του Γιάννη Μαγκριώτη*
Φυσικά, ούτε η πρώτη είναι, ούτε θα είναι η τελευταία, θα πρέπει όμως να δούμε σε συνάρτηση και ξεχωριστά τις δυο πλευρές της: Την πρώτη, που είναι η ίδια η τραγωδία, και την δεύτερη, τα γενικότερα αίτια που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τέτοιες τραγωδίες .
α) Η ίδια η τραγωδία, από την πρώτη στιγμή, πολύ περισσότερο, όσο γίνονται γνωστές οι λεπτομέρειές της, γεννά πολλά και σκληρά ερωτήματα, που δεν μπορεί η ηγεσία της ΝΔ, να ξεπερνά με την πάγια στρεψόδικη τακτική της, αξιοποιώντας και μεγεθύνοντας τον φόβο μέρους της κοινωνίας για τους πρόσφυγες-μετανάστες, με την συνδρομή πολλών ΜΜΕ.
Αυτή η τραγωδία αφορά όλους, αφορά την ΕΕ που δεν μπορεί να συγκροτήσει μια δίκαιη και αποτελεσματική πολιτική, αφορά την ελληνική κυβέρνηση, τα κόμματα, και τις κρατικές αρχές.
Οι διακινητές είναι εγκληματίες, οι χώρες από όπου ξεκινούν, Τουρκία, Αίγυπτος, Λιβύη, Τυνησία, Αλγερία, Μαρόκο και πολλές άλλες, συνυπεύθυνες στα εγκλήματα, οι χώρες της ΕΕ, η ΕΕ, η δική μας χώρα, ποιες και πόσο μεγάλες ευθύνες έχουν και κυρίως, πότε θα τις αναλάβουν;
Υπάρχουν και μερικά ερωτήματα, που αφορούν αποκλειστικά την χώρα μας:
- Γιατί επιλέγουν οι πρόσφυγες και μετανάστες, με μεγαλύτερο κίνδυνο για την ζωή τους, την Ιταλία που έχει ακροδεξιά Πρωθυπουργό και όχι την χώρα μας, που έχει φιλελεύθερο;
- Ποιοι απάντησαν στην δορυφορική κλίση και αρνήθηκαν βοήθεια, μέχρι και λίγα λεπτά, πριν την βύθιση του πλοιαρίου;
- Ποιο είναι το επιχειρησιακό σχέδιο της ηγεσίας του λιμενικού, αυτό που διαμόρφωσε η απελθούσα κυβέρνηση της ΝΔ, για την αντιμετώπιση παρόμοιων γεγονότων, και πως το υλοποίησε;
- Το πλοίο ήταν Αιγυπτιακό, οι λαθροδιακινητές είναι Αιγύπτιοι, το πλοίο ξεκίνησε από την Αίγυπτο, φόρτωσε από το Τομπρούκ της Ανατολικής Λιβύης, που ελέγχεται από τον Χαφτάρ και τους Ρώσους μισθοφόρους της Βάγκνερ. Η ελληνική κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε στην φιλική κυβέρνηση της Αιγύπτου και τον προνομιακό συνομιλητή της Χαφτάρ, όπως πολύ σωστά κάνει όταν ανάλογα πλοία ή βάρκες, ξεκινούν από την Τουρκία;
- Γιατί δεν δέχεται την πρόταση του ΟΗΕ, για την συγκρότηση ανεξάρτητης επιτροπής, διερεύνησης των αιτίων της τραγωδίας;
- Δεν καταλαβαίνουν ότι, εκθέτουν διεθνώς την χώρα, μειώνοντας την αξιοπιστία της, με ότι αυτό σημαίνει στην πολύπλοκη και επικίνδυνη γεωπολιτική συγκυρία που ζούμε;
β) Τα προσφυγικά και μεταναστευτικά ρεύματα, υπήρχαν χθες, υπάρχουν σήμερα και, θα πολλαπλασιαστούν στο μέλλον.
Τα αίτια που τα προκαλούν γνωστά: Η ακραία φτώχεια, η δημογραφική έκρηξη, η κλιματική κρίση, οι εμφύλιοι πόλεμοι, οι συνοριακοί πόλεμοι, τα δικτατορικά καθεστώτα.
Η διεθνής κοινότητα, οι ΗΠΑ, η ΕΕ, οι χώρες της Δύσης, η Κίνα, η Ρωσία, οι G20, και όχι μόνο, οι πολυεθνικές, οι δισεκατομμυριούχοι του κόσμου, δεν μπορούν να σιωπούν ή να εκφράζουν απλώς την λύπη τους.
Χθες έπρεπε να είχαν συμφωνήσει στην αντιμετωπίσει αυτών των φαινομένων. Μια στρατηγική ανάσχεσης και σταδιακής εξάλειψής τους, με την ανάλογη συνεργασία και χρηματοδότηση.
Δυστυχώς πολλές φορές πράττουν το αντίθετο, είτε από αδιαφορία είτε προωθώντας, η κάθε μια ξεχωριστά, τα δικά της στενά και βραχυπρόθεσμα συμφέροντα.
Η ΕΕ, μαζί με την Βόρεια Αμερική, είναι και θα είναι οι βασικοί προορισμοί των μεγάλων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, γιατί παρόλα τα προβλήματά τους, είναι οι περιοχές του πλανήτη που έχουν ισχυρό κράτος δικαίου, προσφέρουν ευκαιρίες εργασίας και ευημερίας.
Η ένταση όμως τα τελευταία χρόνια των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, σε συνδυασμό με την οικονομική και κοινωνική κρίση που παρουσιάζουν οι χώρες προορισμού τους, γενούν ξενοφοβικά σύνδρομα σε μεγάλα τμήματα των κοινωνιών τους και ιδιαίτερα στα πιο αδύναμα κοινωνικά στρώματα, που με την σειρά τους δημιουργούν πολιτικές κρίσεις, ακόμη και αμφισβητήσεις των δημοκρατικών καθεστώτων και του Ευρωπαϊκού κεκτημένου. Εξελίξεις που οδηγούν σε άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων, συντηρητικοποίηση των κεντροδεξιών και αποδυνάμωση των προοδευτικών. Οι κυβερνήσεις με την συμμετοχή ακροδεξιών-ξενοφοβικών κομμάτων, ακόμη και με κυρίαρχο ρόλο, τείνουν να γίνουν η κανονικότητα στις περισσότερες δυτικές χώρες, με ορατό τον κίνδυνο συρρίκνωσης της δημοκρατίας και αποδόμησης της ΕΕ. Ακόμη χειρότερα συγκροτούνται κυβερνήσεις, που εκθειάζουν τα αυταρχικά και δεσποτικά καθεστώτα της Ρωσίας και της Κίνας, με ότι αυτό σημαίνει για την ασφάλεια των χωρών της δύσης.
Τα προβλήματα μεγάλα και η κυβέρνηση της χώρας, μαζί με την αντιπολίτευση πρέπει να βρουν λύσεις.
Το δόγμα του κ. Μητσοτάκη: «Είμαστε αυστηροί, αλλά δίκαιοι», είναι κενό περιεχομένου, δεν δίνει λύσεις, και πρέπει να αλλάξει. Να είμαστε αυστηροί στην τήρηση του διεθνούς δικαίου, θα ήταν πιο αξιοπρεπές και πιο αποτελεσματικό.
*πρώην Υφυπουργός Εξωτερικών