Ο ιμάμης που εξαφανίστηκε, ο Γκιουλέν και η αποκάλυψη των μυστηρίων του τουρκικού πραξικοπήματος

Αυτό ήταν απροσδόκητο, επειδή ο Köse, ο πρώην επικεφαλής των στρατιωτικών νομικών υποθέσεων στο ίδιο αρχηγείο, είχε απαλλαχθεί από τα καθήκοντά του τον Φεβρουάριο εκείνου του έτους, σχετικά με μία φερόμενη συνωμοσία δολοφονίας ενός από τους αναπληρωτές πρωθυπουργούς της Τουρκίας. Όταν ανέλαβε τη νέα του δουλειά, ήταν στη φυλακή και ήταν επίσημα ο υπ ‘αριθμόν 1 ύποπτος της απόπειρας πραξικοπήματος.

Πιθανώς δεν ήταν σε θέση να επισκεφθεί καν το νέο του γραφείο, αλλά αυτό δεν είχε σημασία: Δεν θα περνούσε περισσότερο από μια εβδομάδα πριν απολυθεί ξανά, μετά από μία εκκαθάριση. Εντούτοις, εν μέσω της όλης σύγχυσης, οι αρχές είχαν αλλάξει γνώμη και δεν πίστευαν πια ότι η απόπειρα πραξικοπήματος κατευθυνόταν από το Γενικό Επιτελείο, όπου ο Köse βρισκόταν σε υπηρεσία πριν από τη σύλληψή του, αλλά από την Αεροπορική Βάση Akıncı, στα ημι-αγροτικά περίχωρα της Άγκυρας.

Από τα συντρίμματα της αρχικής αφήγησης της κυβέρνησης, προέκυψε ο ισχυρισμός ότι η απόπειρα πραξικοπήματος κατευθύνθηκε από έναν πολίτη, τον Adil Öksüz, έναν άνθρωπο του Θεού, που αποτελούσε έναν άμεσο σύνδεσμο μεταξύ της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και του Fethullah Gülen, ενός χαρισματικού ιεροκήρυκα, που εξορίστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ο οποίος βρισκόταν στην κορυφή ενός παγκόσμιου κινήματος. Επιπλέον, αυτός ο πολίτης, όχι μόνο έπεισε έναν δικαστή να τον αφήσει ελεύθερο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά από τότε εξαφανίστηκε από προσώπου γης.

Ένα χρόνο μετά από το πραξικόπημα, τα στοιχεία για τον Öksüz ως τον εγκέφαλο του πραξικοπήματος αρχίζουν να φαίνονται πολύ πιο αδύναμα. Αλλά χωρίς να λυθεί το μυστήριο του πραγματικού ρόλου του Öksüz, θα είναι πολύ δύσκολο για την Τουρκία να πείσει αντικειμενικούς εξωτερικούς παρατηρητές, ότι οι Γκιουλενιστές ήταν οι κορυφαίοι ενορχηστρωτές του πραξικοπήματος, αντί απλώς ενθουσιώδεις συμμετέχοντες σε μια κοινή προσπάθεια.

Αμέσως μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το περασμένο καλοκαίρι, οι αρχές ταυτοποίησαν επισήμως τον κ. Muharrem Köse ως τον υπ ‘αριθμόν 1 ύποπτο.

Μια λίστα με εκείνους που θα πληρώσουν τις 400 κορυφαίες θέσεις μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, φέρεται ότι βρέθηκε στην τσέπη του Köse. Μόλις αυτή έφτασε στον Τύπο, τα κανάλια ειδήσεων μιλούσαν για το background και τις προσωπικότητες εκείνων που ίσως να είχαν κυβερνήσει τη χώρα, εάν τα πράγματα ήταν διαφορετικά στις 15 Ιουλίου. Ο Τύπος είπε ότι οι 37 αξιωματικοί χαρακτηρίστηκαν από τα υπόλοιπους ως η «Επιτροπή Εσωτερικής Ειρήνης»: η ομάδα των αξιωματικών που θα αποτελούσαν την κυρίαρχη χούντα, αν το πραξικόπημα ήταν επιτυχές.

Ο Τύπος τον χαρακτήρισε ως τον κύριο άνθρωπο που εργαζόταν στο εσωτερικό του στρατιωτικού μηχανισμού, για λογαριασμό του Fethullah Gülen, ενός ιμάμη με σημαντική επιρροή που εξόρισαν στην Πενσυλβάνια, του οποίου το δίκτυο επιρροής εκτείνεται σε όλο το τουρκικό κράτος και τις δυνάμεις ασφαλείας. Επιπλέον, ο Köse είχε συνδεθεί στενάζει με νομικές υποθέσεις που θεωρούνταν συνωμοσίες των Γκιουλενιστών και παραδέχτηκε ανοιχτά ότι ήταν στο Γενικό Επιτελείο το βράδυ του πραξικοπήματος, ενώ στρατιωτικές πηγές διέρρευσαν ανώνυμα τα ονόματα των συν-συνωμοτών του, στην κρατική υπηρεσία ειδήσεων Anadolu.

Στις 19 Ιουλίου 2016, τέσσερις μέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, ο Köse συνελήφθη επισήμως από δικαστήριο και παραδέχθηκε την συμμετοχή του, αν και επέμεινε ότι δεν είχε καμία σχέση με το κίνημα Gülen, το οποίο οι οπαδοί του ονομάζουν Hizmet και δεν γνώριζε ότι η επιχείρηση θα συνέβαινε. Οι τίτλοι ειδήσεων ανακοίνωσαν ότι ο αρχι-πραξικοπηματίας πήγε στη δικαιοσύνη.

Και μετά τα ίχνη σβήστηκαν.

Στις δέκα παρά τέταρτο το πρωί, μετά την έναρξη της απόπειρας πραξικοπήματος, μια ομάδα ανδρών – ένας πολίτης και επτά στρατιωτικοί – σε διάφορες καταστάσεις σύγχυσης, έφυγαν από μια βομβαρδισμένη αεροπορική βάση, μέσω ενός χωραφιού με σιτάρι στα περίχωρα της Άγκυρας, όταν ένας βοσκός τους είδε και ειδοποίησε τις αρχές. Μετά τη σύλληψή του, ο πολίτης – λέκτορας θεολόγος – Adil Öksüz – φέρεται να προσπάθησε να ξεφορτωθεί μια συσκευή κινητής σύνδεσης στο διαδίκτυο που είχε πάνω του στην τουαλέτα της χωροφυλακής. Αυτό εξέπληξε τους δεσμώτες του τόσο πολύ που τον κράτησαν εκεί, ενώ όλοι οι στρατιωτικοί εστάλησαν στο τμήμα της αντιτρομοκρατικής αστυνομίας της Άγκυρας.

