Πρώτη δημοσίευση 17 Δεκεμβρίου 2023
Οι Times of Israel, κάνουν αναφορά στο βιβλίο “Target Tehran” των Yonah Bob and Ilan Evyatar δύο ανώτερων φωτογράφων της Jerusalem Post, σχετικά με το μυστικό σχέδιο του ισραηλινού καθεστώτος να αποτρέψει ένα πυρηνικό Ιράν και να δημιουργήσει μια Νέα Μέση Ανατολή με χρήση μεθόδων δολιοφθοράς. Συζητήθηκε ο κυβερνοπόλεμος, ο τρόμος και η μυστική διπλωματία.
Στο βιβλίο τους, οι δύο συγγραφείς πήραν συνεντεύξεις από Αμερικανούς και Ισραηλινούς κατασκόπους, πρωθυπουργούς και αξιωματούχους σχετικά με τα μυστικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για να σταματήσουν αυτό που θεωρείται υπαρξιακή απειλή. Το βιβλίο αυτό μπήκε στα ράφια των βιβλιοπωλείων στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Οι Oviatar και Jeremy Babb ισχυρίζονται στο βιβλίο τους: Η αποκάλυψη του περιεχομένου των κλεμμένων αρχείων το 2018 δείχνει ότι το Ιράν κρύβει το πυρηνικό του πρόγραμμα εδώ και χρόνια και έχει ισχυριστεί ότι αυτό το πρόγραμμα δεν είναι μόνο για μη στρατιωτική χρήση.
Ο Oviatar και ο Bob ισχυρίζονται ότι η απόφαση του Ισραήλ να κλέψει το πυρηνικό αρχείο του Ιράν ελήφθη δύο χρόνια νωρίτερα, τον Ιανουάριο του 2016, από τον νέο διευθυντή της Mossad, Yossi Cohen και τον πρωθυπουργό Benjamin Netanyahu.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, ο Νετανιάχου και ο Κοέν ήθελαν στοιχεία για να πείσουν την κυβέρνηση Τραμπ να αποσυρθεί από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν που υπεγράφη το 2015 από την κυβέρνηση Ομπάμα. Το βιβλίο τους τεκμηριώνει την προσπάθεια δεκαετιών υπό την ηγεσία της Μοσάντ – η οποία περιελάμβανε δολιοφθορές και δολοφονίες εντός του Ιράν – να αποτρέψει την Ισλαμική Δημοκρατία να γίνει πυρηνική δύναμη.
Στο πλαίσιο της έρευνας, και οι δύο συγγραφείς είχαν εκτεταμένη πρόσβαση στον Κοέν, ο οποίος ηγήθηκε της Μοσάντ μέχρι το 2021. Ο Κοέν σχεδίασε και διηύθυνε πολλές από τις επιχειρήσεις που σχεδιάζονταν στο Target Tehran, συμπεριλαμβανομένης της κρυφής διπλωματίας που οδήγησε στις Συμφωνίες του Αβραάμ τον Σεπτέμβριο του 2020.
Ο Μπομπ και ο Οβιάταρ έχουν επίσης πρόσβαση στους πρώην διευθυντές της Μοσάντ, Μέιρ Νταγκάν και Ταμίρ Πάρντο, αρκετούς Ισραηλινούς πρωθυπουργούς, πολλούς άλλους πρώην και σημερινούς ισραηλινούς πράκτορες πληροφοριών και πολλούς αξιωματούχους των ΗΠΑ από τις κυβερνήσεις Τραμπ και Μπάιντεν.
Οι Times of Israel επικοινώνησαν με τον Evyatar και τον Bob στην Ιερουσαλήμ μέσω του Zoom για να συζητήσουν το βιβλίο τους. Οι λεπτομέρειες αυτής της συνομιλίας βασίζονται αποκλειστικά στους ισχυρισμούς των συγγραφέων του βιβλίου και δεν εγκρίνονται από την εφημερίδα «Duniya Ekhtaz» και δημοσιεύονται μόνο για να αντικατοπτρίσουν την άποψη του ισραηλινού εχθρού για το Ιράν.
The Times of Israel: Το βιβλίο ξεκινά στις 31 Ιανουαρίου 2018, περιγράφοντας λεπτομερώς την κλοπή χιλιάδων εγγράφων. Τι είδους σχεδιασμός υπήρχε σε αυτή την κατασκοπευτική επιχείρηση;
Evyatar: Αυτός ο σχεδιασμός συνεχίστηκε για δύο χρόνια. Η Μοσάντ είχε λεπτομερείς πληροφορίες για αυτήν την εγκατάσταση. Όταν μπήκαν μέσα, ήξεραν ακριβώς ποιο χρηματοκιβώτιο έπρεπε να ληστέψουν και πόσο καιρό έπρεπε να κρατήσει η διαδικασία. Ήξεραν μέχρι την τελευταία στιγμή πού ήταν οι φύλακες. Η ομάδα είχε ακριβώς εξήμισι ώρες για να βρει τη μεγάλη ποσότητα εγγράφων που χρειαζόταν, να τα βάλει στα φορτηγά και να δραπετεύσει.
Ερ:Αυτό το βιβλίο ασχολείται επίσης με αρκετές υποθέσεις, όπως η δολοφονία Ιρανών επιστημόνων και η δολιοφθορά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις. Πώς αντέδρασε το Ιράν σε αυτές τις ισραηλινές επιθέσεις;
Evyatar: Οι Ιρανοί προσπάθησαν να αντεπιτεθούν. Για παράδειγμα, ο σημερινός επικεφαλής της Μοσάντ, Ντέιβιντ Μπαρνέα, είπε στις αρχές Σεπτεμβρίου ότι το Ισραήλ είχε σταματήσει 27 απόπειρες του Ιράν να επιτεθεί στο Ισραήλ. Υπήρξαν επίσης απόπειρες από τους Ιρανούς να επιτεθούν σε Ισραηλινούς επιχειρηματίες στην Κύπρο.
Ερώτηση: Τον Νοέμβριο του 2020, η Μοσάντ δολοφόνησε τον Ιρανό πυρηνικό επιστήμονα Mohsen Fakhrizadeh. Μπορείτε να μιλήσετε για τη σημασία αυτής της δολοφονίας;
Evyatar: Ο Mohsen Fakhrizadeh ήταν ένας από τους πατέρες του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Ένας από τους πυρηνικούς επιθεωρητές τον ανέφερε ως Ρόμπερτ Οπενχάιμερ του Ιράν. Ο Fakhrizadeh είχε εκτεταμένες οργανωτικές γνώσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Μετά τη δολοφονία του, πολλοί άνθρωποι είπαν ότι αυτό το χτύπημα ήταν εξίσου σημαντικό με τη δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί.
Ερώτηση: Μετά τη δολοφονία του στρατηγού Σουλεϊμανί στις 3 Ιανουαρίου 2020, η κυβέρνηση Τραμπ ανέλαβε την πλήρη ευθύνη. Ήταν όμως αναμεμειγμένη η Μοσάντ σε αυτό; Μοιράστηκαν, για παράδειγμα, πληροφορίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες;
BOB: Προφανώς, το Ισραήλ συμμετείχε με πολλούς τρόπους. Ζήτησα από τον Tamir Hayman, τον πρώην επικεφαλής των πληροφοριών του IDF, να μου πει ότι το Ισραήλ συμμετείχε πολύ στην εύρεση πληροφοριών που θα βοηθούσαν τις Ηνωμένες Πολιτείες να αλλάξουν τη θέση τους σχετικά με τη δολοφονία του στρατηγού Soleimani.
Στο βιβλίο μας, διερευνούμε επίσης την ιδέα ότι η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών έδωσε στη CIA αρκετούς αριθμούς κινητών τηλεφώνων, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν τον Σουλεϊμανί και να προσδιορίζουν την τοποθεσία του με την ακρίβεια που απαιτείται για μια επίθεση με drone. Το θέμα των κινητών τηλεφώνων είχε ιδιαίτερη σημασία, διότι ο Σαρντάρ Σουλεϊμανί τα άλλαξε τουλάχιστον τρεις φορές στο διάστημα των 6 ωρών που μεσολάβησαν από τη Δαμασκό στη Βαγδάτη.
Διερευνούμε επίσης την πιθανότητα εμπλοκής ισραηλινών και αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στη στρατολόγηση ατόμων με την αεροπορική εταιρεία του Σαρντάρ Σουλεϊμανί πριν πετάξουν από τη Δαμασκό στη Βαγδάτη.
