του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Την ευγνωμοσύνη του εξέφρασε ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι προς τη Βουλή Αντιπροσώπων των ΗΠΑ για την έγκριση περαιτέρω στρατιωτικής βοήθεια 61 δις δολαρίων προς τη χώρα του. Ευγνωμονεί διότι η επιμήκυνση των εχθροπραξιών θα προσθέσει δεκάδες χιλιάδες μνήματα νέων της χώρας του ή διότι θα παραμείνει ο ίδιος πρωταγωνιστής στο διεθνές προσκήνιο; Μόνο που ο πόλεμος δεν είναι θεατρική παράσταση.
Τί αξιώνει ο πρόεδρος Ζελένσκι από τη Ρωσία; Να αποχωρήσει πλήρως από τις περιοχές των ρωσόφωνων που κατέκτησε και “προσάρτησε” στη Ρωσική Ομοσπονδία, ως προϋπόθεση ώστε να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα. Όμως, πρώτον, από το 2014 οι συμφωνίες Μινσκ 1 και Μινσκ 2, που είχαν εγκριθεί με ψήφισμα από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προέβλεπαν: Την ειρήνευση μεταξύ των τότε αντιμαχομένων, του Κιέβου αφενός και των ρωσόφωνων αυτονομιστών του Ντονμπάς αφετέρου, και τον τρόπο συνύπαρξης τους: Με τη χορήγηση μερικής αυτονομίας στους ρωσόφωνους και σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Σε τί περισσότερο προσδοκά ο πρόεδρος Ζελένσκι από τον πόλεμο, ακόμη κι αν αναδειχθεί νικήτρια η Ουκρανία; Η επίλυση του προβλήματος δηλαδή, έγκειτο στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ρωσόφωνων. Ομόσπονδο κράτος ήταν η ΕΣΣΔ με εσωτερικά σύνορα των αποκαλούμενων σοβιετικών Δημοκρατιών που χαράχτηκαν με διοικητικά κριτήρια. Τα κράτη που προέκυψαν μετά τη διάλυσή της στη θέση των σοβιετικών Δημοκρατιών, συμφώνησαν και διατήρησαν τα σύνορα που είχαν εντός της ΕΣΣΔ, δεν τα αναθεώρησαν με εθνικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν πολυπληθείς πληθυσμοί ρωσόφωνων σε Ουκρανία, Καζακστάν, Λευκορωσία, Εσθονία, Λετονία κ.α. Διότι, αν επαναχαράσσονταν με εθνικά κριτήρια θα οδηγούσαν σε συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ τους και ατέρμονες μετακινήσεις πληθυσμών, όπως ακριβώς συνέβη στη Γιουγκοσλαβία. Γιαυτό ο σεβασμός των δικαιωμάτων των πολυπληθών μειονοτήτων που εγκλωβίστηκαν ήταν αυτονόητος. Όμως καταπατήθηκαν, όχι μόνον στην Ουκρανία αλλά και στη Λετονία, και στην Εσθονία, κ.α. Δεύτερον, την «1η Μαρτίου 2024, η Wall Street Journal δημοσίευσε άρθρο που αποκάλυπτε ότι στη συνάντηση που είχαν στην Κωνσταντινούπολη, αμέσως με την εισβολή της Ρωσίας, αντιπροσωπείες της Ρωσίας και της Ουκρανίας, είχε συμφωνηθεί σε ποσοστό 90% τερματισμός του πολέμου, που μεταξύ άλλων περιελάμβανε ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αποκλεισμό της προσχωρήσεώς της στο ΝΑΤΟ. Αλλά όμως κάποια από τα κράτη της Συμμαχίας είχαν αντιρρήσεις και ο πόλεμος συνεχίζεται». (Καθημερινή 17/3/2024). Όλα αυτά επιβεβαιώθηκαν και από το Foreign Affairs, το πλέον έγκριτο περιοδικό Διεθνών Σχέσεων και Εξωτερικής Πολιτικής των ΗΠΑ. Άμεσα, δηλαδή, μετά την εισβολή υπήρχε η δυνατότητα τερματισμού του πολέμου. Η συνέχισή του ποιά συμφέροντα υπηρετεί;
