«Mηνύματα αποκλιμάκωσης» και πράσσειν άλογα…
Νίκος Μελέτης
Σε ένα νεύμα του Ακάρ, στην Αθήνα σπεύσαμε σχεδόν να πανηγυρίσουμε για τα «μηνύματα αποκλιμάκωσης» από την Άγκυρα, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά πόσο ευάλωτοι είμαστε στα επικοινωνιακά τεχνάσματα και τις υβριδικές επιχειρήσεις της Τουρκίας.
Αρκούσε μια χειραψία στο «πόδι» και τρία τέσσερα λεπτά συζήτηση για να αρχίσει στην Αθήνα το «ξέπλυμα» όχι μόνο του Χ. Ακάρ αλλά και της Τουρκίας και να ανακαλύπτουμε εσωτερικές έριδες, «διπλούς» ρόλους με τον Ακάρ σε ρόλο περιστεράς. Δεν χρειάστηκαν περισσότερες από 20 ώρες για να προσγειωθεί και πάλι το σύστημα στην σκληρή πραγματικότητα με τις δηλώσεις Ερντογάν που ουσιαστικά έκλεισαν και πάλι κάθε δίαυλο ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ των δυο κυβερνήσεων. Εκτός φυσικά εάν κανείς πιστεύει ότι ο κάθε Ακάρ στην σημερινή Τουρκία μπορεί να έχει αυτόνομο ρόλο και να ασκεί τη δική του πολιτική χωρίς την έγκριση του Ερντογάν.
Η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν έχει προκύψει ως παρεξήγηση ούτε πρόκειται περί ψυχολογικού φορτίου μεταξύ των δυο χωρών. Και όσο δεν συνειδητοποιούμε ότι πρόκειται για μια στρατηγική επιλογή της Τουρκίας η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, τόσο θα περιμένουμε ένα tweet του κ. Ακάρ η του κ.Τσαβούσογλου ή ένα «χαμόγελο» του κ. Ερντογάν ή μια ερμηνεία της «γλώσσας του σώματος» του κ.Σοϊλού, για να εφεύρουμε «θετικά» σημάδια και μηνύματα.
Το κόψιμο των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δυο χωρών είναι όχι η αιτία αλλά το αποτέλεσμα της κλιμάκωσης της έντασης εκ μέρους της Τουρκίας και αυτό επίσης αποτελεί κεντρική επιλογή την οποία έχει κάνει ο ίδιος ο Τούρκος ηγέτης Τ. Ερντογάν. Ακόμη κι αν υπήρχαν σε χαμηλότερο επίπεδο επαφές είναι προφανές ότι όταν ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος δίνει το σύνθημα ότι πλέον με την Ελλάδα δεν υπάρχει δίαυλος, ούτε επαφή και ότι η «Ελλάδα θα πορευθεί μόνη της», θέτει το πλαίσιο και το όριο των επαφών αυτών.
Η Αθήνα σωστά επιμένει να δηλώνει (όπως έκαναν χθες ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και ο ΥΠΕΞ Ν. Δένδιας) έτοιμη για αποκατάσταση των διαύλων καθώς γνωρίζει εκτός των άλλων ότι αυτό θα είναι το πρώτο που θα ζητήσουν οι επίδοξοι μεσολαβητές αλλά και οι Σύμμαχοι και Εταίροι που δεν θέλουν να δουν και πάλι έναν επικίνδυνο εκτροχιασμό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Όμως και για την Αθήνα θα πρέπει να υπάρξουν όρια και να τεθεί συγκεκριμένο πλαίσιο στην διαδικασία αποκατάστασης των διαύλων επικοινωνίας. Γι αυτό, δεν αρκεί μια χειραψία ή μια κοινωνικού τύπου συνομιλία ή έστω μια επισήμανση ότι δεν μπορεί να συνεχισθεί η ένταση αυτή επί μακρόν. Η αποκατάσταση δίαυλου επικοινωνίας θα πρέπει καταρχήν να είναι σε ανώτατο επίπεδο και να είναι εντός συγκεκριμένου πλαισίου. Και όπως όλα δείχνουν είμαστε ακόμη μακριά από αυτό.