Evyatar: Η υποτιθέμενη βοήθεια του Ισραήλ στη [δολοφονία του στρατηγού Soleimani] δεν ήταν απρόβλεπτη. Ο στρατηγός Σουλεϊμανί ήταν ο μεγάλος εχθρός του Ισραήλ. Η μεγάλη στρατηγική του ήταν να δημιουργήσει ένα «δακτύλιο φωτιάς» γύρω από το Ισραήλ, κυρίως υποστηρίζοντας ομάδες αντίστασης στη Συρία, τον Λίβανο, το Ιράκ και την Υεμένη.
Ερώτηση: Ένα άλλο θέμα που ερευνάτε σε αυτό το βιβλίο είναι οι κρυφές ενέργειες που έχει κάνει η Μοσάντ που έχουν συμβάλει στην οικοδόμηση διπλωματικής εμπιστοσύνης μεταξύ του Ισραήλ και των χωρών του Περσικού Κόλπου τα τελευταία χρόνια. Αυτό οδήγησε τελικά στη Συμφωνία του Αβραάμ και επίσης έδωσε τη δυνατότητα στο Ισραήλ να δημιουργήσει σχέσεις με το Σουδάν και το Μαρόκο. Ωστόσο, πολλά έχουν αλλάξει από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Πώς θα επηρεάσει ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς τις σχέσεις του Ισραήλ με τους υπογράφοντες τη συμφωνία βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα;
Evyatar: Οι σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των χωρών του Αβρααμικού Συμφώνου παρέμειναν άθικτες παρά τον πόλεμο της 7ης Οκτωβρίου. Ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν έχουν καταδικάσει δημόσια τις ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, και τα δύο κράτη του Κόλπου έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα διακόψουν τους δεσμούς τους με το Ισραήλ. Αρκετοί αξιωματούχοι των Εμιράτων έχουν δηλώσει δημόσια και ρητά ότι «η συμφωνία του Αβραάμ ήρθε για να μείνει». Στο Μπαχρέιν, η κατάσταση είναι ελαφρώς διαφορετική.
Σε αυτό το βασίλειο, η σιιτική πλειοψηφία έχει δείξει τη δημόσια οργή της και η τρέχουσα κατάσταση των σχέσεων είναι ασαφής με την ανάκληση πρεσβευτών που έχουν κληθεί κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Εν τω μεταξύ, ο διάδοχος του Μπαχρέιν και πρωθυπουργός Σαλμάν μπιν Χαμάντ Αλ Χαλίφα καταδίκασε δημόσια τη Χαμάς, ενώ πηγές του Μπαχρέιν αναφέρουν ότι το βασίλειο δεν έχει πρόθεση να διακόψει τις σχέσεις με το Ισραήλ. Μακροπρόθεσμα, οι σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των υπογραφόντων στις Συμφωνίες του Αβραάμ αναμένεται να επανέλθουν σταδιακά σε κανονικές συνθήκες, [εάν] καμία σημαντική εξέλιξη δεν οδηγήσει σε επιδείνωση του πολέμου στη Γάζα ή σε κλιμάκωση ευρύτερων περιφερειακών συγκρούσεων.
Ερώτηση: Πριν από τις 7 Οκτωβρίου, η κυβέρνηση Μπάιντεν πίεζε σκληρά για μια συμφωνία με την οποία η Ουάσιγκτον θα έδινε στη Σαουδική Αραβία επίσημες εγγυήσεις ασφάλειας με αντάλλαγμα οι Σαουδάραβες να δημιουργήσουν διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Αυτή η συμφωνία δεν φαίνεται πολύ πιθανή αυτή τη στιγμή — ή τουλάχιστον σύντομα. Τι χρειάζεται για να αλλάξει αυτό; Πώς ο πόλεμος μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς άλλαξε τις πιθανές σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Σαουδάραβων;
Bob: Όπως το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι Σαουδάραβες καταδίκασαν την απάντηση του Ισραήλ στην επίθεση της Χαμάς και ως απάντηση στην αυξανόμενη δημόσια οργή, ο διάδοχος του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο οποίος είπε πριν από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου ότι η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ πλησιάζουν κάθε μέρα, τώρα ζητά την απαγόρευση των εξαγωγών όπλων.
Από την άλλη πλευρά, τα έντονα ελεγχόμενα ΜΜΕ της Σαουδικής Αραβίας ήταν μετριοπαθή απέναντι στο Ισραήλ και καταδίκασαν τη Χαμάς. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ότι ένας από τους στόχους της επίθεσης της Χαμάς ήταν να καταστρέψει την πιθανότητα συμφωνίας μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ, αλλά ενώ δεν μπορεί να αναμένεται πρόοδος αυτή τη στιγμή, ο Λευκός Οίκος τόνισε ότι οι Σαουδάραβες θα επιστρέψουν στις συνομιλίες εξομάλυνσης αφού καθίσει η σκόνη..
