Μετά την εκδίωξη του Αιγύπτιου πρώην προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ το 2011, εκατοντάδες Αιγύπτιοι ισλαμιστές επέστρεψαν από το Αφγανιστάν και εκατοντάδες άλλοι απελευθερώθηκαν από τις φυλακές. Αυτοί οι ισλαμιστές πίστευαν ότι ήταν η αρχή μιας νέας εποχής. Πολλοί επέλεξαν να συγκεντρωθούν στο Βόρειο Σινά.
Ο MAGED ATEF είναι δημοσιογράφος με βάση του το Κάιρο.
Μετά από δεκαετίες σχετικής ηρεμίας, η El-Arish, η πρωτεύουσα της αιγυπτιακής επαρχίας του Βορείου Σινά [1], έχει καταστεί στρατόπεδο στρατολόγησης για το Ισλαμικό Κράτος (ISIS). Στις 9 Ιανουαρίου, η οργάνωση ανέλαβε την ευθύνη για επιθέσεις σε δύο σημεία ελέγχου [2] στην πόλη, οι οποίες άφησαν νεκρούς οκτώ αστυνομικούς. Τέσσερις μέρες αργότερα, το Υπουργείο Εσωτερικών της Αιγύπτου εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με το θάνατο δέκα ανδρών τους οποίους περιέγραψε ως τρομοκράτες. Σε μια επιχείρηση που μεταδόθηκε [3] από την αιγυπτιακή κρατική τηλεόραση, σκοτώθηκαν όταν οι δυνάμεις ασφαλείας επιτέθηκαν στο κρησφύγετό τους σε αντίποινα για τις επιθέσεις του ISIS.
Μια γυναίκα που εκτοπίσθηκε από τις παραμεθόριες περιοχές του βόρειου Σινά, κοντά σε καλύβες στις παρυφές της El-Arish, στην Αίγυπτο, τον Μάιο του 2015. ASMAA MAGUI / REUTERS
————————————————————————————–
Οι εικόνες εξέπληξαν αρκετές εξέχουσες οικογένειες Βεδουίνων στο Βόρειο Σινά, οι οποίες αναγνώρισαν έξι από τους άνδρες ως ντόπιους που είχαν συλληφθεί και είχαν αρπαγεί από τα σπίτια τους περίπου δύο μήνες νωρίτερα. Οι οικογένειες πίστευαν ότι η αστυνομία έβγαλε τους γιους τους από τα κελιά της φυλακής τους, τους έβαλε σε ένα διαμέρισμα και τους σκότωσε εν ψυχρώ για να πείσει τους Αιγυπτίους ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της χώρας καταπολεμούν αποτελεσματικά την τρομοκρατία.
Σε μια συνάντηση αυτών των οικογενειών την επόμενη μέρα, οι εκπρόσωποί τους αποφάσισαν να αρνηθούν να παρευρεθούν σε μια συνάντηση που είχε διοργανωθεί με τον Υπουργό Εσωτερικών, Magdy Abdel Ghaffar, τον οποίο οι οικογένειες χαρακτήρισαν ως αντίπαλο. Μια επακόλουθη λίστα αιτημάτων της συνάντησης περιελάμβανε την άμεση απελευθέρωση όλων των κρατουμένων από το Βόρειο Σινά οι οποίοι κρατούνταν εν αναμονή ερευνών και οι οποίοι δεν είχαν ακόμη δεχθεί δικαστικές ποινές. Το συμβούλιο, που δεν εμπιστευόταν πια την ασφάλεια των κρατουμένων στα χέρια των αιγυπτιακών δυνάμεων ασφαλείας, δεσμεύτηκε να ξεκινήσει μια εκστρατεία πολιτικής ανυπακοής αν οι φυλακισμένοι δεν απελευθερώνονταν.
Δεδομένου ότι πρόκειται για μια φυλετική περιοχή, μεγάλες οικογένειες Βεδουίνων αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων, του πλούτου και των κατοίκων. Για παράδειγμα, εάν οι επικεφαλής των οικογενειών αποφάσιζαν να σταματήσουν να συνεργάζονται με την αστυνομία και τον στρατό, οι υπηρεσίες ασφαλείας θα βρίσκονταν σε μια παράξενη και δύσκολη κατάσταση. Αυτός είναι ο λόγος που η ασφάλεια ενδιαφέρεται εντόνως να έχει καλές σχέσεις με τις οικογένειες.