Ένας νομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, ο Ali İhsan Sarıkoca, άκουσε ότι ο Öksüz συγκαταλεγόταν ανάμεσα στους συνομώτες και έσπευσε να τον συναντήσει, ενώ ήταν υπό κράτηση. Σύμφωνα με την κατάθεση του Sarıkoca στο δικαστήριο, σιγούρεψε ότι οι στρατοχωροφύλακες γνώριζαν ότι ο κρατούμενός τους ήταν ο “ιμάμης της αεροπορίας” του Fethullah Gülen, ο κρίσιμος σύνδεσμος μεταξύ του ίδιου του Gülen και των μαθητών του στην αεροπορία. Ο χωροφύλακας που ανέκρινε τον Öksüz έγινε επίσης καχύποπτος και τηλεφώνησε σε έναν φίλο της αστυνομικής μυστικής υπηρεσίας, ο οποίος του είπε ότι ο Öksüz πιστεύεται ότι ήταν ένας από τους “ιμάμηδες” του Γκιουλέν. Έδωσε αυτές τις πληροφορίες στον ανώτερό του, ο οποίος ενημέρωσε την υπηρεσία πληροφοριών της αστυνομίας στην Άγκυρα και τον αστυνομικό διευθυντή, υπεύθυνο για την καταπολέμηση του κινήματος Gülen.

Εκείνο το βράδυ, ο Öksüz στάλθηκε σε ένα τοπικό περιφερειακό δικαστήριο μαζί με 97 χαμηλόβαθμους στρατιωτικούς και όχι στο δικαστήριο της Άγκυρας με τους κορυφαίους υπόπτους. Ο Öksüz είπε στον δικαστή ότι σκόπευε να αγοράσει γεωργική γη σε ένα χωριό κοντά στην αεροπορική βάση και ότι είχε μείνει στο σπίτι του θείου του στο Keçiören τη νύχτα πριν πάρει ένα ταξί για εκεί. Ωστόσο, δεν ήταν μόνο τα ακίνητα στις διευθύνσεις που έδωσε εγκατελειμμένα, αλλά και κανένας ταξιτζήτης στην περιοχή δεν θα τεκμηριώσει την ιστορία του. Οι κάμερες κυκλοφορίας είχαν καταγράψει για τελευταία φορά το αυτοκίνητο που οδηγούσε στην Άγκυρα στις 15 Ιουνίου – ένα ολόκληρο μήνα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος – και το όχημα δεν μπορεί να ήταν στην Άγκυρα, επειδή βρέθηκε στο γκαράζ του πατέρα του στην Sakarya, αφότου εξαφανίστηκε.

Όπως ήταν σαφές ήταν πολίτης και όχι στρατιωτικός και ο δικαστής αποφάνθηκε ότι ήταν ελεύθερος. Ο εισαγγελέας προσέβαλε την απόφαση, αλλά τρεις ώρες αργότερα, όταν ο Öksüz πήρε και πάλι την θέση του, δεν είχε κανένα στοιχείο που να μπορούσε να πείσει τον δικαστή να κάνει περισσότερα από το να τον θέσει υπό δικαστικό έλεγχο. Στις 6:35 στις 18 Ιουλίου, ενώ χιλιάδες άλλοι παρέμειναν υπό κράτηση, ο Adil Öksüz εγκατέλειψε το δικαστήριο και άρχισε την καταπληκτική εξαφάνιση του.

Ο Adil Öksüz ήταν Γκιουλενιστής ή τουλάχιστον έζησε τη ζωή του περιβαλλόμενος από ανθρώπους του κινήματος Gülen, μια διεθνή θρησκευτική οργάνωση, γνωστή για το εκτεταμένο εκπαιδευτικό της δίκτυο, τις φιλανθρωπικές της δραστηριότητες και τη συνήθεια της να ενθαρρύνει τον νεποτισμό στην τουρκική αστυνομία, το δικαστικό σώμα, το στρατό και τη δημόσια διοίκηση – και η οποία βοήθησε ενεργά την κυβέρνηση του Κόμματος ΑΚP, η οποία έβλεπε το κίνημα ως αντίδοτο στους κοσμικούς που τους απεχθάνονταν και τους φοβόντουσαν.

Το κίνημα Gülen ήταν γνωστό για την εμμονή του με την παρακολούθηση. Ο Ahmet Şık, ερευνητής δημοσιογράφος που έχει γράψει δύο βιβλία σχετικά με το κίνημα Gülen, υποδηλώνει ότι η πρώτη σημαντική ομάδα προσλήφθηκε στην αστυνομία μεταξύ του 1987 και του 1991 και ότι οι κορυφαίοι στόχοι τους ήταν τα τμήματα πληροφοριών και ανθρώπινων πόρων. Τα τελευταία χρόνια, συσκευές ακρόασης που συνδέονται με το κίνημα, εντοπίστηκαν στο γραφείο του τότε πρωθυπουργού Ερντογάν. Φημολογείται μάλιστα ότι ο Gülen είχε τοποθετήσει κοριούς στα σπίτια μερικών από τους εξέχοντες οπαδούς του ως εξασφάλιση κατά της προδοσίας. Αφότου διείσδυσε στην υπηρεσία πληροφοριών της αστυνομίας, το κίνημα έκανε προφανώς ευρεία χρήση της εκτεταμένης βάσης δεδομένων των καταγεγραμμένων τηλεφωνικών κλήσεων, ακόμη και αποκρυπτογραφήσεις των κρυπτογραφημένων κλήσεων του πρωθυπουργού.

Τα μέλη του κινήματος χρησιμοποίησαν αργότερα αυτές τις πληροφορίες με μεγάλη επιτυχία, μετατρέποντάς τις σε συναρπαστικές αφηγήσεις, που αποτέλεσαν τη βάση για δύο μεγάλες δικαστικές έρευνες εναντίον των κοινών εχθρών του ιδίου και του Κόμματος ΑΚΡ, πρώτον, της Εργκένεκον, κατά κύριο λόγο κατά των κοσμικών προπυργίων του κράτους και των δυνάμεων ασφάλειας, ενώ η δεύτερη, η Balyoz, προσπάθησε να απομακρύνει όλους αυτούς που είχαν σταματήσει τους Γκιουλενιστές να προωθούνται μέσα στο στρατό.

Εξακολουθεί να υπάρχει μόνο ένα φρούριο που η ομάδα δεν μπόρεσε ποτέ να διεισδύσει με επιτυχία – η εθνική υπηρεσία πληροφοριών. Ο επικεφαλής της, Hakan Fidan, είχε συμμετάσχει σε μυστικές συνομιλίες με το PKK, ένα κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα που ορίστηκε ως τρομοκρατική οργάνωση, στο Όσλο το 2011. Τον Φεβρουάριο του 2012 ένας εισαγγελέας, που συνδέθηκε με το κίνημα Gülen, επέδωσε κλήτευση στον Fidan για να καταθέσει σχετικά με αυτές τις συνομιλίες. Ο Ερντογάν, ωστόσο, διέταξε τον Φιντάν να μην πάει, περνώντας στα γρήγορα ένα νόμο, ούτως ώστε να καταστεί αδύνατο στα δικαστήρια να αγγίξουν οποιοδήποτε μέλος των υπηρεσιών πληροφοριών, χωρίς πρωθυπουργική έγκριση. Με το γεγονός αυτό, ο Ερντογάν και το Κόμμα ΑΚΡ, άρχισαν αργά να συνειδητοποιούν ότι οι Γκιουλενιστές ήταν σοβαροί υποψήφιοι για την εξουσία και από εκείνη την στιγμή ήταν σαφές ότι μία μάχη ξεκινούσε.

Το ΑΚΡ σταδιακά άρχισε να αφήνει τους Γκιουλενιστές εκτός παιχνιδιού. Αυτή η προσπάθεια κατέληξε σε ένα σχέδιο για την απαγόρευση των πανεπιστημιακών σχολών (dershanes), που αποτελούσαν σημαντική πηγή εισοδήματος για το κίνημα και ένα βασικό εργαλείο στρατολόγησης. Τον μήνα που πέρασε το νομοσχέδιο, οι Γκιουλενιστές επέστρεψαν, προσπαθώντας να διωχθούν βασικοί άνθρωποι γύρω από τον Ερντογάν για διαφθορά, σε μια υπόθεση πολλαπλών υποθέσεων, που έδειχνε άμεσα σε όλο σχεδόν τον εσωτερικό του κύκλο, συμπεριλαμβανομένων των μελών της οικογένειας και συνεπώς σιωπηρά και στον ίδιο τον Ερντογάν. Επίσης άρχισαν να διαρρέουν τα περισσότερα από τα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτικών τηλεφωνικών κλήσεων, που είχαν ήσυχα συγκεντρωθεί.

Ως αποτέλεσμα, η κυβέρνηση είδε ως καθήκον της να κάνει τη ζωή κόλαση για τα μέλη του κινήματος. Ο όρος “FETÖ” (Οργάνωση Τρομοκρατών Φετουλλάχ) έγινε επίσημη ορολογία για το κίνημα. Απλά μέλη δέχθηκαν αυξανόμενη πίεση και υπήρξαν απεγνωσμένες προσπάθειες να απομακρυνθούν τα μέλη του κινήματος από τις κρίσιμες θέσεις της αστυνομίας, του δικαστικού σώματος και άλλων κρατικών θεσμών. Οι Γκιουλενιστές έχασαν τα περιουσιακά τους στοιχεία – οργανώσεις μέσων μαζικής ενημέρωσης, μια τράπεζα και πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων εταιρειών που αποτελούν τη βάση της τουρκικής οικονομίας. Τα περισσότερα από τα ανώτερα στελέχη του κινήματος έφυγαν από την Τουρκία.

Όμως, ενώ η ομάδα διαρρηγνυόταν στην κοινωνία των πολιτών, βρήκε εκπληκτικά γόνιμο έδαφος στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Οι κοσμικοί στρατηγοί που είχαν πέσει θύματα της υπόθεσης Balyoz απομακρύνθηκαν, αλλά παρέμεινε ένα ευρύ συναίσθημα ότι η δύναμη του τουρκικού στρατού καλλιέργησε αποτελεσματικά την άμυνα του θεσμού ενάντια στη διείσδυση – πόσο μάλλον από μια θρησκευτική φατρία. Ο Συνταγματάρχης Ahmet Zeki Üçok, ένας από τους αξιωματικούς που απελύθησαν στο Balyoz, είχε εδώ και καιρό ερευνήσει την επιρροή του κινήματος στο στρατό και έδωσε στην κυβέρνηση, σε πολλούς εισαγγελείς και στην στρατιωτική ηγεσία, έναν μακρύ κατάλογο πιστών στις υπηρεσίες στις οποίες είχε αξιόπιστες επαφές -σε όλες, εκτός από την Αεροπορία. Αλλά οι κορυφαίοι στρατηγοί της Τουρκίας, μαζί με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Άμυνας, συνέχισαν να προωθούν τα άτομα που γνώριζαν ότι συνδέονταν με το κίνημα Gülen κάθε χρόνο, μέχρι να γίνει η απόπειρα πραξικοπήματος. Το εκπληκτικό είναι, οτι συνέχιζαν να επιτρέπουν ονόματα από τον κατάλογο των Γκιουλενιστών του Üçok, να διευθύνουν τα τμήματα ανθρωπίνων πόρων του Γενικού Επιτελείου, του Στρατού και της Στρατοχωροφυλακής.

Ο Adil Öksüz είναι γενικά αποδεκτός ως ο “ιμάμης” του κινήματος Gülen στην αεροπορία, που σημαίνει ότι ήταν το άτομο σύνδεσμος, μεταξύ των μελών του κινήματος της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας και των ιμάμηδων του κινήματος σε άλλα ιδρύματα. Ενώ στον πολιτικό κόσμο, ειδικά σε καιρούς πριν από την καταστολή εναντίον των Γκιουλενιστών, τα μέλη της ομάδας συχνά αισθάνονταν άνετα να μιλούν ανοιχτά για τους δεσμούς τους με το κίνημά τους, μέσα στον στρατό δεν μοιράζονταν αυτή την σχέση με κανέναν.

Οι Γκιουλενιστές είχαν πολλές προειδοποιήσεις ότι θα απομακρύνονταν από το στράτευμα, κατά τη διάρκεια του γύρου αποστρατειών, στο Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της 1-4 Αύγουστου του 2016. Τον Μάρτιο, ένα άρθρο στον ιστοχώρο ειδήσεων OdaTV, πρότεινε ότι η απομάκρυνση των Γκιουλενιστών αξιωματικών θα μπορούσε να προωθηθεί, προκειμένου να αποφευχθεί ένα πιθανό πραξικόπημα. Μέχρι τον Ιούλιο, έγινε σαφές στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ότι θα υπάρξει σημαντική εκκαθάριση των Γκιουλενιστών στις αρχές Αυγούστου. Το εμβληματικό μέσο του ΑΚΡ, η Sabah, έγραψε τρεις ημέρες πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος ότι “οι δουλειές του FETÖ τελειώνουν στο Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο“. Οι Γκιουλενιστές σε σημαντικές θέσεις στα τμήματα ανθρωπίνων πόρων του στρατού, αναμφισβήτητα θα μπορούσαν να το επιβεβαιώσουν.

Παρά το γεγονός ότι κατείχε μια μικρή ακαδημαϊκή θέση σε ένα άσημο πανεπιστήμιο, ο Öksüz συγκέντρωσε μίλια στον αέρα με μεγάλο ρυθμό, ήταν ένας τακτικός επισκέπτης στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες και μάλιστα πραγματοποίησε διερευνητικό ταξίδι στη Νότια Αφρική, σύμφωνα με το κατηγορητήριο του πραξικοπήματος. Υποδεικνύει επίσης ότι επισκέφθηκε το Ηνωμένο Βασίλειο τον Δεκέμβριο του 2015 και τις Ηνωμένες Πολιτείες τρεις ημέρες τον Μάρτιο του 2016, πέντε ημέρες τον Ιούνιο και τρεις ημέρες τον Ιούλιο, επιστρέφοντας στην Τουρκία μόλις δύο ημέρες πριν ξεκινήσει η απόπειρα πραξικοπήματος. Δεν είναι γνωστό πού πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, είχε οικονομικές συναλλαγές με εταιρείες που εδρεύουν στις Η.Π.Α., που συνδέονται με το κίνημα και μπορεί να εκτελούσε κάποιο συμβόλαιο. Αλλά πρέπει επίσης να εξετάσουμε την πιθανότητα ότι πήγε στην Πενσυλβανία για να επισκεφθεί τον ίδιο τον Γκιουλέν ή έναν ενδιάμεσο – παρά το γεγονός ότι ο Gülen ισχυρίζεται ότι ο Öksüz ήταν στην οργάνωση μόνο “πριν από μερικά χρόνια“.

Τα ταξίδια του συνέπιπταν μερικές φορές με το ταξίδι κάποιων από τους άλλους τέσσερις πολιτικούς Γκιουλενίστες που βρέθηκαν στη Αεροπορική Βάση Akıncı εκείνο το βράδυ: του Kemal Batmaz, πρώην διευθύνοντος συμβούλου του εκδοτικού κολοσσού Kaynak Holding· του Nurettin Oruç, παραγωγού ταινιών, κατηγορούμενου από τον Τύπο ότι είναι ο ιμάμης του κινήματος στην χωροφυλακή· του Harun Biniş, ενός ηλεκτρονικού μηχανικού εκτός εργασίας, και του Hakan Çiçek, ιδιοκτήτη μιας αλυσίδας σχολείων και, κατά τους ισχυρισμούς, του ιμάμη του στρατού – παρόλο που και οι τέσσερις δήλωσαν στο δικαστήριο ότι δεν είχαν συναντήσει ποτέ τον Öksüz. Μεταξύ των εκλογών του Νοεμβρίου του 2015 και της προσπάθειας στρατιωτικού πραξικοπήματος, το κατηγορητήριο λέει ότι ο Öksüz οδήγησε επίσης 12 φορές στο Καζάν, στην επαρχία της Άγκυρας στην οποία βρίσκεται η αεροπορική βάση Akıncı.

Ένας ανώνυμος μάρτυρας, υπό το ψευδώνυμο Sapka (καπέλο), δήλωσε αργότερα ότι ο Öksüz φιλοξένησε συναντήσεις προγραμματισμού σε μια βίλα στο Konutkent στην περιαστική περιοχή της Άγκυρας, καθ ‘όλη τη διάρκεια των μεγάλων διακοπών του Eid, τον Ιούλιο του 2016. Ο ίδιος ο Öksüz προήδρευε στις συναντήσεις, λέει ο Sapka, στις οποίες παρευρέθηκε μια μικρή ομάδα σημαντικών συνωμοτών. Ωστόσο, υπάρχουν λόγοι αμφιβολίας για αυτό τον ισχυρισμό. Εκτός από το ζήτημα του πώς κατάφερε να γίνει στόχος κατά τη διάρκεια τέτοιων συνωμοτικών διαδικασιών υψηλού επιπέδου, όπως επεσήμανε ο Gareth Jenkins, ο Sapka απλά φαίνεται να επαναλαμβάνει τις εικασίες του τύπου εκείνη τη στιγμή και τίποτα περισσότερο. Ένας άλλος ανώνυμος μάρτυρας, ο Kuzgun (κοράκι) επανέλαβε αργότερα τις ίδιες δηλώσεις που δεν προσέφεραν σχεδόν τίποτα, ενώ ένας ανώτερος υπάλληλος δήλωσε στην επιτροπή του πραξικοπήματος, ότι είχε ακούσει από δεύτερο χέρι ότι αυτές οι συναντήσεις είχαν συμβεί, αλλά δεν είπε πότε το άκουσε. Κατά τη διάρκεια των δικών του κλάδου πραξικοπηματιών της Σμύρνης, δύο ναυτικοί αξιωματικοί θα ισχυριζόντουσαν (ή θα παραδεχόντουσαν) ότι ήταν οι Sapka και Kuzgun και ζήτησαν μειωμένες ποινές σε αυτή τη βάση. Αυτή η περιγραφή της διαδικασίας σχεδιασμού ήταν ωστόσο απαραίτητη για το αφήγημα της κυβέρνησης για το πώς συνέβη το πραξικόπημα, αλλά και για την ίδια την δίκη του πραξικοπήματος.

Κανένας από τους δεκάδες μάρτυρες που βρισκόταν στην αεροπορική βάση Akıncı εκείνη τη νύχτα δεν είχε κανένα πρόβλημα να επιρρίψει την ευθύνη για το πραξικόπημα σε άλλους, και παρόλα αυτά, εν μέσω αυτού του οργίου αλληλοκατηγοριών, ο ύποπτος υπ ‘αριθ. 1 βγαίνει σχεδόν εντελώς αλώβητος.

Στην πραγματικότητα, μόνο τρεις αξιωματικοί λένε ότι πιστεύουν ότι είδαν τον Öksüz σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο της νύχτας. Είκοσι τέσσερις άλλοι ανέφεραν ρητώς ότι δεν τον είχαν δει στη βάση, ενώ οι εναπομείναντες κατηγορούμενοι – κυρίως αστυνομικοί και απλοί πιλότοι – δεν έκαναν καμία αναφορά σε αυτόν. Αυτό συνέβαινε, παρά το οτι η κυβέρνηση και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ήδη προωθούσαν την ιδέα ότι ο Öksüz ήταν ο υπ ‘αριθμόν ένα ύποπτος πραξικόπημα, από τη στιγμή που πολλοί από αυτούς ήρθαν να καταθέσουν την μαρτυρία τους.

Τίποτα στο κατηγορητήριο ή σε μαρτυρία δεν μας αναφέρει πότε έφτασε ο Adil Öksüz στην Αεροπορική Βάση Akıncı, τη νύχτα της απόπειρας πραξικοπήματος, αν και γνωρίζουμε ότι ένας μεγάλος αριθμός στρατιωτικών – μαζί με τον Γκιουλενιστή Hakan Çiçek – έφτασαν στη βάση με πολιτικά ρούχα μεταξύ 18:00 και 20:00, υπό την εποπτεία του κ. Ahmet Özçetin, διοικητή των επιχειρήσεων της βάσης, ο οποίος σύμφωνα με το κατηγορητήριο είχε ενημερώσει τους συναδέλφους του ότι επρόκειτο να πάρει μέρος.

Πολλοί στη συνέχεια έβαλαν στολή, αλλά ορισμένοι όχι. Κάποιοι στρατιωτικοί ήρθαν στη βάση με πολιτικά ρούχα, επειδή τους είχε ειπωθεί ότι υπήρχε μια κοινωνική εκδήλωση εκείνο το βράδυ. Άλλοι ήρθαν βιαστικά από την Κωνσταντινούπολη προτού να έχουν την ευκαιρία να βάλουν τις στολές τους. Κάποιοι φορούσαν πολιτικά ρούχα για την ασφάλειά τους και υπήρχαν επίσης πολλοί απόστρατοι με πολιτικά στη βάση εκείνη την ημέρα. Ακόμη και μερικοί από τους ανώτερους στρατηγούς που συμμετείχαν στο πραξικόπημα πέρασαν  μέρος της νύχτας της 15ης Ιουλίου με πολιτικά και μερικές φορές, δεδομένου του αριθμού των ανθρώπων στη βάση από διαφορετικό στρατιωτικό υπόβαθρο, αυτό οδηγούσε ακόμη και σε σύγχυση μεταξύ των αεροπόρων, ως προς το ποιοί είχαν το δικαίωμα να δίνουν ή να παίρνουν διαταγές. Ο επισμηναγός Ali Karabulut, ένας πιλότος στη βάση εκείνη τη νύχτα, το κατέθεσε στη μαρτυρία του: “Είδα άτομα με πολιτικά ρούχα εκείνο το βράδυ, αλλά ήταν αστυνομικοί, στρατιωτικοί ή απλοί πολίτες; Δεν γνωρίζω.”

Σε αδιευκρίνιστες στιγμές κατά τη διάρκεια της νύχτας, υπάρχουν δύο αναφορές για την επίσκεψη του Öksüz στη βάση, και τις δύο φορές συνοδευόμενος από πολίτες. Ο διοικητής της βάσης, Hakan Evrim, υπενθύμισε:

Ο υποσμηναγός Müslim Macit, ο οποίος βομβάρδισε τα πλήθη έξω από το προεδρικό μέγαρο εκείνο το βράδυ, κατέθεσε:

Ο πρώτος υπαινιγμός ότι ο Öksüz μπορεί να έχει κάποια αξία, υπήρξε όταν τον είδε ο συνταγματάρχης Ugur Kapan, πιλότος ελικοπτέρων του Στρατού, να συνομιλεί με ανώτερους αξιωματικούς, στις 06:30 το πρωί μετά την απόπειρα πραξικοπήματος. Εκείνη τη στιγμή, ήταν σαφές ότι μόνο απελπισμένες κινήσεις θα μπορούσαν να “σώσουν” την επιχείρηση, η οποία υποχωρούσε σε όλη τη χώρα, από ένα συνδυασμό δυνάμεων πιστών στην κυβέρνηση και διαδηλωτών. Λίγο αργότερα, σύμφωνα με τη μαρτυρία του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Hulusi Akar, (τον οποίο οι κινηματίες προσπαθούσαν όλη νύχτα να πείσουν να αποσκιρτήσει), ο Gen. Evrim προσφέρθηκε να φέρει τον Akar σε άμεση επαφή με τον «πνευματικό ηγέτη» μας – ο οποίος, πίστευε ο Akbar, ήταν ο Fethullah Gülen. Αλλά αυτή η περίεργη ορολογία δεν είναι ένα από τα συνηθισμένα επίθετα που χρησιμοποιούν τα μέλη του κινήματος. Ο Ervim αρνήθηκε αυτόν τον ισχυρισμό στην κατάθεσή του, λέγοντας ότι είχε προσφερθεί να βοηθήσει το Akar να «τηλεφωνήσει σε ανθρώπους όπως ο Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο Αχμέτ Νταβούτογλου, στην αντιπολίτευση, σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και σε πνευματικούς ηγέτες», για να καθαρίσει τη συνείδησή του για την ένταξη του στο πραξικόπημα.

Ωστόσο, όταν ο Kapan ήρθε στο δικαστήριο αυτή την εβδομάδα, άλλαξε την ιστορία του, λέγοντας ότι είχε βασανιστεί για την αρχική του δήλωση. “Ήξερα ότι το πρόσωπο που είδα στο χάος του στόλου δεν ήταν ο Adil Öksüz που είχα δει στον Τύπο”, είπε. “Νόμιζα ότι το πρόσωπο που είδα ήταν ναύαρχος ή στρατηγός με πολιτικά ρούχα“.