Στην Αθήνα δημιουργήθηκε στιγμιαία ευφορία με βάση το κλίμα που μεταφέρονταν από την Τουρκία για τη δήλωση Ακάρ την παραμονή της συνάντησης του στο περιθώριο της υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ με τον Ν.Παναγιωτόπουλο και τη δήλωση του αμέσως μετά ότι χρειάζονται δίαυλοι και ότι η Τουρκία είναι υπέρ του διαλόγου για την επίλυση των προβλημάτων.
Ο λόγος που ο κ. Ακάρ έκανε αυτή τη δήλωση είναι γιατί η Τουρκία θέλει να θολώνει τα νερά. Να εμφανίζεται έναντι τρίτων ότι είναι αυτή που είναι η διαλλακτική δύναμη και όχι η Ελλάδα. Βεβαίως δεν εξηγεί ότι ο διάλογος τον οποίο προτείνει και προκρίνει είναι το να σύρει την Ελλάδα σε τραπέζι διαπραγματεύσεων επί όλων και των πιο ακραίων διεκδικήσεων της. Που δεν αφορούν πια θαλάσσιες ζώνες ή εναέριο χώρο ή άσκηση αναρμοδιοτήτων, αλλά και ευθέως την ελληνική κυριαρχία και ελληνικό έδαφος.
Αν και ο κ. Ερντογάν έχει δώσει το στίγμα και το πλαίσιο της τουρκικής πολιτικής έναντι της Ελλάδας τις επόμενες ημέρες κάθε άλλο παρά μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κι άλλων «ανοιγμάτων» από Τούρκους υπουργούς. Γιατί πλησιάζουν οι Σύνοδοι Κορυφής της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ όπου η Τουρκία θα βρίσκεται στο επίκεντρο.
Η Κομισιόν υποχρεώθηκε εκ των πραγμάτων να υπενθυμίσει τις προηγούμενες αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων που προβλέπουν την ενεργοποίηση της διαδικασίας κυρώσεων αν και είναι σαφές ότι δύσκολα θα ληφθεί μια τέτοια απόφαση, λόγω των συμπαθειών προς την Τουρκία και κυρίως λόγω του ρόλου που θεωρούν αρκετοί Ευρωπαίοι ότι έχει η Τουρκία στην Ουκρανική κρίση.
Και στην μυστική συνάντηση που έγινε στο Βερολίνο κυρίως οι Αμερικανοί δια του συμβούλου εθνικής ασφαλείας Τ. Σάλλιβαν διεμήνυσαν στον Ι.Καλίν ότι ενδεχόμενη κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο δεν είναι επιθυμητή και πρέπει να αποφευχθεί.
Η Τουρκία ετοιμάζεται για την τελική φάση ενός πολύ δύσκολου και σκληρού παζαριού. Και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι μια παράμετρος αυτού του παζαριού. Έτσι κρατώντας την απόλυτη σκληρή θέση της και αναλλοίωτο όλο το πλαίσιο των αμφισβητήσεων της θέλει να δηλώνει «διαλλακτική» και έτοιμη για διάλογο.
Ελπίζοντας ότι αφού έχει καταθέσει όλο το πλαίσιο των διεκδικήσεων της και έχει διαμορφώσει μια ευνοϊκή ατζέντα για τα συμφέροντα της, ακόμη κι αν επιδιωχθεί από Ευρωπαίους και Αμερικανούς μια «μεσολάβηση» ή αν ασκηθεί πίεση για εκτόνωση των εντάσεων, πολύ απλά θα βρεθεί σε ένα τραπέζι που δεν θα υπάρχει παρά μόνο κέρδος για την ίδια.
Ας μην επιτραπεί λοιπόν στην Τουρκία να θολώσει την εικόνα, όπως επιχειρεί προκειμένου να πιστέψουν όλοι ότι υπάρχουν δυο πρόσωπα στην Τουρκία και γι αυτό πρέπει να γίνουν υποχωρήσεις ώστε να κερδίσει η «καλή» Τουρκία. Και κυρίως δεν θα πρέπει να αφήσουμε να χαθεί η συγκυρία, που όσο φιλικά κι αν νοιώθουν ορισμένοι ηγέτες για την Τουρκία δεν μπορούν εύκολα να «ξεπλύνουν» τον τυχοδιωκτισμό και τον αναθεωρητισμό της ηγεσίας της που απειλεί να αποδυναμώσει το Δυτικό στρατόπεδο και να αποσταθεροποιήσει την περιοχή.
liberal.gr