Οι κάτοικοι της El-Arish έχουν δίκιο να ανησυχούν. Μετά την εκδίωξη του Αιγύπτιου πρώην προέδρου, Χόσνι Μουμπάρακ, το 2011, εκατοντάδες Αιγύπτιοι ισλαμιστές επέστρεψαν από το Αφγανιστάν και εκατοντάδες άλλοι απελευθερώθηκαν από τις φυλακές. Αυτοί οι ισλαμιστές πίστευαν ότι ήταν η αρχή μιας νέας εποχής. Πολλοί επέλεξαν να συγκεντρωθούν στο Βόρειο Σινά. Αμέσως μετά την απομάκρυνση του Αιγύπτιου πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι από την εξουσία το 2013, οι ισλαμιστές άρχισαν επιχειρήσεις ενάντια στην ασφάλεια στην περιοχή. Ο Ahmad Wasfy, επικεφαλής του στρατιωτικού τμήματος που είναι γνωστό ως ο Δεύτερος Αιγυπτιακός Στρατός, διαβεβαίωσε τους Αιγυπτίους ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Σινά ήταν εξαιρετικά επιτυχείς και σύντομα θα τελειώσουν [4]. Το Σινά θα ήταν ένας χώρος χωρίς τρομοκράτες.
Πάνω από τρία χρόνια αργότερα, οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο προσωπικό ασφαλείας και στα σημεία ελέγχου εξακολουθούν να υφίστανται. Περιοχές έχουν εκκενωθεί βιαίως, κάτοικοι έχουν εκτοπιστεί εσωτερικά και ο αιγυπτιακός στρατός έχει χάσει μεγάλο μέρος της λαϊκής υποστήριξης, καθώς το ISIS έχει εγκατασταθεί στο Σινά.
Σε ένα απλό σπίτι στην El-Arish, με δέχτηκαν ο Sheikh Ali al-Deeb, ο γιος του οποίου, Abdul Ati, ήταν ένας από τους νεαρούς άνδρες που ανακοινώθηκαν ως νεκροί από τις δυνάμεις ασφαλείας. «Ο γιος μου σκοτώθηκε άδικα», είπε ο γέρος, παλεύοντας να μην δακρύσει. «Στις 8 Οκτωβρίου, ο ανιψιός μου ήρθε σε μένα κραυγάζοντας ότι ο γιος μου συνελήφθη. Είπε ότι ήταν στο δρόμο ρυμουλκώντας ένα αυτοκίνητο που είχε χαλάσει όταν η ασφάλεια πήρε τον γιο μου και το φορτηγό του. Όταν ο Deeb πήγε στο αστυνομικό τμήμα γα να ρωτήσει για τον γιό του, «αρνήθηκαν οποιαδήποτε σχέση με την σύλληψη και είπαν ότι θα μπορούσε ήταν το Ισλαμικό Κράτος. Στην συνέχεια βρήκαμε το φορτηγό του μέσα στο αστυνομικό τμήμα της El-Arish. Επιστρέψαμε αναρωτώμενοι πώς μπορούσαν να αρνηθούν ότι κρατούσαν τον γιο μου, έχοντας το αυτοκίνητό του στην κατοχή τους!». Μόλις επιβεβαίωσε το πού βρισκόταν ο γιός του, είπε ο Deeb: «Ευχαρίστησα τον Θεό για το ότι ήταν στα χέρια της ασφάλειας. Τουλάχιστον ήξερα πού ήταν. Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι η ζωή του γιου μου θα τελείωνε στα χέρια τους».
Συναντήθηκα επίσης με τον Ashraf Hefny, τον εκπρόσωπο της Λαϊκής Επιτροπής της El-Arish. «Πολλοί από τους νέους μας συλλαμβάνονται χωρίς προηγούμενη έρευνα και άλλοι εξαφανίζονται βιαίως», δήλωσε. «Αλλά το κράτος να σκοτώσει έξι νέους που έχουν ήδη συλληφθεί και να τους αποκαλεί τρομοκράτες όταν ολόκληρη η πόλη γνώριζε ότι ήταν στην δικαιοδοσία του κράτους -αυτό είναι πρωτοφανές». Και πρόσθεσε, «Θέλουμε απλά να είμαστε κομμάτι της Αιγύπτου. Το κράτος προσπαθεί να μας χωρίσει από αυτό».
ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΛΗΣΗ
Από τότε που το Σινά επέστρεψε στην αιγυπτιακή κυριαρχία μετά την ειρηνευτική συνθήκη με το Ισραήλ, οι αιγυπτιακές Αρχές έχουν αντιμετωπίσει τους κατοίκους του με σκεπτικισμό λόγω φόβων ότι η πίστη τους παραμένει προς τους Ισραηλινούς και όχι προς τους Αιγυπτίους. Οι κάτοικοι του Σινά απαγορεύεται να ενταχθούν σε οποιαδήποτε ανώτερη θέση στο κράτος. Δεν μπορούν να εργαστούν στον στρατό, την αστυνομία, την δικαιοσύνη ή την διπλωματία. Εν τω μεταξύ, δεν έχουν πραγματοποιηθεί αναπτυξιακά έργα στο Βόρειο Σινά τα τελευταία 40 χρόνια. Τα χωριά Ράφα και Sheikh Zuwayed δεν έχουν σχολεία ή νοσοκομεία και κανένα σύγχρονο σύστημα για να λαμβάνουν πόσιμο νερό. Εξαρτώνται από το βρόχινο νερό και τα πηγάδια, σαν να βρίσκονται στον Μεσαίωνα.
Οι τρεις κύριες πόλεις στο Βόρειο Σινά (Rafah, Sheikh Zuweid και El-Arish) έχουν απομονωθεί από την Αίγυπτο στον βαθμό που κανένας Αιγύπτιος πολίτης δεν επιτρέπεται να εισέλθει στο Βόρειο Σινά, εκτός εάν είναι κάτοικος όπως επαληθεύεται με την εθνική ταυτότητα που πρέπει να διαθέτει. Τα σημεία ελέγχου έχουν καταστεί σημαντικό βάρος˙ μπορεί κανείς να περάσει τρεις ώρες περιμένοντας να διέλθει, χωρίς καμία εξήγηση. Πολλοί από τους δρόμους της El-Arish έχουν κλείσει από τον στρατό και εκατοντάδες στρέμματα ελαιώνων ισοπεδώθηκαν δια της βίας. Το κράτος ισχυρίστηκε ότι οι ελαιώνες ήταν καταφύγια για τρομοκράτες. Επιπλέον, οι υπηρεσίες ασφαλείας διέκοπταν τις επικοινωνίες στο Διαδίκτυο για όλη την πόλη για 12 συνεχείς ώρες, κάθε μέρα κατά την διάρκεια της μιας εβδομάδας που έμεινα εκεί. Οι δρόμοι της πόλης είναι γεμάτοι με σωρούς σκουπιδιών. Μετά από μια επίθεση κατά την οποία το ISIS πυρπόλησε τα φορτηγά συλλογής σκουπιδιών, το κράτος αποφάσισε να τιμωρήσει τους πολίτες, μη στέλνοντας άλλα φορτηγά.
Μέχρι πρόσφατα, η El-Arish είχε σχετικά γλιτώσει από ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ κράτους και ISIS. Αλλά πολλοί από τους κατοίκους του Sheikh Zuweid και του Rafah έφυγαν ως φυγάδες στην El-Arish ως αποτέλεσμα των συνεχών στρατιωτικών επιχειρήσεων σε εκείνες τις περιοχές. Όμως τώρα, είναι φυσιολογικό να ακούγεται ο ήχος των πυροβολισμών καθ’ όλη την διάρκεια της νύχτας. Ο στρατός βομβάρδιζε σκληρά στα νότια της πόλης, κάτι που, σύμφωνα με έναν εκπρόσωπο του στρατού, είχε ως στόχο την εκκαθάριση τρομοκρατικών οχυρών.
ΜΙΑ ΤΡΑΓΙΚΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ
Με την πάροδο των χρόνων, το αιγυπτιακό κράτος προσπάθησε να εξαγοράσει την πίστη των φυλών των Βεδουίνων του Σινά, μετατρέποντας τον ρόλο του φυλετικού αρχηγού σε επίσημη κυβερνητική θέση. Αλλά αντί να επιτρέψει στην φυλή ή το χωριό να διορίσει τον επικεφαλής, αυτό το κάνει το κράτος. Με την σειρά του, ο επίσημος αρχηγός δεν είναι πλέον ο πραγματικός ηγέτης μιας οικογένειας ή μια πηγή σιγουριάς. «Ένας τυφλός που καθοδηγεί έναν τυφλό», είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Safwat Gelbana, μια ηγετική προσωπικότητα της οικογένειας Gelbana της El-Arish, περιγράφει την κατάσταση. «Οι διορισμένοι αρχηγοί των οικογενειών λένε στο κράτος αυτό που θέλει να ακούσει και μπορεί να φέρνουν πίσω στους ανθρώπους οδηγίες από την ασφάλεια, αλλά, είναι πραγματικά ικανοί να περιορίσουν οποιοδήποτε πρόβλημα; Αμφιβάλλω».