Ποιο να πιστέψουμε; Αν οι αναμνήσεις του Akar είναι σωστές, τότε η προσφορά για να έρθει σε επαφή με τον Gülen, ίσως ήταν ένα έσχατο μέτρο της τελευταίας στιγμής από μια ομάδα πραξικοπηματιών, που είχαν εξαντλήσει τις άλλες επιλογές τους και ίσως να κάλεσαν το Öksüz στο πλευρό τους, ως ενδιάμεσο στη διαδικασία. Ή μπορεί να ήταν σύνδεσμος με την πτέρυγα των Γκιουλενιστών πραξικοπηματιών. Ή, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, μπορεί να ήταν μια επιχείρηση που ξεκίνησε από την αρχή ο Öksüz. Η στρατολόγηση του Ακάρ, ακόμη και σε αυτό το μεταγενέστερο στάδιο, θα μπορούσε να είχε μαζική επίδραση, επιτρέποντας την έκδοση εντολών εντός της ιεραρχίας της διοίκησης, σε κλάδους του στρατού που δεν είχαν συμμετάσχει στην απόπειρα πραξικοπήματος και δεσμεύοντας σοβαρούς αξιωματικούς .

Ακόμα κι έτσι, αν δεν ηγούνταν του πραξικοπήματος, γιατί οι στρατιωτικοί να φέρουν έναν θεολόγο και τους φίλους του στη βάση; Μια απάντηση στο ερώτημα αυτό μπορεί να βρεθεί στη μαρτυρία του Σμηναγού Ali Pehlivan της υπηρεσίας πληροφοριών της αεροπορίας, ενός ομολογημένου μέλους του κινήματος Gülen, ο οποίος κλήθηκε απροσδόκητα στο γραφείο του Στρατηγού Sönmezateş, επικεφαλής του Κέντρου διαχείρισης στόχων, στο Γενικό Επιτελείο και του ζητήθηκε να προσδιορίσει τις συντεταγμένες στόχων στην Άγκυρα που θα βομβαρδίζονταν κατά τη διάρκεια της απόπειρας πραξικοπήματος.

Ο Pehlivan λέει ότι δεν ήξερε ότι ο Sönmezateş ήταν μέλος του κινήματος και οτι έκπληκτος ανακάλυψε ότι ο Sönmezateş ήταν μέλος (κάτι που ο Sönmezateş αρνείται έντονα στη μαρτυρία του). Αυτό υποδηλώνει ότι οι Γκιουλενιστές λειτουργούσαν μέσω μιας κυψελοειδούς δομής, με άτομα που δεν γνώριζαν ποιος άλλος ήταν στο κίνημα, και ότι επομένως δεν μπορούσαν παρά να επικοινωνούν ή να οργανώνονται άνωθεν. Ομοίως, ο Muharrem Köse ανέφερε ότι σοκαρίστηκε όταν διαπίστωσε ότι άλλος ένας – ο αντισυνταγματάρχης Levant Turkkan, ο οποίος ήταν βοηθός του Ακάρ και είχε κανονίσει την απαγωγή του – είχε μάθει ότι ήταν και αυτός Γκιουλενιστής. Ο Adil Öksüz φαίνεται να ήταν ο μόνος Γκιουλενιστής που συνδέεται με την Πολεμική Αεροπορία, που ήξερε πού ήταν ο καθένας.

Δεδομένων όσων γνωρίζουμε, οι ανώτεροι αξιωματικοί που συμμετείχαν στο πραξικόπημα ήταν ένα μείγμα Γκιουλενιστών και δυσαρεστημένων μη Γκιουλενιστών. Αλλά πολλοί χαμηλόβαθμοι Γκιουλενιστές ήταν επίσης κρίσιμοι για την επιχείρηση, πιθανόν επειδή ήταν οργανωμένοι και πιστοί σε ένα δίκτυο, που ξεπερνούσε την στρατιωτική ιεραρχία. (Το γεγονός ότι ένας από τους σχεδιαστές του πραξικοπήματος, γνωστός μόνο από τα αρχικά του ΟΚ, ειδοποίησε τον επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της Τουρκίας, την ημέρα του πραξικοπήματος, ωστόσο, υποδηλώνει ότι αυτή η πίστη ήταν ελλιπής.) Ήταν επίσης γνωστό ότι έχουν βάσιμους λόγους να θέλουν να αλλάξουν τη διοίκηση: Ήταν πιθανότατα ενήμεροι για το γεγονός ότι επρόκειτο να εκκαθαριστούν ατιμωτικά, σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες και όχι μόνο να χάσουν την αλληλεγγύη και την αδελφοσύνη του στρατιωτικού περιβάλλοντος, αλλά και να γίνουν κοινωνικά παρίες, σε ένα έθνος όπου οι Γκιουλενιστές μετατρέπονταν ταχέως σε δημόσιους κινδύνους.

Τι κοινό έχουν ο Adil Öksüz και ο Muharrem Köse, οι δύο άνδρες που κατηγορήθηκαν κάποια στιγμή, ότι είναι ο υπ ‘αριθμόν ένα ύποπτος στην απόπειρα του τουρκικού πραξικοπήματος;

Και οι δύο έχουν σαφείς δημόσιους δεσμούς με το κίνημα Gülen και αμφότεροι συμμετείχαν με το πραξικόπημα. Ωστόσο, σχεδόν κάθε άλλη λεπτομέρεια που δόθηκε αρχικά στο επίσημο αφήγημα, υποβλήθηκε αργότερα σε αλλαγές. Εκτός από τη λίστα των 37 αξιωματικών, που διαφημιζόταν ότι περιλαμβάνει τους ανώτερους αξιωματικούς πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος, μόνο ένας παρέμεινε στον κατάλογο των 38 αξιωματικών που δόθηκε στον Τύπο από τον γενικό εισαγγελέα της Άγκυρας το Μάρτιο του 2017.

Η κυβέρνηση, η δικαιοσύνη και τα φιλοκυβερνητικά μέσα μαζικής ενημέρωσης γνωρίζουν πολύ καλά ότι χρειάζονται κάτι συνταρακτικό, προκειμένου να εξασφαλίσουν με επιτυχία την έκδοση του Fethullah Gülen από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα άλλο κατηγορητήριο σχετικά με το πραξικόπημα, το λεγόμενο κατηγορητήριο του Ömer Halisdemir, το καθιστά σαφές:

Είναι αναμφισβήτητο ότι πολλοί αξιωματικοί που συμμετείχαν στο πραξικόπημα, τόσο ανώτεροι όσο και κατώτεροι, ήταν μέλη ή συνεργάτες του κινήματος Gülen. Αλλά υπήρχαν πολλοί άλλοι που δεν ήταν, και τα ερωτήματα για το αν τα μέλη του κινήματος ξεκίνησαν την προσπάθεια ή χρησιμοποιήθηκαν από μια άλλη ομάδα, καθώς και αν ο ίδιος ο Gülen συμμετείχε ή διέταξε οποιαδήποτε παράνομη δράση, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αναπάντητα.

