Brexit: Η συνέχεια της αρχής του τέλους για την ΕΕ

Νεγρεπόντη-Δελιβάνη Μαρία

3 Φεβρουαρίου 2020

Η αποφασιστικότητα των Βρετανών να επανακτήσουν την ανεξαρτησία τους ξεπέρασε, τελικά, όλα τα εμπόδια που επί τριάμισι χρόνια τοποθετούσε η ΕΕ, στο δρόμο προς το Brexit. Το βράδυ της 31ης Ιανουαρίου, από τις 11 και μέχρι τις πρωινές ώρες, οι Βρετανοί πανηγύρισαν την ανάσταση της εθνικής τους κυριαρχίας, ύστερα από 47 χρόνια δουλείας, όπως υποστήριξαν.

Γιόρτασαν με ενθουσιασμό την απελευθέρωσή τους, ανοίγοντας σαμπάνιες, υποστέλλοντας σημαίες της ΕΕ και φωνάζοντας συνθήματα όπως ανάμεσα και σε άλλα «αντίο Ευρώπη», «ποτέ, ποτέ, ποτέ οι Βρετανοί σκλάβοι», και επαναλαμβάνοντας με ενθουσιασμό τη δήλωση του αρχιτέκτονα του Brexit Nigel Farage, ότι «εφεξής οι Βρετανοί θα δέχονται διαταγές μόνο από τη δική τους πατρίδα και όχι από την ΕΕ» .

Η Βρετανία είναι η πρώτη χώρα, που έκοψε τον ομφάλιο λώρο με την ΕΕ , παρότι ανήκε στον πυρήνα των χωρών που την δημιούργησαν. Ήταν, ασφαλώς, μια πολύ δύσκολη και πολύ θαρραλέα απόφαση η οποία, σε πείσμα τού, προς το παρόν, αδιευκρίνιστου μελλοντικού της τοπίου, υπόσχεται ότι θα αποδώσει θετικούς καρπούς.

Ο πανικός της ΕΕ για την αποχώρηση του ιδρυτικού μέλους της ήταν απολύτως δικαιολογημένος όπως το ίδιο και η, επί τριάμισι χρόνια, απεγνωσμένη χρήση αποτρεπτικών μηχανισμών εναντίον του Brexit, με κορωνίδα τους, την προσφιλή μεθόδευση της ΕΕ, για επανάληψη του κρίσιμου δημοψηφίσματος, που όμως στην περίπτωση της Βρετανίας απέτυχε.

Τι οδήγησε στο Brexit

Όπως είναι γνωστό στο μακρύ αυτό διάστημα του αιωρούμενου Brexit οι Βρετανοί απειλούνταν, με τη συμπαράσταση σημαντικής μερίδας των διεθνών ΜΜΕ, με τρομοκρατικές επιπτώσεις που δήθεν τους ανέμεναν αν, τελικά, αποφάσιζαν να υλοποιήσουν το Brexit. Το γεγονός ότι η πλειοψηφία του αγγλικού λαού άντεξε στις ενορχηστρωμένες αυτές πιέσεις επιβεβαιώνει την έντονη επιθυμία του να δώσει τέλος σε αυτή την ευρωπαϊκή περιπέτεια, που άρχισε με τους καλύτερους δυνατούς οιωνούς, αλλά που δυστυχώς κατέληξε σε αποτυχία.

Στον τελικό θρίαμβο του Brexit είχαν σημαντική συμβολή και οι εμπεριστατωμένες αναλύσεις των Βρετανών οικονομολόγων, που όπως είναι γνωστό, συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερων της υφηλίου. Η απόφαση απόσυρσης των Βρετανών από την ΕΕ προστίθεται σε σωρεία χρόνιων και άλυτων προβλημάτων της, επιταχύνοντας τη διεργασία αποσύνθεσης της.

Δεν πρόκειται μόνο για την παταγωδώς αποτυχημένη κοινή μακροοικονομική πολιτική της, που επιβλήθηκε στο σύνολο των κρατών-μελών της, παραβλέποντας τις τόσο διαφοροποιημένες διαρθρώσεις τους. Ούτε όμως και μόνο για τη βιασύνη δημιουργίας του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, που δεν επιβιώνει χωρίς τη μόνιμη στήριξη αντιπληθωριστικής πολιτικής.

Η ΕΕ επιβαρύνεται ακόμη και με την αθέτηση του συνόλου των αρχικών της υποσχέσεων, αλλά και με την αυθαίρετη πρόταξη των επί μέρους εθνικών συμφερόντων των ισχυρότερων κρατών-μελών, κυρίως της Γερμανίας, που στραγγαλίζει ποικιλοτρόπως τα δίκαια του ευρωπαϊκού Νότου. Πως, να εξακολουθήσουν να γίνονται σεβαστές οι θεωρητικά εξαιρετικές ιδρυτικές προδιαγραφές της ΕΕ, όταν στην πορεία της υιοθετεί απαράδεκτες αυταρχικές συμπεριφορές, που εξουθενώνουν τα ασθενέστερα κράτη-μέλη της;

Η ενδοοικογενειακή κακοποίηση της Ελλάδας

Ενδεικτικά αναφέρω την αυταπόδεικτη ενδοοικογενειακή κακοποίηση της Ελλάδας, όπως αυτή αβίαστα προκύπτει από την κυνική ευρωπαϊκή ομολογία ότι «για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, καταστράφηκε η Ελλάδα». Ή ακόμη την αφ’ υψηλού άρνηση της Γερμανίας να πληρώσει τα δυσθεώρητα ποσά που χρωστά στην Ελλάδα, από τα κατοχικά δάνεια και τις κατοχικές καταστροφές. Την ίδια στιγμή που απαιτεί από την Ελλάδα να εξαθλιώνεται προοδευτικά για να πληρώνει απρόσκοπτα τα δικά της χρέη.