Χωρίς ισχυρούς αρχηγούς, οι κάτοικοι του Σινά είναι κολλημένοι μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης: Του στρατού και του ISIS. Αν και θρησκευόμενος, ο πληθυσμός απορρίπτει γενικά την ρητορική του ISIS και καθιστά την οργάνωση υπεύθυνη για την αύξηση της δυστυχίας. Από την άλλη πλευρά, ο πληθυσμός εμπιστεύεται τον στρατό κάθε μέρα και λιγότερο καθώς διακόπτει τις επικοινωνίες και τις υπηρεσίες, πολιορκεί την πόλη, βομβαρδίζει χωριά και εκτοπίζει κατοίκους. Όταν οι κάτοικοι παραδίδουν έναν τρομοκράτη στον στρατό, το ISIS τους σφαγιάζει [5] χωρίς να τιμωρείται. Αν παραμείνουν σιωπηλοί, η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών μπορεί να τους συλλάβει και να κατεδαφίσει τα σπίτια τους, μερικές φορές ενώ βρίσκονται ακόμα μέσα σε αυτά.
Ένα παράδειγμα αυτής της θλιβερής δυναμικής έλαβε χώρα στις 10 Νοεμβρίου. Το μεσημέρι, δύο αυτοκίνητα σταμάτησαν σε ένα τετράγωνο στο κέντρο της El-Arish. Πέντε ένοπλοι άνδρες ξεπήδησαν από αυτά. Τράβηξαν έξω από το αυτοκίνητο έναν άντρα στην ηλικία των περίπου σαράντα και τον έριξαν στο έδαφος με τα χέρια του δεμένα πίσω από την πλάτη του. Μουρμούρισαν ότι κάτι που οι παρευρισκόμενοι δεν μπόρεσαν να αποκρυπτογραφήσουν. Στην συνέχεια πυροβόλησαν τον άνδρα στο κεφάλι και έφυγαν φωνάζοντας «Allahu Akbar!» και «Δόξα στο Ισλάμ!». Οι παρευρισκόμενοι πλησίασαν το σώμα του ανθρώπου για να ανακαλύψουν ότι ήταν ένας πολύ γνωστός έμπορος από την El-Arish.
Με δυσκολία καταφέραμε να μιλήσουμε με έναν από τους στενούς συγγενείς του ανθρώπου, έναν νεαρό που συμφώνησε να μας μιλήσει υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. Το θύμα «ήταν ιδιοκτήτης μιας εταιρείας επίπλων και έδωσε έπιπλα γραφείου σε στρατιωτικές μονάδες στην El-Arish», ανέφερε ο νέος άντρας. «Δεν οδήγησε τον στρατό σε μέλη του ISIS. Απλώς συναλλάχθηκε με τον στρατό, αλλά η τιμωρία του ήταν να τον σκοτώσουν στον δρόμο, στο φως της ημέρας. Ο στρατός δεν σήκωσε ούτε ένα δάχτυλο, ούτε καν υποσχέθηκε να βρει τους δράστες».
Ο θυμωμένος νέος άνδρας απευθύνθηκε στο κράτος: «Μας συλλαμβάνετε, μας αποκαλείτε προδότες, βομβαρδίζετε τα σπίτια μας, και όμως δεν μπαίνετε στον κόπο να βρείτε ποιος μας σκοτώνει αν συνεργαζόμαστε ή συναλλασσόμαστε μαζί σας», είπε. «Αυτή η καταπίεση και η αδικία που επιβάλλετε στους ανθρώπους του Σινά θα οδηγήσει μόνο στην δημιουργία ενός εύφορου περιβάλλοντος για την στρατολόγηση μελών για το ISIS. Έχετε μετατρέψει το Σινά σε φυτώριο για την τρομοκρατία. Έχετε να κατηγορήσετε μόνο τους εαυτούς σας».
*Το κείμενο αυτό γράφτηκε στις 13 Μαρτίου 2017.
Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/egypt/2017-03-13/sinai-s-suffering
Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/egypt/2015-11-08/sinais-stubborn…
[2] http://www.aswatmasriya.com/news/details/71967
[3] https://www.youtube.com/watch?v=7V4usXKS5bE
[4] http://www.elwatannews.com/news/details/333863
[5] https://almesryoon.com/%D9%82%D8%B6%D8%A7%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D8%AD%D9%88…
Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition
