Στις 8 Ιουνίου το Εφετείο Χαλκίδας αναίρεσε την πρότερη απόφαση του Πρωτοδικείου Χαλκίδας να κατασχεθεί υπέρ των ΗΠΑ το ιρανικό πετρέλαιό του, ρωσικών συμφερόντων κι υπό ιρανική σημαία, πλοίου Lana (πρώην Pegas) [1]. Ο πρέσβυς του Ιράν στην Ελλάδα, Αχμάντ Ναντερί, σχολιάζοντας τούτη την εξέλιξη, ανέφερε ότι «ολόκληρο το φορτίο πετρελαίου θα επιστραφεί» [2]. Σημειωτέον, έως εκείνη την στιγμή είχαν μεταγγιστεί, από τους συνολικά περίπου 104.000 μετρικούς τόνους πετρελαίου που είχε ως αρχικό φορτίο το Lana, 60.000 μετρικοί τόνοι σε ένα μισθωμένο από τις ΗΠΑ δεξαμενόπλοιο [3].

Το υπό σημαία Λιβερίας πετρελαιοφόρο Ice Energy μεταφέρει αργό πετρέλαιο από το υπό ιρανική σημαία δεξαμενόπλοιο Lana (πρώην Pegas), στα ανοιχτά της Καρύστου, στην Εύβοια, στις 26 Μαΐου 2022. REUTERS/Costas Baltas
—————————————————————

Την επαύριον του βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών Χαλκίδας θεωρήθηκε ότι ουσιαστικά άνοιξε ο δρόμος για την επίλυση του διπλωματικού επεισοδίου, και κατ’ επέκταση για την απελευθέρωση των δύο ελληνόκτητων πλοίων. Προς τούτο το γενικότερο συμπέρασμα συνηγόρησε, άλλωστε, το γεγονός πως ο Οργανισμός Λιμένων και Ναυτιλίας του Ιράν ανακοίνωσε στις 21 Ιουνίου ότι τα πληρώματα των «Prudent Warrior» και «Delta Poseidon» είναι –εφόσον το θελήσουν– πλέον ελεύθερα να φύγουν από το Ιράν [4]. Αν και τούτο είναι αρκετά πιθανό να μη συμβεί στην πράξη καθότι τα πληρώματα είναι αναγκαία για την καθημερινή λειτουργία των δύο πλοίων, αποτελεί αναμφίβολα ένα ιρανικό μήνυμα προς την ελληνική πλευρά. Μάλιστα, την προηγούμενη ημέρα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ιρανικού Υπουργείου Εξωτερικών, Σαέντ Χατιμπζαντέ, ανέφερε ότι «η δικαστική διαδικασία των ελληνικών πετρελαιοφόρων βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την στιγμή. Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω δικηγόρων, έχει προσπαθήσει να προετοιμάσει τα έγγραφα για την απελευθέρωση των πλοίων. Συμβουλέψαμε την ελληνική κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τη νομική της δυνατότητα, κι είμαι βέβαιος ότι θα ακολουθήσει τη νομική και δικαστική οδό». Ταυτόχρονα, όμως, άφησε μια σαφέστατη υπόνοια προς την ελληνική πλευρά, τονίζοντας ότι ελπίζει να δει στην «πράξη» την επιστροφή/απελευθέρωση του ιρανικού πετρελαίου [5].

Πού βρίσκεται, όμως, αυτή την στιγμή το ιρανικό πετρέλαιο; Όσον αφορά το κατασχεθέν ιρανικό πετρέλαιο, δηλαδή εκείνη η ποσότητα που έχει αφαιρεθεί ήδη από το Lana, η οποία όπως προαναφέρθηκε υπολογίζεται στους 60.000 μετρικούς τόνους, βρίσκεται στο –μισθωμένο από τις ΗΠΑ– πλοίο Ice Energy (ιδιοκτησίας Γιώργου Προκοπίου) που είναι υπό προσωρινή τρόπον τινά κράτηση στο αγκυροβόλιο του Πειραιά [6]. Δεν υπάρχει προσώρας ενημέρωση πού, πότε, και πώς θα επιστραφεί το αφαιρεθέν φορτίο στο πλοίο Lana. Αναφορικά με το υπόλοιπο ιρανικό πετρέλαιο, περίπου 44.000 μετρικοί τόνοι, εξακολουθεί να βρίσκεται στις δεξαμενές του Lana, το οποίο βρίσκεται ακόμη στα ανοιχτά της Καρύστου.