Αν οι περιέργως αόριστες πηγές που αναφέρθηκαν στη μαρτυρία του Sapka και του Kuzgun υποστηρίζονται από οποιονδήποτε από τους υπόπτους, που υποτίθεται ότι συμμετείχαν σε συναντήσεις προγραμματισμού με επικεφαλής τον Öksüz πριν από το πραξικόπημα, τότε το επιχείρημα ότι ήταν ένας από τους ηγέτες του και όχι απλώς ένας άνθρωπος των χρήσιμων επαφών για τους κινηματίες, θα κερδίσει έδαφος. Ομοίως, αν το ταξίδι του Öksüz στην Αμερική πριν από το πραξικόπημα ήταν για την προσωπική ενημέρωση του Gülen, για ότι επρόκειτο να συμβεί ή για να παραλάβει εντολές και να τις διαβιβάσει στους πραξικοπηματίες, τότε λογικά μπορεί να λεχθεί ότι ο Gülen διέπραξε έγκλημα. Αλλά όσο δεν μπορούν να γίνουν σαφείς αυτές  οι συνδέσεις, θα είναι πολύ δύσκολο για την τουρκική κυβέρνηση να δημιουργήσει μία ξεκάθαρη υπόθεση για την προσωπική έκδοση του Gülen. Χωρίς τον Adil Öksüz, λείπει η σχέση που πρέπει να αποδειχθεί ή να διαψευσθεί, και αυτό δείχνει γιατί ίσως κάποιος έχει επενδύσει τόσο πολύ χρόνο για να αποκρύψει τι έχει γίνει μ’αυτόν, παρά τους μήνες που ψάχνουν οι τουρκικές αρχές.

Μετά την έξοδο του Adil Öksüz από το δικαστήριο στις 18 Ιουλίου, κλήθηκε δύο φορές στο κινητό του από έναν από τους χωροφύλακες που τον συνέλαβαν – ο οποίος, σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, ήταν επίσης ένας μακρινός του συγγενής – και οι κλήσεις αυτές μεταφέρθηκαν στους σταθμούς του αεροδρομίου της Άγκυρας και μετά του αεροδρομίου Sabiha Gökçen της Κωνσταντινούπολης, σύμφωνα με το κατηγορητήριο. Ο Öksüz πήγε στο Üsküdar στην Κωνσταντινούπολη, όπου φέρεται να τον βοήθησε ο Erdal Şen, δημοσιογράφος και πρώην γείτονας του προέδρου Ερντογάν, και ο «Ιμάμης της Ρωσίας» Ali Sami Yıldırım: με αυτούς τους δύο έχει σχέση ο Öksüz μέσω του γάμου του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, κάλεσε τον Mustafa Yıldırım, ο οποίος μπορεί επίσης να είναι συγγενής του, και δικηγόρος στην Άγκυρα.

Στη συνέχεια ο Öksüz οδήγησε στο σπίτι του πατέρα του στα περίχωρα της Sakarya, όπου έκανε άλλη μια κλήση στον ίδιο δικηγόρο στις 19 Ιουλίου στις 12:43. Στις 20 Ιουλίου, στις 13:02, μίλησε σε κάποιον στο γραφείο του πρύτανη του πανεπιστημίου όπου εργάστηκε, αλλά δεν έχει καταγραφεί καμιά τοποθεσία στο κατηγορητήριο.

Στις 21 Ιουλίου στις 10:22 η αμερικανική πρεσβεία του τηλεφώνησε, γεγονός το οποίο τονίστηκε με έντονα γράμματα στο κατηγορητήριο, παρά την δήλωση που εξέδωσε η πρεσβεία, λέγοντας ότι απλώς ενημέρωνε τον Öksüz ότι είχε ακυρώσει τη βίζα του, κατόπιν αιτήματος της τουρκικής κυβέρνησης. Αυτή η τελευταία κλήση, ωστόσο, δεν απαντήθηκε ποτέ. Το τί του είχε συμβεί μέχρι τότε είναι άγνωστο.

Καθώς το επίσημο αφήγημα μετατοπίστηκε από ένα πραξικόπημα υπό την ηγεσία του Muharrem Köse, σε ένα πραξικόπημα υπό την ηγεσία του Adil Öksüz, η ασαφής μοίρα του Öksüz εξαπέλυσε μια φρενίτιδα φημολογιών.

Ο κύριος εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης του CHP και βουλευτής Bülent Tezcan, δήλωσε στην Cumhuriyet ότι ο Öksüz, έχοντας συναντηθεί με τον πρωθυπουργικό προσωπάρχη Sarıkoca κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ήταν ύποπτος. Το έγγραφο τον αναφέρει λέγοντάς του:

Ο βουλευτής του CHP Eren Erdem θα πήγαινε αργότερα ένα βήμα παραπέρα και θα ισχυριζόταν ότι ο Öksüz είχε συναντήσει τον υπουργό Άμυνας Fikri Isık, την ημέρα πριν από το πραξικόπημα. Ο ιδιωτικός γραμματέας του Isık, ο συνταγματάρχης Tevfik Gök, είχε πάει στην αεροπορική βάση Akıncı τη νύχτα του πραξικοπήματος και έπαιξε ενεργό ρόλο, πριν επίσης συλληφθεί, απελευθερωθεί υπό ύποπτες συνθήκες και εξαφανιστεί.

Η εφημερίδα της αντιπολίτευσης Aydınlık, ισχυρίστηκε ότι ο βουλευτής του AKΡ, Fuat Köktaş, οδήγησε τον Adil Öksüz από τη Sakarya στη Σαμψούντα, όπου παρέμεινε τη νύχτα με τον τοπικό δήμαρχο Erdogan Tok, πριν πάρει βάρκα για το Μπατούμι της Γεωργίας, από όπου κατέφυγε στην Κιργιζία.

Ο βετεράνος βουλευτής του CHP Ali Özgündüz, ισχυρίστηκε παρόλα αυτά, ότι ο Öksüz συνελήφθη στο Μπατούμι μαζί με τον Γκιουλενιστή πρώην εισαγγελέα, Zekeriya Öz.

Όμως, το γραφείο εισαγγελίας στη Σαμψούντα, δηλώνει ότι δεν υπάρχει βίντεο από τον Öksüz να διαμένει με τον Tok και ότι σε αντίθεση με τις εκθέσεις, ο Tok δεν είχε κληθεί να δώσει κατάθεση. Εν τω μεταξύ, οι πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας αποκάλυψαν ότι οι πληροφοριοδότες στην Τιφλίδα είχαν αναφέρει ότι είδαν τον Öksüz, ενώ άλλοι σημείωσαν ότι υπάρχουν επίσης ferry boat από τη Σαμψούντα στη Ρωσία.

Ο από καιρού πολέμιος του κινήματος Gülen, Zübeyir Kındıra, ισχυρίστηκε ότι ο Öksüz δούλευε για την υπηρεσία πληροφοριών της Τουρκίας (MİT), σε ένα βιβλίο που ονομάζεται Şeytanın Imamları (Ιμάμης του Σατανά). Ενίσχυσε τον ισχυρισμό αυτό με την αναδημοσίευση εγγράφου που έδειχνε ότι είχε προσληφθεί από την υπηρεσία με την κωδική ονομασία Timsah (Crocodile).

Ωστόσο, ο δημοσιογράφος Nedim Şener ισχυρίστηκε ότι το έγγραφο ήταν πλαστό, ενώ ο αυστηρά φιλοκυβερνητικός αρθρογράφος Abdulkadir Selvi δήλωσε ότι δεν μπορούσε να βρει καμία απόδειξη ότι ο Öksüz ήταν ποτέ πράκτορας.

Ο βουλευτής του AKΡ και  προϊστάμενος της επιτροπής έρευνας του πραξικοπήματος, Selçuk Özdag, αμφισβήτησε επίσης ότι ο Öksüz εργάστηκε για τη MİT, αλλά πρόσθεσε ότι “Αν λέτε ότι ο Adil Öksüz είχε σχέση με το δίκτυο πληροφοριών μιας άλλης χώρας, τότε [ναι], είχε”.

Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Şafak, εν τω μεταξύ, πρότεινε ότι ο Öksüz θα μπορούσε να κρύβεται σε μια διπλωματική αποστολή, καθώς αυτά δεν μπορούν να αναζητηθούν από την τουρκική αστυνομία.

Ο βουλευτής του AKΡ Şamil Tayyar δήλωσε στον Τύπο, ότι εάν ο Öksüz δεν είχε εκτελεσθεί ή διαφύγει στο εξωτερικό, θα μπορούσε κάλλιστα να κρυφτεί στο Προξενείο των ΗΠΑ, ιδίως δεδομένου ότι αυτό είχε τηλεφωνήσει στον Öksüz στις 21 Ιουλίου.

Ο αρχισυντάκτης της Akşam έγραψε ένα άρθρο στο οποίο υποθέτει ότι ο Öksüz μπορεί να έχει καταφύγει στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την απελευθέρωσή του. Μία εμφάνιση του Öksüz υποστηρίχθηκε στην αγορά Portobello Antiques του Λονδίνου, παρόλο που αργότερα αποδείχθηκε ότι ήταν κάποιος που του έμοιαζε.

Ο Latif Ερντογάν, πρώην υψηλόβαθμος οπαδός του Gülen, δήλωσε στο HaberTürk TV ότι “αν [το κίνημα Gülen] δεν μπορούσε να τον απαγάγει, θα τον είχε εκτελέσει“.

Ένας άλλος πληροφοριοδότης δήλωσε στην αστυνομία, ότι ο Öksüz ζούσε σε κτίριο των Γκιουλενιστών σε φτωχογειτονιά κοντά στα βουλγαρικά σύνορα μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν έφυγε από τη χώρα.

Στη συνέχεια, ο υπουργός Δικαιοσύνης Bekir Bozdag ανακοίνωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι «όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του το κράτος έχουν κινητοποιηθεί για την αναζήτηση αυτού του προσώπου», αλλά παραδέχτηκε ότι δεν είχε κανένα μέσο να πει εάν ο Öksüz είχε εγκαταλείψει τη χώρα, κρυβόταν ή είχε εκτελεστεί για να εξασφαλιστεί η σιωπή του.

Το μυστικό πίσω από την πράξη της εξαφάνισης του “ιμάμη της αεροπορίας” κρατήθηκε πλέον εδώ και πάνω από ένα χρόνο. Μπορεί να κρύβεται, να είναι στη φυλακή, στην εξορία, σε έναν άγνωστο τάφο ή στον πυθμένα της Μαύρης Θάλασσας, αλλά η ίδια του η απουσία επιτρέπει σε υπερβολικούς ισχυρισμούς για το ρόλο του στο πραξικόπημα να μένουν αναπάντητοι.

Ταυτόχρονα, οι έντονες πολυπλοκότητες της υπόθεσης οδήγησαν τα περισσότερα άτομα να αποδεχθούν απλά την αφήγηση της κυβέρνησης χωρίς αμφιβολία. Λίγα τμήματα της κοινωνίας έχουν οποιαδήποτε αγάπη για το κίνημα Gülen και ακόμα λιγότερα εξακολουθούν να διακρίνουν τον ηγέτη από τους οπαδούς του. Αν όμως η αποστολή του Adil Öksüz, κατα την επίσκεψης του στις Ηνωμένες Πολιτείες την εβδομάδα πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος, ήταν απλώς να προειδοποιήσει τον Fethullah Gülen για το επικείμενο πραξικόπημα και όχι να λάβει άδεια ή εντολές και εάν τα μέλη του κινήματος Gülen στο στρατό έλαβαν μέρος μαζί με άλλους, για να καταπολεμήσουν την επικείμενη εκκαθάριση, τότε είναι πολύ πιο δύσκολο να στοιχειοθετηθεί η υπόθεση για τις Ηνωμένες Πολιτείες και να εκδώσουν τον Gülen. Δεδομένης της εξαιρετικά αδύναμης απόδειξης του ρόλου του Öksüz κατα τη νύχτα του πραξικοπήματος, φαίνεται ότι θα μπορούσε να περιγραφεί με περισσότερη ακρίβεια ως αξεσουάρ του, παρά ο εγκληματικός εγκέφαλος που θεωρείται ότι είναι.