ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΠΛΕΤΣΑΣ
Τις τελευταίες ημέρες, δύο φαινομενικά άσχετα άρθρα προκαλούν αρκετό θόρυβο στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρώτα, ένα άρθρο του Θοδωρή Γεωργακόπουλου στην «Καθημερινή» για το πως η προηγμένη νοημοσύνη των χταποδιών θα πρέπει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην κατανάλωσή τους σαν ανθρώπινη τροφή
Τις τελευταίες ημέρες, δύο φαινομενικά άσχετα άρθρα προκαλούν αρκετό θόρυβο στα ελληνικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρώτα, ένα άρθρο του Θοδωρή Γεωργακόπουλου στην «Καθημερινή» για το πως η προηγμένη νοημοσύνη των χταποδιών θα πρέπει να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην κατανάλωσή τους σαν ανθρώπινη τροφή.
Για όσους έχουν ασχοληθεί έστω και λίγο με την πρόοδο στην τεχνητή νοημοσύνη τα τελευταία χρόνια, το συμπέρασμα του Lemoine, όσο και να εξάπτει τη φαντασία μας, δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Το LaMDA και τα συναφή πολύ μεγάλα (θεμελιώδη) μοντέλα γλώσσας βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της δημοσιότητας εξαιτίας της ικανότητάς τους να συνθέτουν κείμενο σε επίπεδο πολλές φορές καλύτερο από έναν ανθρώπινο συντάκτη. Το καταφέρνουν αυτό, έχοντας μάθει τις πιθανότητες εμφάνισης κάθε σειράς χαρακτήρων (λέξεων) δίπλα σε άλλες, επεξεργαζόμενα τεράστιες ποσότητες κειμένου, συλλεγμένου από το Διαδίκτυο. Χρησιμοποιώ επίτηδες τον όρο «σειρά χαρακτήρων» αντί για λέξη, γιατί γι’ αυτά τα μοντέλα δεν υπάρχει νόημα στις λέξεις, απλώς πιθανότητα εμφάνισής τους εξαρτώμενη από τις υπόλοιπες λέξεις γύρω τους.
Στα πολύ μεγάλα (θεμελιώδη) μοντέλα γλώσσας δεν υπάρχει νόημα στις λέξεις, απλώς πιθανότητα εμφάνισής τους εξαρτώμενη από τις υπόλοιπες λέξεις γύρω τους.
Οταν δεν ξέρουμε ακόμη πώς λειτουργούν οι βιολογικοί εγκέφαλοι, είναι λίγο δύσκολο να απαντήσουμε στο πρώτο ερώτημα. Σίγουρα η σύνταξη κειμένου είναι μια διαδικασία που προϋποθέτει νοημοσύνη. Ο τρόπος με τον οποίο, όμως, την επιτυγχάνουν τα συγκεκριμένα μοντέλα είναι διαφορετικός από την ανθρώπινη νοημοσύνη. Και είναι πολύ εύκολο να παραγάγουν ανοησίες, απλά ρωτώντας τα κάτι ανόητο όπως: «Τι έφαγαν τα τηγανητά αυγά για πρωινό;». Απάντηση: «Τα τηγανητά αυγά έφαγαν φρούτα και φρυγανιές.».
Μιλάνε λοιπόν χωρίς να έχουν ιδέα για το τι λένε. Παρόλο που πιστεύω ότι ο άνθρωπος θα μπορέσει κάποια στιγμή στο όχι και πολύ μακρινό μέλλον να λύσει τον γρίφο του δικού του εγκεφάλου, και ότι αυτό θα οδηγήσει σε ανώτερες μορφές νοημοσύνης γρηγορότερα από την εξέλιξη, δεν βλέπω καμιάς μορφής συνείδηση σε μοντέλα όπως το LaMDA. Η σημερινή πρόοδος στην τεχνητή νοημοσύνη μάλλον μας απομακρύνει από τον στόχο της αποκρυπτογράφησης του ανθρώπινου εγκεφάλου και μας οδηγεί σε νέες μορφές νοημοσύνης, οι οποίες σε συνδυασμό με την ανθρώπινη μας δίνουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες.
Εάν λοιπόν μέσα στη σημερινή κατάσταση επιτρέψουμε στον εαυτό μας τη μεγάλη πολυτέλεια ενασχόλησης με αυτό το φιλοσοφικό ακόμη ερώτημα, το θέμα που έθεσε το άρθρο με τα χταπόδια είναι πολύ πιο σοβαρό από τις αστήρικτες υποψίες συνείδησης του LaMDA και τις δημοσιογραφικές υπερβολές που προκάλεσαν αυτές.
* O κ. Μιχάλης Μπλέτσας είναι ερευνητής, διευθυντής πληροφορικής στο Media Lab του ΜΙΤ.
Καθημερινή
Μια και έκανα MSc στο AI, να πω ότι ο συγχωρεμένος ο Marvin Minsky όπως πολλοί gurus, έπασχε από την ασθένειας της αυθεντίας. Διαψεύσθηκε για τα neural nets και για διάφορα άλλα στην πορεία.
Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι ένα computer όπως πίστευε ο Minsky και τόσες δεκαετίες αργότερα, βρισκόμαστε ακόμα στο σκοτάδι για το πως προκύπτει η συνείδηση. Κάπου μεταξύ 2-3 ετών αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη και δεν έχουμε ιδέα πως συμβαίνει αυτό.
Όσο για το κάθε Lamda, πρόκειται για pattern matching, non-linear algorithms & huge databases! Καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει μέσα στο κεφάλι μας όπως self awareness, abstract thinking, common sense, free will κλπ κλπ.