Ωστόσο, υπάρχει μια παράλληλη εξέλιξη που φαίνεται να περιπλέκει και να καθυστερεί την επίλυση της υποθέσεως. Συγκεκριμένα, κατόπιν ασφαλιστικών μέτρων από μια φερόμενη τουρκική εταιρεία, το Πρωτοδικείο Χαλκίδας έχει διατάξει την προσωρινή απαγόρευση απόπλου για το πετρελαιοφόρο Lana, κάτι, όμως, που δεν αφορά το καθαυτό φορτίο του. Τουτέστιν, η τουρκική εταιρεία, μέσω της συντηρητικής κατάσχεσης του πετρελαιοφόρου, αξιώνει την αποπληρωμή προς εκείνην των οφειλόμενων από την πλοιοκτήτρια εταιρεία του Lana για τις υπηρεσίες ρυμούλκησης που προσέφερε στο εν λόγω πλοίο [7]. Στις 17 Ιουνίου, το Πρωτοδικείο Χαλκίδας απαίτησε από την Τransmorflot LLC, την πλοιοκτήτρια εταιρεία του Lana, να προσκομίσει δύο εγγυητικές επιστολές σε χρονικό διάστημα πέντε εργάσιμων ημερών, ούτως ώστε να επιτραπεί στο πλοίο της να αποπλεύσει. Η πρώτη εγγυητική επιστολή έχει ορισθεί στα 1.474.200 ευρώ ενώ η δεύτερη στα 392.000 ευρώ [8].

Ομολογουμένως, η όλη υπόθεση φαντάζει ως ένα μπερδεμένο κουβάρι, όπου υπεισέρχονται πολλοί και διασταυρούμενοι παράγοντες. Επίσης, στα ανωτέρω θα πρέπει να προστεθεί και το γεγονός ότι ακόμη κι αν απελευθερωθεί σύντομα το Lana με ολόκληρο το φορτίο του, δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι τα δύο ελληνόκτητα πλοία θα αφεθούν ταυτοχρόνως ελεύθερα από το Ιράν. Ενδεικτικά, σε περίπου ανάλογη υπόθεση το 2019, το Ιράν άφησε ελεύθερο το υπό βρετανική σημαία Stena Impero ενάμισι μήνα αργότερα από την αντίστοιχη απελευθέρωση του ιρανικού δεξαμενόπλοιου Adryan Darya 1 (πρώην Grace 1) από τις αρχές του Γιβραλτάρ.

Οφείλεται να επισημανθεί ότι είναι πολύ σημαντικό για την Τεχεράνη να δείξει στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό ακροατήριο ότι βγαίνει από τέτοιου είδους καταστάσεις ως ο απόλυτος νικητής, δηλαδή όχι μόνο να οδηγεί τον αντίπαλο σε οπισθοχώρηση αλλά και να τον ταπεινώνει κιόλας. Άλλωστε, όπως υποστήριξε αναλυτικά ο γράφων σε πρόσφατο άρθρο του, το Ιράν σε ανάλογες περιπτώσεις, τις οποίες αντιλαμβάνεται ως λυδία λίθο της αξιοπιστίας της αποτροπής του και της εθνικής του τιμής, ακολουθεί σταθερά την στρατηγική της «ενεργητικής αντίστασης» [9]. Ο διοικητής του Ναυτικού των Φρουρών της Επανάστασης, το οποίο ήταν ο επιχειρησιακά υπεύθυνος κλάδος για την κατάσχεση των δύο ελληνικών πλοίων, εξέφρασε εύγλωττα τούτη την χοντροκομμένη αλλά συνάμα πετυχημένη στα μάτια του Ιράν στρατηγική, λέγοντας ότι «η Ισλαμική Δημοκρατία δεν αφήνει την κακία των εχθρών να μείνει αναπάντητη, (από εδώ και πέρα) εάν κατάσχουν ένα δεξαμενόπλοιό μας, θα πάρουμε δύο πλοία τους. Οι Έλληνες κι οι άλλοι θα μάθουν να μη δείχνουν ασέβεια προς το Ιράν» [10].