Και για να μη μείνω στην Ελλάδα, αναφέρω ακόμη τη φαεινή, γερμανική πάντοτε, πρωτοβουλία για διάνοιξη των συνόρων της Ευρώπης, προκειμένου να υποδεχθεί, με ανεξέλεγκτο τρόπο, μετανάστες-πρόσφυγες αλλά και τρομοκράτες, από απανταχού της Γης. Η γερμανική αυτή επιλογή, που κατέληξε σε τραγωδία, για εκατομμύρια δυστυχισμένους ανθρώπους δεν ήταν και δεν θα μπορούσε να είναι η λύση, στα προβλήματά τους.

Το μεταναστευτικό δρομολογεί, ωστόσο, το τέλος για εκείνα τα κράτη-μέλη της Ευρώπης, που δεν τόλμησαν ή δεν μπόρεσαν να κλείσουν τα σύνορά τους. Σε αυτά ανήκει και η Ελλάδα. Υπάρχει ακόμη και σωρεία άλλων αυταρχικών παρεμβάσεων στην εθνική κυριαρχία των κρατών-μελών, που στοχεύουν στη διατήρηση ενός αρρωστημένου συστήματος.

Υπονοώ φυσικά, την επιλογή και επιβολή, από το διευθυντήριο της ΕΕ, Ευρωπαίων πολιτών σε θέσεις-κλειδιά του δημόσιου τομέα των κρατών-μελών, καθώς και την ανακύκλωση τους, έτσι ώστε να περιορίζονται στο ελάχιστο οι όποιες αντιδράσεις σε απαράδεκτα μέτρα και πολιτικές της ΕΕ, αλλά και να εκθειάζονται οι θετικές τους συνέπειες, αυτές που εξαθλιώνουν, κατά περίπτωση, ολόκληρα έθνη.

Για τις ευρέως γνωστές αυτές περιπτώσεις δεν υπάρχει, βέβαια, κατά κυριολεξία, αποδεικτικό υλικό. Υπάρχει, όμως, άφθονο ιδεατό “φωτογραφικό” υλικό, αρκετό για να συμπληρώσει μεγάλα άλμπουμ στις υποτελείς χώρες της ΕΕ.

Η αμηχανία της ΕΕ

Το Brexit βύθισε σε αμηχανία την ΕΕ, η οποία τώρα προσπαθεί να παρηγορηθεί με την προετοιμασία σκληρής αντιμετώπισης της Βρετανίας, αναφορικά με τις μελλοντικές σχέσεις μαζί της. Ωστόσο, το Brexit δεν είναι ο μοναδικός πονοκέφαλος της ΕΕ, καθώς εδώ και καιρό πληθαίνουν τα προβλήματά της, που θέτουν σε αμφισβήτηση τη συνέχιση ύπαρξης της.

Ο μεγάλος όμως κίνδυνος εισβάλλει με τη γενικευμένη αντίδραση των κρατών-μελών, εναντίον αυτής της μεταλλαγμένης ΕΕ, που δεν είναι πια σε θέση να πείσει τα κράτη-μέλη της για τις καλές της προθέσεις. Πρόκειται για τη στροφή τους προς τις αποκαλούμενες (από τα έντρομα, για την τύχη που τα περιμένει, παραδοσιακά κόμματα) λαϊκίστικες κυβερνήσεις ή λαϊκίστικα κόμματα. Πολλές είναι οι διαφορές αυτών των νέο-εμφανιζόμενων πολιτικών κομμάτων, σε σύγκριση με τα παραδοσιακά κόμματα και κυβερνήσεις.

Κυρίαρχα στοιχεία αυτών των διαφορών είναι η επαναφορά του εκδιωχθέντος, από την παγκοσμιοποίηση, εθνικισμού, η εχθρότητα εναντίον της ΕΕ και η απόρριψη βασικών πλευρών του φιλελευθερισμού. Ήδη, στον χάρτη της Ευρώπης είναι ελάχιστες πια οι περιοχές που δεν έχουν καταληφθεί, είτε από αμιγώς λαϊκίστικες κυβερνήσεις, είτε από μεικτές/υβριδικές, που επεξεργάζονται το τέλος της ΕΕ.

Η τύχη της ήδη ανεξάρτητης Βρετανίας απασχολεί την ΕΕ στην προσπάθειά της να εφεύρει τόσες και τόσο σοβαρές δυσκολίες στη μεταβατική της περίοδο, ώστε να αποθαρρυνθούν και άλλα κράτη-μέλη, που τυχόν θα ήθελαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Και ταυτόχρονα, να δοθεί έτσι ένα γενικότερο μήνυμα για το ότι η είσοδος στην ΕΕ είναι εύκολη, αλλά η έξοδος από αυτήν περνά μέσα από ναρκοπέδια.

Ωστόσο, για τους αντικειμενικούς οικονομολόγους των οποίων η γνώμη δεν δεσμεύεται από υποχρεώσεις και συμφέροντα, το μέλλον της ελεύθερης πια Βρετανίας διαγράφεται ελπιδοφόρο, ενώ οι όροι της μεταβατικής της περιόδου κρίνονται ανίσχυροι για να την βλάψουν.