ένα ξεψύρισμα των άρθρων της, πράγματα που για μένα τουλάχιστον φαντάζουν ως λεπτομέρειες.
Κανείς δεν θα αμφισβητήσει ότι σε στρατηγικό επίπεδο, είναι ίσως η σημαντικότερη συμφωνία που πραγματοποίησε η χώρα μας, έπειτα από την είσοδο της στο ΝΑΤΟ την δεκατία του 50′. Ορθώς έγινε και μάλιστα καλό είναι κάποια στιγμή να δώσουμε και τα εύσημα στους ανθρώπους που εδώ και δύο χρόνια παλεύανε και πιέζανε κυβερνώντες και στρατιωτικούς, στο να προχωρήσουν σε αυτή την προσέγγιση με τους Γάλλους, έστω και αν αυτό έγινε μέσω μιας γεωπολιτικής «καραμπόλας».
Θα μπούμε όμως στην ουσία των πραγμάτων η οποία είναι πολύ απλή και έρχεται σε συνάρτηση με την πραγματικότητα. Πρώτον τι θα γίνει ακριβώς μέχρι να παραλάβουμε τις νέες πλατφόρμες (αεροσκάφη, πλοία), και δεύτερον τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε αφότου τα παραλάβουμε. Να πούμε σε αυτό το σημείο για όσους δεν το έχουν αντιληφθεί, ότι τα όπλα δεν είναι απλώς αγορές στρατιωτικού περιεχομένου, αλλά «εργαλεία» πολιτικής. Το κράτος που αναλαμβάνει να εξοπλιστεί οφείλει πρωτίστως να έχει πραγματοποιήσει ένα πλάνο, ώστε να ξέρει τι προτίθεται να κάνει με τα όπλα που θα λάβει, και με αυτά που ήδη κατέχει.
Πηγαίνουμε αμέσως αμέσως λοιπόν στην κλαουζεβιτσιανή ρήση που λέει πως «ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα». Ασφαλώς βέβαια κάθε σώφρων ηγέτης οφείλει να προσπαθεί να αποφύγει την πολεμική σύγκρουση όσο μπορεί, και αντίθετα να πετυχαίνει τους στόχους του με πολύ πιο έξυπνους, αναίμακτους, και φθηνούς τρόπους. Επομένως η Ελλάδα, λαμβάνουσα τις πολεμικές πλατφόρμες οφείλει να ξεκαθαρίσει τι στρατηγικό σχεδιασμό προτίθεται να εκπονήσει, προκειμένου να πετύχει κάποιους συγκεκριμένους στόχους.
Οι στόχοι αυτοί μπορεί να είναι η ενίσχυση της αποτροπής, που για την ώρα είναι ο μόνος στόχος που ρητώς εκφωνείται από το πολιτικό σύστημα. Μπορεί να είναι η επέκταση της αιγαιαλίτιδας ζώνης στα δώδεκα ναυτικά μίλια, και η επακόλουθη ανακήρυξη ΑΟΖ. Μπορεί να είναι επίσης η προστασία της Κύπρου από τις τουρκικές προκλήσεις και η συνεπακόλουθη συμφωνία για τις οικονομικές ζώνες. Όλα αυτά να πούμε πως πρόκειται για ζωτικά συμφέροντα του Ελληνισμού, και καλό θα ήταν σιγά σιγά να τα επικοινωνούμε προς τους συμμάχους αλλά και τους εχθρούς μας.
Στο σημείο αυτό μπαίνουμε και στην ουσία. Η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να εκπέμπει μηνύματα σοβαρής εξωτερικής πολιτικής, διότι όσο και αν δεν μας αρέσει η αξιοπιστία της την τελευταία δεκαετία καταβαραθρώθηκε, ως αποτέλεσμα του άμετρου κατευνασμού ο οποίος δεν στηρίχτηκε σε καμία σοβαρή στρατηγική προσέγγιση.
Αυτό που θέλω να τονίσω είναι πως ουσιαστικά δεν πρέπει να αναλωνόμαστε ιδιαίτερα στο κατά πόσο αυτή η συμφωνία είναι δεσμευτική και για το αν θα μας προστατεύσουν οι άλλοι. Το ζήτημα είναι να ενεργήσουμε για την ώρα, μη έχοντας αυτά τα οπλικά συστήματα, και σε ένα δεύτερο επίπεδο, να καθορίσουμε τι θέλουμε να πετύχουμε σαν χώρα εφόσον τα αποκτήσουμε. Το στρατιωτικό χάσμα που επιδιώκουμε να αποκτήσουμε με την Τουρκία δεν θα δημουργηθεί μόνο μέσω απόκτησης υλικού, αλλά πάνω από όλα μέσω της εκπόνησης σχεδίων σε στρατηγικό και τακτικό επίπεδο.
*Επικοινωνιολόγος – Μεταπτυχιακός Φοιτητής στο τμήμα Τουρκικών & Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών
