ΑΓΑΠΗΜΕΝΕ ΣΑΡΤΑΝΑ

(από άρθρο της Χρύσας Αράπογλου στη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ)

Μέσα στα μαθήματα των ημερών, συγκαταλέγεται και αυτό της ύπαρξης ελλήνων στην Μαριούπολη! Πέρασαν κάποια εικοσιτετράωρα για να συνειδητοποιήσουν πολιτικοί και δημοσιογράφοι ότι υπάρχουν δεκάδες χωριά στην περιοχή με σχεδόν αποκλειστικά πληθυσμό ελληνικής καταγωγής. Γιατί, σ αυτήν την χώρα της μικρής μνήμης, η ελληνική Διασπορά είναι άγνωστη.

Άγνωστη και η Ιστορία και η σημασία της. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι, το Προξενείο της Μαριούπολης, που για τον θάνατο των ελλήνων κατοίκων της, μας συλλυπούνται γάλλοι και αμερικανοί (συχνά γνωρίζουν καλύτερη Ιστορία από εμάς), ήταν ακέφαλο για 15 μήνες. Τι είναι όλα αυτά τα ελληνικά τοπωνύμια που ακούγονται τις μέρες αυτές; Χερσώνα, Μαριούπολη, Φιδονήσι ή Νησί του Αχιλλέα, Οδησσός, στενά του Κερτς ή αλλιώς Κιμμέριος Βόσπορος και παλαιότερα Σεβαστούπολη, Συμφερούπολη στην Κριμαία;

Τι σημαίνουν άραγε όλα αυτά για την Ελλάδα, τις διεθνείς της σχέσεις, πώς θα μπορούσε η χώρα μας να διαχειριστεί αυτό το μοναδικό της πλεονέκτημα και αυτήν την κληρονομιά ευθύνης; Προσπαθώ να διώξω, καλύτερα να αναβάλλω τη συγκίνησή μου, καθώς, όσο γράφω αυτές τις γραμμές, επιχειρείται μια επικίνδυνη έξοδος από την πολιορκημένη Μαριούπολη, ενώ, οι περισσότεροι των δεκάδων χιλιάδων κατοίκων της παραμένουν στα υπόγεια. Το χωριό Σαρτανάς έχει χτυπηθεί ανελέητα, κανείς δεν μπορεί να μετρήσει και να περισυλλέξει τους νεκρούς από τα ερείπια.

Τη δεκαετία του 90, που η Θεσσαλονίκη είχε αρχίσει να παίρνει σοβαρά το ρόλο της ως έδρας του παγκόσμιου Ελληνισμού, με το Κέντρο Μελέτης και Ανάπτυξης του Ελληνικού Πολιτισμού της Μαύρης Θάλασσας της τότε Νομαρχίας Θεσσαλονίκης, αναπτύξαμε στην περιοχή προγράμματα ενίσχυσης της ελληνικής γλώσσας, συνεργαστήκαμε με πανεπιστημιακές έδρες, γιορτάσαμε μαζί τους στη δική τους Μέγα Γιορτή που οργάνωναν κάθε δύο χρόνια, συμβάλαμε στη διάσωση ενός μοναδικού τοπικού γλωσσικού ιδιώματος. Γυρνώντας από ένα ταξίδι, μίλησα στο Ράδιο Θεσσαλονίκη για την προσπάθειά των μαριουπολιτών να συγκεντρώσουν χρήματα για τη θεμελίωση μιας εκκλησίας. Διοργανώθηκε ραδιομαραθώνιος, μεταφέραμε τα χρήματα και τοποθετήσαμε μαζί τους τον θεμέλιο λίθο του Αγίου Γεωργίου του Σαρτανά, που στη συνέχεια, κατάφεραν να αποπερατώσουν. Αγαπημένε Σαρτανά! Δεν ξέρω εάν τώρα υπάρχεις.