Σύνδεσμοι:
[1] “Greek court overturns decision on U.S. seizure of Iranian oil cargo – sources,” Reuters, 9 Ιουνίου 2022, https://www.reuters.com/world/greek-court-overturns-decision-us-seizure-….
[2] “Iran’s envoy to Greece: Iranian tanker release order confirmed,” Iran Press News Agency, 9 Ιουνίου 2022, https://iranpress.com/content/59700/iran-envoy-greece-iranian-tanker-rel….
[3] “Χαλκίδα: Εγγυητικές επιστολές για την «απελευθέρωση» του τάνκερ «Lana»,” Ναυτεμπορική, 18 Ιουνίου 2022, https://naftemporiki.gr/story/1874272/xalkida-egguitikes-epistoles-gia-t….
[4] Fereshteh Sadeghi, “The Ports and Maritime Org of Iran also says crew members of 2 confiscated Greek tankers are permitted to leave #Iran and that’s totally up to them. #Iran awaits its tanker set sail from Greece. Despite a Greek court ruling, the vessel is still in Greece waters,” Twitter, 21 Ιουνίου 2022, https://twitter.com/fresh_sadegh/status/1539240946210066432.
[5]FM spox: Train of diplomacy not derailed in Vienna talks despite US disloyalties, Iran Press News Agency, 20 Ιουνίου, https://iranpress.com/content/60131/train-diplomacy-not-derailed-vienna-….
[6] Richard Meade and Nigel Lowry, “Greece prevaricates over Iran crude seizure as diplomatic storm erupts,” Lloyd’s List, 8 Ιουνίου 2022, https://lloydslist.maritimeintelligence.informa.com/LL1141163/Greece-prevaricates-over-Iran-crude-seizure-as-diplomatic-storm-erupts• Nigel Lowry “Greek court ruling lifts hopes for release of tankers,” Lloyd’s List, 9 Ιουνίου 2022, https://lloydslist.maritimeintelligence.informa.com/LL1141177/Greek-court-ruling-lifts-hopes-for-release-of-tankers• “Χαλκίδα: Εγγυητικές επιστολές για την «απελευθέρωση» του τάνκερ «Lana»,” ό.π..
[7] Φρίξος Δρακοντίδης, “Θρίλερ σε Κάρυστο και Περσικό: Ο πρέσβης του Ιράν στο δεσμευμένο τάνκερ,” Πρώτο Θέμα, 7 Ιουνίου 2022, https://www.protothema.gr/greece/article/1251742/thriler-se-karusto-kai-persiko-o-presvis-tou-iran-sto-desmeumeno-tanker/• “Aπαγόρευση απόπλου μετά από ασφαλιστικά μέτρα το τάνκερ Lana,” Ναυτεμπορική, 14 Ιουνίου 2022, https://www.naftemporiki.gr/finance/story/1872806/apagoreusi-apoplou-met….
[8] “Χαλκίδα: Εγγυητικές επιστολές για την «απελευθέρωση» του τάνκερ «Lana»,” ό.π..
[9] Αλέξης Λεκάκης Κερκυραίος, “Η «ενεργητική αντίσταση» του Ιράν: Τι δείχνει η κατάληψη των δύο ελληνόκτητων πλοίων για την ιρανική στρατηγική σκέψη,” Foreign Affairs Hellenic Edition, 7 Ιουνίου 2022, https://www.foreignaffairs.gr/articles/73704/aleksis-lekakis-kerkyraios/….
[10] Fereshteh Sadeghi, “Commander of the #IRGC Navy General Tangsiri warns: ‘Islamic Republic doesn’t allow enemies’ wickedness goes unanswered, (from now on) they confiscate a tanker of ours, we will take two vessels of theirs. Greeks and others will learn not to disrespect #Iran,’” Twitter, 21 Ιουνίου 2022, https://twitter.com/fresh_sadegh/status/1539240943144034306.

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition