Θα μπορούσε, άραγε, αυτή η επίθεση κατά του Ισραήλ να σημάνει το τέλος της Χαμάς;», διερωτάται ο Αϊζακ Τσότινερ, μέσα από την ιστοσελίδα του περιοδικού the New Yorker που μεταφέρει η Καθημερινή, θέτοντας ένα ερώτημα από τα πολλά που αναδύονται μέσα από τις –πρωτοφανείς– εξελίξεις των τελευταίων 24ωρων, με το ανήσυχο βλέμμα στραμμένο πια σε Ισραήλ και Γάζα.

«Πώς βλέπουν οι Ισραηλινοί αυτήν την κρίση; Πώς επηρεάζει αυτή η κρίση τις αντιπαλότητες που προϋπήρχαν στις τάξεις των Παλαιστινίων; Και πόσο πιθανό είναι να εμπλακούν σε αυτήν τη σύγκρουση άλλες γειτονικές χώρες;», διερωτώνται, από την πλευρά τους, οι αναλυτές του ιστοχώρου Gzero του Eurasia Group, θέτοντας μια σειρά από άλλα, επίσης κομβικά, ερωτήματα.

«Θα έχει διάρκεια αυτός ο πόλεμος;», «Μπορεί να αλλάξει τον χάρτη της Μέσης Ανατολής;» και «Πόσο πιθανό είναι αυτή η σύγκρουση να επεκταθεί αποκτώντας ευρύτερα αποσταθεροποιητικές διαστάσεις;»: Τέτοιου τύπου απορίες έρχονται, πια, να συμπληρώσουν το παζλ της επόμενης μέρας στην ευρύτερη περιοχή της –παλαιόθεν εύφλεκτης– Μέσης Ανατολής.

1. Πόσο θα κρατήσει αυτός ο πόλεμος;

Εάν λάβουμε ως «οδηγό» τις συγκρούσεις που προηγήθηκαν τα χρόνια μετά τη Δεύτερη Ιντιφάντα, από το 2005 δηλαδή και έπειτα, τότε είναι πιθανό ο πόλεμος που μόλις ξεκίνησε να έχει διάρκεια από ολίγες εβδομάδες έως και ολίγους μήνες. Οι συνθήκες είναι ωστόσο πια από πολλές απόψεις πρωτόγνωρες και μέσα σ′ ένα τέτοιο πλαίσιο, διόλου τυχαία, ο ίδιος ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε ότι αυτός ο πόλεμος «θα είναι μεγάλος σε διάρκεια και δύσκολος» («long and difficult») και «θα αλλάξει τη Μέση Ανατολή».

2. Πόσο πιθανό είναι να εμπλακούν σε αυτήν τη σύγκρουση άλλες γειτονικές χώρες;

Το Ιράν και η Χεζμπολάχ του Λιβάνου, που βρίσκονται παραδοσιακά στο πλευρό της Χαμάς, έσπευσαν να χαιρετίσουν τις παλαιστινιακές επιθέσεις της εβδόμης Οκτωβρίου. Η Χεζμπολάχ προειδοποίησε μάλιστα το Ισραήλ να μην πραγματοποιήσει χερσαία εισβολή στη Γάζα.

Δεν είναι σαφές, ωστόσο, εάν οι εν λόγω «παίκτες» θα ήταν διατεθειμένοι να εμπλακούν σε έναν πιο άμεσο πόλεμο με το Ισραήλ το προσεχές διάστημα. Η αποσταθεροποιητική δράση που αναπτύσσει η Χεζμπολάχ κοντά στα ισραηλινά σύνορα ερμηνεύεται, προς το παρόν τουλάχιστον, πιο πολύ ως επιχείρηση αποπροσανατολισμού ή διάσπασης των ισραηλινών δυνάμεων (που καλούνται να βρίσκονται σε επιφυλακή σε διαφορετικά μέτωπα υπό τον φόβο επιθέσεων) και λιγότερο ως προάγγελος ενός νέου γενικευμένου πολέμου.