Ο πρόεδρος Ζελένσκι δεν έχει αντιληφθεί ότι η Ουκρανία δεν ανήκει στη Δύση, χωρίς αυτό να μειώνει την αξία που ουκρανικού λαού, το αντίθετο θα έλεγα, διότι δεν ενεπλάκη, όπως οι χώρες της Δύσης, σε αποικιοκρατικούς πολέμους και στην καταδυνάστευση άλλων λαών. Ο Τζον Χόμπσον γράφει στις “Ανατολικές ρίζες του Δυτικού πολιτισμού” ότι ένα μέγιστο όφελος των Ευρωπαίων από την Αμερική μετά την ανακάλυψή της ήταν ότι τη χρησιμοποίησαν για να στηρίξουν και να αναδομήσουν τη δυτική ταυτότητα. «Ο κρίσιμος παράγοντας στον επαναπροσδιορισμό της Ευρώπης ως προηγμένης Δύσης, γράφει, ήταν η επέκταση των συνόρων προς δυσμάς προς την αμερικανική ήπειρο μετά το 1492…Έτσι η επέκταση του δυτικού συνόρου έδωσε τη δυνατότητα να υπερβεί η ευρωπαϊκή ταυτότητα τον περιφερειακό της χαρακτήρα και να καταλάβει μια πιο υψηλή θέση ως “προηγμένος πολιτισμός”. Το νέο γόητρο της ευρωπαϊκής ταυτότητας βάθυνε τη διαίρεση της Ευρώπης σε Ανατολική και Δυτική καθώς η τελευταία ανέπτυξε την εμπορική και ναυτική της ισχύ μέσω του επεκτατισμού της στην Άπω Δύση, ενώ η ηπειρωτική περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης διατήρησε τη φεουδαρχία και αποτέλεσε μια ζώνη ελέγχου ή ζώνη άμυνας έναντι του Ισλάμ. Είναι ακόμη αξιοσημείωτο ότι μετά τον 15ο αιώνα άρχισε επίσης να αποκρυσταλλώνεται η ιδέα της “Δυτικής Ευρώπης” στο βαθμό που οι Οθωμανοί Τούρκοι και οι Ανατολικοευρωπαίοι γίνονταν αντιληπτοί ως βάρβαροι». Υπάρχει δηλαδή μια έπαρση της Δυτικής Ευρώπης, ένας λανθάνων ρατσισμός έναντι των Ανατολικοευρωπαίων και των Ουκρανών αλλά και των Βαλκάνιων που θεωρεί ότι η ζωή τους έχει μικρότερη αξία. Δεν το αντιλήφθηκε αυτό ο πρόεδρος Ζελένσκι; Γιαυτό η Δύση θα συνεχίσει να τους τροφοδοτεί με όπλα μέχρι να εξοντωθεί και ο τελευταίος Ουκρανός. Ποιό θα είναι το μέλλον της χώρας χωρίς νεολαία, με λειψανδρία και εκατομμύρια που μετανάστευσαν λόγω του πολέμου; Πόσοι θα επιστρέψουν; Και αν ακόμη η Ουκρανία ανοικοδομηθεί, ο ανθρώπινος παράγοντας πώς θα αναπληρωθεί;
Και η απειλή του πυρηνικού ολέθρου που πλανάται πάνω από την Ευρώπη; Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, γερμανοεβραίος φιλόσοφος, έγραφε: «Ο Μαρξ είπε ότι οι επαναστάσεις είναι η ατμομηχανή της παγκόσμιας ιστορίας. Ίσως όμως τα πράγματα να είναι διαφορετικά. Ίσως οι επαναστάσεις να είναι μια προσπάθεια των επιβατών αυτού του τρένου, δηλαδή της ανθρωπότητας, να σημάνουν το σήμα κινδύνου». Ο Μπένγιαμιν τα έγραφε αυτά το 1940, όταν ήταν “μεσάνυχτα στον 20ο αιώνα” όπως σημείωνε. Στους λαούς της Ουκρανίας και της Ρωσίας εναπόκειται να σταματήσουν την πορεία προς την καταστροφή, πριν σημάνουν “μεσάνυχτα” και στον 21ο αιώνα.
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν.6947-771412
29/4/2024