Ερώτηση: Ποια πιθανά διπλωματικά εμπόδια ενδέχεται να προκύψουν εάν αυτές οι συνομιλίες επανέλθουν στην κανονικότητα; Συγκεκριμένα, τι θα προσφέρουν οι ΗΠΑ ως καρότο για να επαναφέρουν τους Σαουδάραβες σε μελλοντικές διπλωματικές διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ;
Evyatar: Αφού τελειώσει ο πόλεμος, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κοιτάξουν να κάνουν κάποιου είδους μεγάλη συμφωνία και να βάλουν ξανά στο τραπέζι τη λύση των δύο κρατών. Ό,τι και να συμβεί σε αυτό το μέτωπο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τέλος του πολέμου και την κυβέρνηση που θα εγκατασταθεί στο Ισραήλ. Η παράδοση οποιασδήποτε ποσότητας (κατεχόμενης) γης στους Παλαιστίνιους σε οποιοδήποτε σημείο στο άμεσο μέλλον ή μεσοπρόθεσμα εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο χειρισμού αυτών των ζητημάτων.
Ερώτηση: Γράφετε σε αυτό το βιβλίο για το Ιράν: “Ενώ μια άμεση στρατιωτική επίθεση είναι η τελευταία επιλογή, το Ισραήλ έχει προετοιμαστεί ακριβώς για μια τέτοια πιθανότητα.” Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το Ιράν έχει στενές σχέσεις με τη Χαμάς, πόσο κοντά είμαστε σε μια τέτοια κατάσταση σήμερα και ειδικά μετά τις 7 Οκτωβρίου;
Bob: Βραχυπρόθεσμα, το Ισραήλ μπορεί να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στο Ιράν αν εκτραπεί Αλλά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, εάν η Ισλαμική Δημοκρατία θέλει να περάσει το πυρηνικό κατώφλι, το Ισραήλ πιθανότατα θα είναι πιο έτοιμο από ποτέ.
Ερώτηση: Στα μέσα Νοεμβρίου, οι Financial Times δημοσίευσαν ένα άρθρο που επικαλέστηκε έναν ανώτερο Ιρανό διπλωμάτη που είπε ότι δεν ήθελε να κλιμακωθεί ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς, αλλά προειδοποίησε επίσης την Ουάσιγκτον ότι μια περιφερειακή σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη εάν συνεχιστούν οι επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα. Πώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε τέτοιες διφορούμενες δηλώσεις;
Evyatar: Όπως εξηγούμε στο βιβλίο, το Ιράν κυριαρχεί στη δίγλωσση τέχνη. Αντιμέτωπο με μια ισχυρή παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή – και ένα από τα πλεονεκτήματά του, τη Χαμάς – το Ιράν δεν έχει κανένα συμφέρον να εμπλακεί άμεσα στη σύγκρουση. Το πιο σημαντικό ερώτημα είναι εάν και πώς το Ισραήλ θα επιτεθεί στην Τεχεράνη λόγω της αδιαμφισβήτητης υποστήριξής του στη Χαμάς και της χρήσης της Χεζμπολάχ και των Χούτι της Υεμένης για να επιτεθεί στο Ισραήλ.
Ερώτηση: Το Ισραήλ και το Κατάρ δεν έχουν επίσημες σχέσεις. Πώς βλέπετε τις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Κατάρ τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, ειδικά με το Κατάρ να ενεργεί ως μεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς;
Bob: Το Κατάρ έχει ήδη μεσολαβήσει αποτελεσματικά για την απελευθέρωση ορισμένων από τους ομήρους. Ωστόσο, στο Ισραήλ αυξάνονται οι φωνές που ζητούν από τη Ντόχα να μην παίξει διπλό παιχνίδι. Το Κατάρ παρέχει σημαντική οικονομική και διπλωματική βοήθεια στη Χαμάς, και αρκετά μέλη της ηγεσίας [Χαμάς] ζουν στη Ντόχα υπό την αιγίδα του Κατάρ. Ανώτερος αξιωματούχος του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών είπε ότι μετά την απελευθέρωση των ομήρων, θα λογοδοτήσουμε από το Κατάρ.