Αλλά και για την Τεχεράνη από την άλλη πλευρά, μια άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ θα εγκυμονούσε γεωπολιτικούς κινδύνους. Το Ιράν είχε όπως φαίνεται, εμμέσως τουλάχιστον εάν όχι άμεσα, έναν βαθμό εμπλοκής στην επίθεση που εξαπέλυσε κατά τρόπο αιφνιδιαστικό η Χαμάς κατά ισραηλινών στόχων στις 7 Οκτωβρίου. Παράλληλα ωστόσο, η Τεχεράνη είχε το τελευταίο διάστημα ακολουθήσει πορεία αποκλιμάκωσης της έντασης και προσέγγισης έναντι χωρών όπως είναι η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ, με την Κίνα του Σι Τζινπίνγκ να λειτουργεί μάλιστα ως διαμεσολαβητής μεταξύ Ριάντ και Τεχεράνης, ενώ ακόμη και στον άξονα Ιράν – ΗΠΑ υπήρξαν το τελευταίο διάστημα ίχνη αποκλιμάκωσης (βλ. ανταλλαγές αιχμαλώτων). Σημειώνεται, δε, ότι όλες οι προαναφερθείσες χώρες (τα Εμιράτα, το Κατάρ, ακόμη και η Σαουδική Αραβία) διατηρούν πια ανοιχτούς διαύλους με το Ισραήλ.

Το Κρεμλίνο εξέφρασε, πάντως, από την πλευρά του ανησυχίες για πιθανή επέκταση της σύγκρουσης σε άλλες χώρες. «Η σύγκρουση Χαμάς – Ισραήλ είναι πιθανό να επεκταθεί σε άλλες χώρες», γράφει, σε ανάλογο πνεύμα, και ο Ντέιβ Σάρμα στο ασιατικό πρακτορείο Nikkei.

3. Τι θα γίνει στις τάξεις των Παλαιστινίων;

Οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται, διαχρονικά, αντιμέτωποι με δικά τους εσωτερικά ρήγματα και τις δικές τους εσωτερικές έριδες. Η Χαμάς του Ισμαήλ Χανίγια, που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας από το 2007, «συγκρούεται» εδώ και χρόνια με τη Φατάχ του Μαχμούντ Αμπάς. Πώς θα αντιδράσει η Φατάχ τώρα που η Χαμάς προκάλεσε με την επίθεσή της μια νέα πολύνεκρη και καταστροφική για τους Παλαιστίνιους ισραηλινή αντεπίθεση στη Γάζα; «Παρατηρητές εκτιμούν ότι οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Οχθη και στα γειτονικά κράτη θα περιμένουν να δουν πώς θα πάνε τα πράγματα για τη Χαμάς προτού αποφασίσουν αν θα εμπλακούν ή όχι», σημειώνει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.

4. Θα μπορούσε αυτή η επίθεση κατά του Ισραήλ να σημάνει το τέλος της Χαμάς;

Η επίθεση που εξαπέλυσε η Χαμάς κατά του Ισραήλ «είναι αυτοκτονική», δηλώνει ο ειδικός σε θέματα Ισραήλ και Παλαιστίνης δημοσιογράφος και συγγραφέας Νέιθαν Θραλ μιλώντας στον Αϊζακ Τσότινερ και το περιοδικό the New Yorker. Σύμφωνα με τον Θραλ, η Χαμάς έχει πια θέσει σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια την κυριαρχία της στη Γάζα.

5. Πώς βλέπουν οι Ισραηλινοί αυτήν την κρίση;

Οι Ισραηλινοί τείνουν μεν να ενώνονται όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με κοινές απειλές ασφαλείας όπως η τρέχουσα, πλην όμως στην παρούσα φάση και παρά το μέγεθος της παλαιστινιακής επίθεσης, υπάρχει ένα κλίμα δυσφορίας και απογοήτευσης απέναντι στην κυβέρνηση συνεργασίας του Μπενιαμίν Νετανιάχου το οποίο παραμένει.

6. Υπάρχουν περιθώρια επιτυχούς διαμεσολάβησης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων;

Οπως αναφέρει σε ανάλυσή του το γαλλικό AFP, υπάρχουν χώρες όπως η Αίγυπτος και το Κατάρ που έχουν επιρροή στην παλαιστινιακή πλευρά και διαμεσολαβούν «παραδοσιακά» μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Ωστόσο, η ένταση και το εύρος της επίθεσης που εξαπέλυσε η Χαμάς καθιστούν πια πολύ πιο δύσκολο το έργο της όποιας διαμεσολάβησης, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.

voria.gr